1721472119

ნატოს სამიტის დღის წესრიგში არმყოფი საქართველოს, მისი მთავრობის ბოლოდროინდელი ნაბიჯების და ნატოსა თუ ევროკავშირში გაწევრიანების შეფერხებული პერსპექტივის თაობაზე ედგარს რინკევიჩი ვაშინგტონში ნატოს სამიტის დასრულების შემდეგ გვესაუბრა.- ბატონო პრეზიდენტო, მადლობა ჩვენთვის დრო რომ გამონახეთ. ნატოს საიუბილეო სამიტი დასრულებულია და მისი დეკლარაციაც გამოქვეყნდა. როგორ გგონიათ, რა იყო ამ სამიტის უმთავრესი მიღწევა? რა საქმე გაკეთდა ლიდერების ვაშინგტონში შეკრებისას? - სულ მცირე, სამი ელემენტია, რომელსაც გამოვყოფდი. პირველი, ეს იყო ძალიან მტკიცე გზავნილი ნატოში უკრაინის გაწევრიანების გზის შეუქცევადობის შესახებ. მეორე, ეს ტვირთის, პასუხისმგებლობის გაზიარებას ეხება. ნატოს წევრი უფრო და უფრო მეტი ქვეყანა გამოყოფს თავდაცვაზე 2 %-ს და მეტსაც. მესამე კი, ესაა საკითხები, რომლებიც აღმოსავლეთ ფლანგის გაძლიერებას ეხება: საჰაერო თავდაცვის შესაძლებლობები, სამეთაურო და კონტროლის ცენტრების სტრუქტურებთან დაკავშირებული საკითხები. მთლიანობაში ეს მიღწევაა და ეს კარგი სამიტი იყო.- რამდენად დააახლოვა ამ სამიტმა უკრაინა ნატოს წევრობასთან? რამდენად შორს მიდის „ხიდი“, რომელზეც ამ სამიტზე ყველაზე მეტს საუბრობდნენ?- ეს ძალიან კარგი შეკითხვაა, [მაგრამ] მასზე კარგი პასუხი არ მაქვს. პირველ ყოვლისა, ძალიან ბევრია დამოკიდებული იმაზე, როგორ ვაპირებთ ყველა ჩვენგანი უკრაინის მხარდაჭერას რუსეთის წინააღმდეგ ომში. რუსეთის აგრესიასთან გამკლავება, მეტი იარაღის, მეტი ამუნიციის გაგზავნა, ჩვენი მიწოდებული იარაღისა და გაგზავნილი რაკეტების გამოყენებაზე ყველა შეზღუდვის მოხსნა - ეს ყველაფერი არის ის, რისი გაკეთებაც ახლა უნდა გადავწყვიტოთ.ზოგიერთ წევრ სახელმწიფოს კვლავ დაწესებული აქვს შეზღუდვები [უკრაინისთვის მათ მიერ მიწოდებული იარაღის რუსეთის ტერიტორიაზე იერიშისთვის გამოყენების თაობაზე]. იმედი მაქვს, ეს შეზღუდვები მოიხსნება. ძალიან ბევრია დამოკიდებული იმაზე, რამდენად წარმატებული იქნება უკრაინა რუსეთთან ბრძოლაში და რამდენად წარმატებულები ვიქნებით უკრაინის მხარდაჭერაში.მეორე საკითხი, რეფორმებია. ეს რეფორმები საჭიროა როგორც ნატოს, ისე - ევროკავშირში გასაწევრიანებლად, ეს რეფორმები უნდა გატარდეს. ესაა ანტიკორუფციული რეფორმა, მმართველობის, მართლმსაჯულების სისტემის რეფორმები. და რაც ყველაზე მთავარია, თუკი ყველა ეს პირობა, რეფორმა, [შესრულდება] ფრონტზე წარმატება მოხდება, მაშინ ვიტყოდი, რომ ეს ხიდი შედარებით მოკლეა, მაგრამ ამწუთას შეუძლებელია ვთქვათ რაიმე რიცხვი ან დათქმა, როდის მოხდება ეს.- უკრაინამ ოცზე მეტ ქვეყანასთან გააფორმა უსაფრთხოების შესახებ ორმხრივი ხელშეკრულებები. აძლევს ეს შეთანხმებები უკრაინას უსაფრთხოების რაიმე ტიპის გარანტიას მანამ, სანამ ის ალიანსის წევრი გახდება?- არა, ეს შეთანხმებები გულისხმობს ძალიან დიდ მხარდაჭერას, უკრაინელი ჯარისკაცების იარაღითა და წვრთნით დახმარებას, მაგრამ თვალი უნდა გავუსწოროთ იმას რომ, უსაფრთხოების ერთადერთი გარანტია არის მეხუთე მუხლი და ნატო. როცა საუბარია თავდაცვასა და უსაფრთხოებაზე, ჩვენ ვაძლევთ უკრაინას იმდენს, რამდენიც შეგვიძლია. ამ შეთანხმებებს არ ვუწოდებთ „უსაფრთხოების გარანტიებს“, ეს „უსაფრთხოების შეთანხმებებია“. ისინი არ გულისხმობს იგივე მასშტაბის, ან ტიპის უსაფრთხოების გარანტიებს, რასაც ნატოს წევრობა. ამიტომაც, ჩვენ ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ ნატოს წევრობა მნიშვნელოვანია.- თქვენს ქვეყანას უკრაინისთვის მიწოდებული იარაღის გამოყენებაზე შეზღუდვა არასდროს დაუწესებია, ისევე, როგორც ბალტიისპირეთის თუ სხვა არაერთ ქვეყანას. ამ სამიტზე განსხვავებული გზავნილები მოვისმინეთ ამერიკელი თუ დასავლეთ ევროპელი ლიდერებისგან ამ შეზღუდვების თაობაზე. თუმცა ორი თვის წინ ამერიკამ უკრაინას ხარკივის მიდამოებში თავის დასაცავად რუსეთისთვის საპასუხო იერიშების და ცეცხლის გახსნის უფლება მისცა. თუმცა როგორ ფიქრობთ, ვნახავთ მეტ ამგვარ გადაწყვეტილებას, ან შეზღუდვების სრულ მოხსნას ახლო მომავალში? თუ არა, უნდა აკეთებდნენ თუ არა ამას მოკავშირეები?- ვიმედოვნებ, რომ უფრო და უფრო მეტი მოკავშირე მოგვისმენს, მოუსმენს უკრაინას და ყველა ამ შეზღუდვას მოვხსნით. ვისმენთ კარგ და საინტერესო დებატებს ამის თაობაზე, თუმცა ამასთან, ეს არაა ნატოს კოლექტიური გადაწყვეტილება. ამ საკითხზე ცალკეული გადაწყვეტილებები იმ ცალკეულმა წევრმა ქვეყნებმა უნდა მიიღონ, რომლებიც [კიევს] იარაღს აწვდიან.- ომი 29 თვეა, გრძელდება, საუბარია იმაზეც, რომ მომდევნო "მშვიდობის სამიტში“ რუსულმა მხარემაც უნდა მიიღოს მონაწილეობა. როგორ ფიქრობთ, არის იმის შესაძლებლობა, რომ უკრაინაზე თანდათან წნეხი გაიზარდოს იმის თაობაზე, რომ რუსეთთან სამშვიდობო მოლაპარაკებებს დათანხმდეს?- ვფიქრობ, ერთი რამ უნდა გვესმოდეს... მაშინაც კი, თუკი არსებობს რაიმე ტიპის, გარკვეული მშვიდობის, თუ ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების, რამენაირი მოლაპარაკების ალბათობა, უნდა გვახსოვდეს რა გვაჩვენა ისტორიამ: სულ მცირე ბოლო 20 წლის განმავლობაში მაინც - "ბუდაპეშტის მემორანდუმის“ შემდეგ, რომელსაც 1994 წელს მოეწერა ხელი და რუსებმა დაარღვიეს - ისტორიამ გვაჩვენა, რომ რუსეთის ნდობა არ შეიძლება და ძალიან, ძალიან ფრთხილად უნდა ვიყოთ, როცა რუსებისგან რაიმე ყალბი დაპირების მოსმენაზე მიდგება საქმე.რუსეთს ძალიან სჭირდება გადაჯგუფებისთვის დრო და ის თავიდან დაიწყებს [აგრესიას]. მათ იგივე გააკეთეს 2015 წლის ე.წ. „მინსკის შეთანხმების“ შემდეგაც, 7 წლის შემდეგ რუსეთმა სრულმასშტაბიანი აგრესია დაიწყო. წავიკითხოთ, რას ამბობენ რუსი ოფიციალური პირები. რუსეთის ყოფილმა პრეზიდენტმა დმიტრი მედვედევმა სულ ახლახან თქვა, რომ მიზანი უკრაინის, მისი სახელმწიფოებრიობის განადგურებაა. ისინი არ აპირებენ გაჩერებას. ამიტომ ამ თვალთახედვით, ახლანდელ სიტუაციას ნაბიჯ-ნაბიჯ უნდა მივუდგეთ:პირველი ნაბიჯი ისაა, რომ უკრაინას მივაწოდოთ ყველანაირი იარაღი. მეორე, უნდა უზრუნველვყოთ, რომ ამ იარაღზე დაწესებული შეზღუდვები მოიხსნას. მესამე, უნდა დავეხმაროთ უკრაინას რუსეთისა და ბელარუსის მეტი სანქცირებით. მეოთხე, ჩვენ გვაქვს სამართლებრივი პასუხისმგებლობაც, უკრაინის წინააღმდეგ აგრესიის დანაშაულის თაობაზე. და [მხოლოდ ამის შემდეგ], თუკი რუსეთი დაინახავს, რომ ჩვენ წარმატებულნი ვართ, ის მშვიდობას მოისურვებს.ამჟამად, ჩვენ ვერ ვხედავთ, რომ რომელიმე რუსი ოფიციალური პირი გვთავაზობდეს რაიმე ტიპის პოლიტიკური პროცესის შესაძლებლობას. რუსეთი [ამით] დაინტერესებული არ არის. მე ვიტყოდი, რომ ამ ეტაპზე შეუძლებელია რაიმე ტიპის შეთანხმების შეთავაზება, თუკი ერთი მხარე უბრალოდ უკრაინის განადგურებას ცდილობს.- ომში მყოფი ქვეყნისთვის გრძელვადიანი და პროგნოზირებადი დახმარების შექმნა წელს მოკავშირეების ყურადღების მთავარი საგანი იყო. ითქვა ისიც, რომ უკრაინის გზა ნატოსკენ შეუქცევადია. თუმცა ვაშინგტონის სამიტის დეკლარაცია, წინა წლებისგან განსხვავებით, აღარ იმეორებს დაპირებას, რომ საქართველო ალიანსის წევრი გახდება, თუნდაც დემოკრატიული თუ თავდაცვის რეფორმების გატარების შემდეგ, როგორც ეს ადრე, არაერთ კომუნიკეში იყო განმარტებული. რას ნიშნავს ეს? - ეს ნიშნავს, რომ საქართველოს მთავრობა ძალიან შორს წავიდა, ვფიქრობ, რომ „უცხოეთის აგენტების“ კანონით, საკუთარი საზოგადოების, ევროკავშირისა და ნატოს ყველა მოწოდების იგნორირებით, მათ გადაწყვიტეს, რომ შეუძლიათ იცხოვრონ ნატოსა და ევროკავშირის წევრობის გარეშე. დიახ, ფორმალურად საქართველო კანდიდატი ქვეყანაა, მაგრამ, მოდით თვალი გავუსწოროთ ამას, ჩვენ უნდა შევუზღუდოთ კანდიდატის სტატუსი საქართველოს, თუკი ის არ გადაწყვეტს, რომ გაატაროს ის საერთო ღირებულებები, რომლებსაც ჩვენ ყველა ვიზიარებთ. თუ ამას არ აკეთებ, არ ხარ ამ კლუბის ნაწილი. ეს შენი სუვერენული გადაწყვეტილებაა.- საქართველოს ნატოში ინტეგრაცია კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას?- ნატოს წევრობა არაა მხოლოდ პოლიტიკური საკითხი. ეს კრიტერიუმებს ეფუძნება. არსებობს შესანიშნავი დოკუმენტი, ნატოს გაფართოების შესახებ 1995 წლის კვლევა, რომელიც დემოკრატიის, კანონის უზენაესობის, ადამიანის უფლებათა პატივისცემის, ჯარზე სამოქალაქო კონტროლის და სხვა საკითხებს ეფუძნება.თუკი რომელიმე ქვეყანას სურს გახდეს ნატოსა და ევროკავშირის წევრი და ის არ აკმაყოფილებს შესაბამის კრიტერიუმებს, ეს არჩევანია, ამ ქვეყნის სუვერენული არჩევანი. მაგრამ წევრი სახელმწიფოების სუვერენული არჩევანია ისიც, რომ აღარ გააგრძელონ ეს პროცესი.მე ვიმედოვნებ, რომ საქართველო სერიოზულად გადახედავს ზოგიერთ კანონმდებლობას, და თუ ეს ასე არ მოხდა, ნუ ელოდებით ჩვენგან იმის შესაძლებლობის განხილვას, რომ საქართველოსთან პროცესი გაგრძელდეს.ეს არ ეხება [კანდიდატი ქვეყნების თაობაზე] შეუქცევად თუ შექცევად გადაწყვეტილებას. ეს ეხება იმას, რომ კანდიდატმა ქვეყნებმა იმ ორგანიზაციების კრიტერიუმები და პირობები უნდა შეასრულონ, რომელთა ნაწილად ყოფნაც სურთ.- სამიტამდე სულ რამდენიმე დღით ადრე, პენტაგონმა საქართველოსთან “ღირსეული პარტნიორის” წვრთნები, რომელშიც ლატვიაც მონაწილეობს, განუსაზღვრელი ვადით გადადო და ეს სწორედ მთავრობის ანტიდასავლურ რიტორიკას და ყალბ ბრალდებებს დაუკავშირა. ევროკავშირის ელჩმა თქვა, რომ ქვეყნის თავდაცვის ძალებისთვის განკუთვნილი 30 მილიონი ევრო გაყინულია. რას ნიშნავს ასეთი გადაწყვეტილებები? მით უფრო ქვეყნის უსაფრთხოებისა და თავდაცვისუნარიანობისთვის?- ეს კითხვა საქართველოს მთავრობას მიემართება, მან უნდა შეაფასოს ეს და ისაუბროს ამაზე.- თუკი ბევრი ოფიციალური პირი თუ მკვლევარი ამ ქმედებებს მმართველი გუნდის ნაბიჯებზე ლოგიკურ პასუხად მიიჩნევს, ზოგი მათგანი იმასაც ფიქრობს, რომ ახლა შეუსაბამო დროა იმისთვის, რომ დასავლელმა პარტნიორებმა საქართველო რუსეთთან მარტო დატოვონ და ამით ის უფრო მოწყვლადი დარჩეს. რას ფიქრობთ ამ კუთხით?- არ იყო [შესაბამისი] დრო იმ კანონების მისაღებად, რომლებიც ჩვენს ღირებულებებს ნათლად ეწინააღმდეგება. თუმცა კვლავ ვიტყვი, რომ საქართველოს მთავრობამ უნდა გადაწყვიტოს, რისი გაკეთებაა მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი.- რას ეტყვით მათ, ვინც ამ ნაბიჯების გამო შესაძლოა იფიქროს, რომ ამერიკელმა და ევროპელმა პარტნიორებმა საქართველოზე და მასთან თანამშრომლობაზე ამ ეტაპზე ხელი ჩაიქნიეს? რას ამბობენ ამით პარტნიორები?- ეს აგზავნის ძალიან ძლიერ გზავნილს, რომ ჩვენ არ შევეგუებით საერთო ღირებულებებიდან და შეთანხმებული პოლიტიკიდან გადახვევას. ეს მართლაც საქართველოს არჩევანია. ქართველი ხალხის ნაცვლად, ჩვენი გადასაწყვეტი არაა, მათ როგორი ქვეყნის აშენება სურთ. პირადად მე სრულად ვცემ პატივს ნებისმიერ არჩევანს, რომელსაც ქართველი ხალხი მოახლოებულ არჩევნებზე გააკეთებს. ქართველმა ხალხმა უნდა შეხედოს სხვადასხვა პარტიის შეთავაზებას.მე არ მინდა საქართველოს პოლიტიკაში ჩარევა, მაგრამ სადაც ლატვიას ხმის უფლება აქვს - ნატოში იქნება ეს თუ ევროკავშირში, ჩვენი პოზიცია ძალიან მტკიცეა: თუკი ქვეყანა არ აკმაყოფილებს კრიტერიუმებს, არ აგრძელებს ევროპული და ევროატლანტიკური ინტეგრაციის გზას, მაშინ ნატოსა და ევროკავშირის წევრ ქვეყნებს შეუძლიათ თავიდან შეაფასონ (გადააფასონ) მათი თანამშრომლობა, მათი დახმარების პროგრამები.ჩვენ მოგვისმენია, რომ საქართველოს ოფიციალური პირები უსაფრთხოებისა და თავდაცვის კუთხით გარკვეულ გამოწვევებზე საუბრობდნენ. თუკი ისინი ფიქრობენ, რომ ევროინტეგრაციის და ევროატლანტიკური ინტეგრაციიდან გადახვევა არის გზა, რომლითაც ისინი საკუთარ უსაფრთხოებას გააუმჯობესებენ, მაშინ ესაა მათი ახსნა საზოგადოებისთვის. მე მხოლოდ იმის თქმა შემიძლია, რომ მზად ვართ გავაგრძელოთ საქართველოსთან თანამშრომლობა და მისი მხარდაჭერა, თუკი საქართველო მზადაა გააგრძელოს იმ ღირებულებების დაცვა, რომელსაც ჩვენ ყველა ვიზიარებთ.მაგრამ ის, უსაფრთხოების კუთხით რა შედეგები მოჰყვება ამა თუ იმ გადაწყვეტილებას, ამაზე პასუხის გაცემას საქართველოს მთავრობას მივანდობდი.- საქართველო პირველი ქვეყანა იყო, რომლის საერთაშორისოდ აღიარებული საზღვრებიც პუტინის რუსეთის ჯარმა გადაკვეთა. წლევანდელი სამიტის დეკლარაციაში ალიანსი იმეორებს, რომ რუსეთი მის უმთავრეს და პირდაპირ საფრთხედ რჩება. რა გზავნილი მიიღო ალიანსისგან კრემლმა ამ სამიტის შედეგად?- ვფიქრობ, გზავნილი ის იყო, რომ რუსეთის ყველა მცდელობის მიუხედავად, გაეტეხა ჩვენი ერთობა, ჩვენ ერთიანნი ვართ, რუსულ საფრთხეს სერიოზულად ვეკიდებით და ვხედავთ მას, როგორც გრძელვადიან საფრთხეს. შეიძლება ეს ყველაფერი გამოიყურება, როგორც ნელი მობილიზაცია, მაგრამ ეს პროცესი ხდება - თავდაცვაზე დანახარჯები იზრდება, სამხედრო [წარმოების] ინდუსტრია მიიღებს ბიძგს; რუსეთის მეზობელი ქვეყნები მიიღებენ ნატოს სხვა მოკავშირეებისგან დამატებით ჯარებს, ქვეყნები ასევე მიიღებენ აუცილებელ შესაძლებლობებს საჰაერო თავდაცვისთვის და საკუთარი უსაფრთხოებისთვის. ესაა გზავნილი. დიახ, ამას ცოტა უფრო მეტი დრო დასჭირდა, მაგრამ ახლა ამ ყველაფერს სერიოზულად ვეკიდებით, 32-ვე მოკავშირე, უნგრეთის ჩათვლით, ბევრ რამეს სერიოზულად ეკიდება."ამერიკის ხმა"

1716230577

- კონგრესმენო, თქვენ პრემიერ-მინისტრ კობახიძეს მოუწოდებდით, საქართველოს მთავრობას უარი ეთქვა “უცხოური გავლენების” შესახებ კანონპროექტზე, თქვენი კოლეგების მსგავსად, ამბობდით, რომ იძულებული გახდებოდით, საქართველოს მიმართ ამერიკის პოლიტიკის ცვლილებისთვის დაგეჭირათ მხარი. რას უნდა ელოდოს საქართველოს ხელისუფლება ორი ქვეყნის პარტნიორობის ამ ეტაპზე?- ვფიქრობ შეერთებულ შტატებს, ევროპის უმეტესობის მსგავსად, ნაკლები სურვილი ექნება მიიღოს, კარი გაუღოს საქართველოს ევროკავშირში, რაც მგონია, რომ საქართველოს სურს და რაც ის ადგილია, საითკენაც საქართველო ეკონომიკურადაც უნდა მიილტვოდეს. კანონი, რომელიც მათ მიიღეს, ქართველი ხალხის დიდ ნაწილს არ მოსწონს, არ მიესალმება. ქუჩებში გამოსული ადამიანების რაოდენობა ფენომენალურია.- ეს მახსენებს იმ დღეს, როცა “ოცნებამ” არჩევნებში [პირველად] გაიმარჯვა. მაშინ ვნახეთ უამრავი ადამიანი ქუჩებში, მთავარ გამზირზე. რა თქმა უნდა, [მას შემდეგ] “ოცნება” “კოშმარად” იქცა და არ იყო ის, რაც უნდა ყოფილიყო. იმის ნაცვლად, რომ მთავრობა გამხდარიყო უფრო ღია და გამჭვირვალე, კანონის მეტი უზენაესობით, ის უფრო პრორუსული გახდა. კანონი, რომელიც მათ მიიღეს, ავალდებულებს ნებისმიერ ჯგუფს, რომელიც დაფინანსების 20%-ს იღებს უცხოეთიდან, გამოცხადდეს უცხო ქვეყნის მთავრობის აგენტად. ეს ნამდვილად არ არის მაღალი სტანდარტი. არიან ჯგუფები და ადამიანები, რომლებიც დემოკრატიის, გამჭვირვალობის, კანონის უზენაესობისთვის მუშაობენ, მაგრამ ამ ჯგუფში მოხვდებიან. ეს კი არ ნიშნავს, რომ ისინი რამენაირად უცხო ქვეყნის მთავრობების აგენტები არიან.სამწუხაროა, რომ ეს კანონი მიიღეს. ნათელია, რომ “ოცნება” “ოცნება” არაა, “ეს ცუდი სიზმარია”, ცუდი ოცნება. მას არ შეუსრულებია ის პირობა, რომელიც ქართველ ხალხს მისცა წლების წინ.- საქართველოს ხელისუფლება ეწინააღმდეგება ამ კანონის რუსულ რეგულაციებთან შედარებას და ამბობს, რომ მისი ერთადერთი მიზანი გამჭვირვალობაა. ისინი ამბობენ, რომ მსგავსი რეგულაციები ამერიკასა და ევროპულ ქვეყნებშიც მოქმედებს. რადგან ამ კანონს აკრიტიკებთ, როგორ ფიქრობთ, რა რეალური ზიანი შეიძლება მან მოუტანოს ქართულ დამოუკიდებელ მედიას და სამოქალაქო ორგანიზაციებს, რომლებიც დაფინანსების ნაწილს დასავლეთიდან იღებენ, რა მოხდება შემდეგ?ვფიქრობ, ამის მიზანი არის სამოქალაქო საზოგადოების წევრების ხმის ჩახშობა, მათი, ვინც ცდილობს, რომ დემოკრატიასთან დაკავშირებული საკითხები წინ წამოსწიოს, დაიცვას დემოკრატია და კანონის უზენაესობა, უმცირესობების უფლებები, სიტყვის თავისუფლება... არ მგონია, რომ “ქართულ ოცნებას” ეს სურს. ვფიქრობ, მათ რუსეთთან დაახლოება უნდათ…როცა თბილისში ჩავედი, და მათ არჩევნებში გაიმარჯვეს, ვფიქრობდი, რომ პარტიის სახელიც შესანიშნავად იყო შერჩეული. წინა ხელისუფლებას ბევრი ცუდი ჰქონდა გაკეთებული, ბევრი კითხვის ნიშანი იყო მათ მიმართ, “ქართულ ოცნებას” კი კარგ სახელთან ერთად, კარგი კამპანია ჰქონდა, მაგრამ მათ ეს სტანდარტი ვერ დააკმაყოფილეს. ყველაფერი სიცრუე აღმოჩნდა.ხშირად ვხედავთ იმას, რომ ავტორიტარული მთავრობა, როცა ძალაუფლებას მიიღებს, ცდილობს ის ოპოზიციის წინააღმდეგ გამოიყენოს და მას დააბრალოს ის, რასაც ხშირად თავად აკეთებს.ისინი [უნგრეთის ლიდერის, ვიქტორ] ორბანის მსგავსად იქცევიან, არ სურთ თავიანთ ქვეყნებში იმ ხალხის გავლენა, ვინც მათ ავტორიტარულ ძალაუფლებას კითხვის ნიშნის ქვეშ დააყენებს.- სენატორებიც და კონგრესმენებიც საუბრობენ საპასუხო ზომებზე იმ ნაბიჯების საპირწონედ, რაც მათი აზრით, ქვეყანას დასავლურ მომავალს აშორებს. როგორ ფიქრობთ, არის ფინანსური თუ სამოგზაურო შეზღუდვები, სანქციები ის გზა, რომელიც შეიძლება ამერიკელმა კანონმდებლებმა აირჩიონ იმ ქვეყნის მიმართ, რომელთანაც სტრატეგიული პარტნიორობა აკავშირებთ და რომლის მოსახლეობაც ამ პარტნიორობასა და დასავლურ ინტეგრაციას მხარს უჭერს?- ქართველი ხალხი ნამდვილად ასე ფიქრობს, ემხრობა ევროკავშირთან, ევროპასა და ამერიკასთან კავშირებს, მაგრამ ჩვენ არ გვინახავს ეს ამ მთავრობისგან. ვხედავთ მოძრაობას სტალინიზმისკენ...ვისურვებდი, საქართველოს ევროკავშირის წევრად გახდომა მენახა. ვფიქრობ, სწორედ ესაა მათი სურვილი. მაგრამ რუსეთს სურს, ისინი კვლავ გახდნენ საბჭოთა კავშირის წევრები, თავი მეორე. [16 წლის წინ] ისინი შეიჭრნენ სამხრეთ ოსეთში და ყოველგვარი სინანულის გარეშე მიიტაცეს საქართველოს ნაწილი, რომელიც კვლავ ოკუპირებული აქვთ. რუსეთი საქართველოს მეგობარი არ არის, მაგრამ „ქართული ოცნება“ როგორც ჩანს, ფიქრობს, რომ არის. და მათ აიღეს ეს თავისი კანონი პირდაპირ რუსეთისგან. ესაა ტიპური რუსული კანონი, რომელიც იქ აქვთ, და რითაც ისინი ემსგავსებიან რუსეთს.- რას ნიშნავს ის, რომ რუსეთში მოქმედი კანონმდებლობა, რეგულაციები, მეტ-ნაკლებად მსგავსი შეზღუდვები მის სამეზობლოშიც იჩენს თავს. რეგულაციები სუვერენიტეტის, გამჭვირვალობის სახელით - ამგვარადაც ვრცელდება მოსკოვის ავტორიტარული მმართველობის გავლენა რეგიონში?- არ მგონია ეს გამჭვირვალობას ქმნიდეს. მე ვფიქრობ, რომ ეს საფრთხეა. ჩვენ ვხედავთ [მსგავს მოვლენებს] უნგრეთში, [ვიქტორ] ორბანის ხელისუფლებაში, ეს თავს იჩენს ევროპის ზოგ სხვა ადგილასაც. სამწუხაროდ გარკვეულ ხანს ბევრი მიმართულებებით შემზღუდავი იყო პოლონეთის ხელისუფლებაც, ცდილობდა ძალაუფლების კონსოლიდირებას. უამრავ ქვეყანას ვხედავთ, სადაც არ სურთ გახსნილი და მიმღებლური საზოგადოების ყოლა.ვფიქრობ, [საქართველოში] ისინი [ხელისუფლება] უფრო მეტად არიან რუსეთისკენ გადახრილნი, ვიდრე - დასავლელი მოკავშირეებისკენ. მათი გრავიტაცია რუსეთისკენაა, რომელსაც მათი ქვეყნის ნაწილი ოკუპირებული აქვს.- “ქართული ოცნების” წარმომადგენლები ძალიან ხშირად ახსენებენ ამერიკაში მოქმედ კანონს, ე.წ. ფარას - "უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტს". ამბობენ, რომ საქართველოს კრიტიკა იმის გამო, რაც თავად ამ ქვეყნებშიც მოქმედებს, ორმაგი სტანდარტი, ან თუნდაც შანტაჟია. როგორ ფიქრობთ, რა მსგავსება ან განსხვავება შეიძლება იყოს ამ ორ კანონს შორის? - “ფარა” ეხება ლობისტურ საქმიანობას, ის არ ეხება სამოქალაქო ორგანიზაციებს, ეს მათ არანაირ პრობლემას არ უქმნის. ის გავლენას ახდენს ლობისტებზე. ორგანიზაციებზე, რომლებიც სხვა ქვეყნის მთავრობების მიზნების მიღწევას ცდილობენ. არის განსხვავება იმაში, რომ ეცადო მოახრჩო სამოქალაქო საზოგადოება ან ეცადო, რომ გაიგო, რას წარმოადგენენ ორგანიზაციები, რომლებიც შენს ქვეყანაში, მის ლიდერებზე გავლენით ცდილობენ, რეგულაციების შეცვლას სხვა ქვეყნის ინტერესების სასარგებლოდ და ლობირებით.- მმართველი გუნდის წევრები განაგრძობენ იმაზე საუბარს, თითქოსდა ამერიკის და ევროპელი პარტნიორების მიერ დაფინანსებული ორგანიზაციები რევოლუციის, სახელმწიფო გადატრიალების მოწყობას გეგმავენ.- წარმოდგენა არ მაქვს, რაზე საუბრობენ, არ მგონია ეს სიმართლე იყოს. ალბათ, უბრალოდ მხარდაჭერის მობილიზებას ცდილობენ, იმის თქმას, რომ აი საიდანღაც დიდი, უცხოელი აგენტი მოდის და ჩვენი დაპყრობა სურს. გავიხსენოთ, რუსეთს აქვს ოკუპირებული საქართველოს ნაწილები. რუსეთი შემოიჭრა ტანკებით ქვეყანაში. ამაზე რა პასუხი აქვთ?

1715782654

ევროპისა და ევრაზიის საკითხებში სახელმწიფო მდივნის თანაშემწის ჯეიმს ო’ბრაიენის კომენტარი პრესასთანმადლობა მობრძანებისთვის, ძალიან მოხარული ვარ, [რომ აქ ვიმყოფები]. ახლახან დავასრულე შეხვედრები, მთელი დღის განმავლობაში, მთავრობის წევრებთან, მათ შორის პრემიერ-მინისტრთან, საგარეო საქმეთა მინისტრთან და პარლამენტის თავმჯდომარესთან. შევხვდი პრეზიდენტს, შევხვდი სამოქალაქო საზოგადოების წევრებს და ოპოზიციას. მე ჩამოვედი იმიტომ, რომ შეერთებული შტატები ძალიან  აფასებს ჩვენს ურთიერთობას საქართველოსთან. ჩვენ მას სტრატეგიულ პარტნიორობად მივიჩნევთ და გულწრფელად რომ ვთქვათ, აქ ბოლოდროინდელმა ზოგიერთმა სიტყვით გამოსვლამ და პარლამენტში განხორციელებულმა ქმედებებმა დაგვაფიქრა იმაზე, იზიარებს თუ არა /საქართველოს/ მთავრობაც ჩვენს სტრატეგიულ ინტერესებს.საქართველოსთან ხანგრძლივი პარტნიორობა გვაკავშირებს, 1992 წლიდან. შეერთებულმა შტატებმა 6 მილიარდ დოლარზე მეტი დახმარება განახორციელა საქართველოში.  ჩვენ ყოველთვის ვუჭერდით და ვუჭერთ მხარს საქართველოს მმართველი ინსტიტუტების განვითარებას, თავდაცვის, მთავრობის, მისი მარეგულირებელი ორგანოების, თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების ჩათვლით.ასე რომ, 30 წელზე მეტია, აშშ არის საქართველოს ძლიერი პარტნიორი, ვიმედოვნებთ, რომ ეს პარტნიორობა გაგრძელდება. ჩვენ განსაკუთრებით დავაფასეთ ეს ურთიერთობა, ესწრაფოდა  რა საქართველო  ევროპულ და ტრანსატლანტიკურ ინსტიტუტებთან დაახლოებას.აღსანიშნავია, რომ ეს იყო მთავრობა, "ქართული ოცნების ხელმძღვანელობით, რომელმაც დააფიქსირა საქართველოს კონსტიტუციაში  ევროპისა და ტრანსატლანტიკური ურთიერთობებისკენ სვლის ვალდებულება. ჩვენ ვამაყობდით, რომ მხარი დავუჭირეთ საქართველოს სწრაფვას ევროკავშირის კანდიდატობისკენ, ასევე ვაგრძელებთ მჭიდრო თანამშრომლობას საქართველოს  ნატოში გაწევრიანების  წინსვლასთან დაკავშირებით.აქ ჩამოსვლისას,  შემაშფოთა, ორმა მიმდინარე ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავებულმა საუბარმა.  ერთი ეხება კანონს უცხოური გავლენის შესახებ. ამ კანონის ზოგიერთი მხარდამჭერი ამბობს, რომ დაფინანსების გამჭვირვალობა საქართველოს უპირველესი ეროვნული ინტერესი უნდა იყოს. ისინი ფიქრობენ, რომ ზოგიერთი დასავლელი დამფინანსებელი არ არის ისეთი გამჭვირვალე, როგორც შეიძლება ვიყოთ.ჩვენი ინტერესი არის საქართველო ევროკავშირთან და ტრანსატლანტიკურ ნორმებთან დაახლოება, ისეთი საკითხების გადასაჭრელად, როგორიცაა გამჭვირვალობა.გულწრფელად, ჩვენ ვფიქრობთ, რომ არც პროცესი და არც წარმოდგენილი კანონი არ აკმაყოფილებს ამ სტანდარტს. ვიმედოვნებთ, რომ უფრო მეტი დისკუსია გვექნება, რათა დავინახოთ კონკრეტული ნაბიჯები გამჭვირვალობის ევროპული ნორმების შესაბამისობაში მოსაყვანად,  საქართველოს წინსვლის გზაზე. დაგვპირდნენ, რომ კანონის ამოქმედებამდე ამის შესაძლებლობა იქნებოდა. მე ძალიან მკაფიოდ აღვნიშნე, რომ თუ კანონი ასეთი ფორმით იქნებოდა მიღებული, ამას შედეგები მოჰყვებოდა.პრემიერ-მინისტრმა ამას იძულება უწოდა, მაგრამ ეს ასე არ არის. საქართველო ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანებას ცდილობს. ამ ორგანიზაციებს აქვთ გარკვეული სტანდარტები და ჰყავთ შესაბამისი შემფასებლები, რომლებიც ამბობენ, თუ რა წესები არსებობს. ჩვენ უბრალოდ გვსურს, რომ საქართველომ განაგრძოს ამ სტანდარტებთან შესაბამისობა, და არა მათგან გადახვევა. საქართველოს გადაწყვეტილება არ მოვიდეს შესაბამისობაში ევროპასთან იქნება იმ გზის უარყოფა, რომელიც საქართველოს კონსტიტუციაშია გაცხადებული.ჩვენ გვჯერა, და ვხედავთ ამას გამოკითხვებში, ვხედავთ ამას ქუჩაში, გვესმის ეს ყველა პოლიტიკური პარტიისგან, მათ შორის ქართული ოცნებისგან, ქართული ოცნების მხარდამჭერებისგან, ბიზნეს საზოგადოებისგან და სხვებისგან, რომ ქართველ ხალხს ძალიან სურს ამ გზის  გაგრძელება. ამ გზაზე  ჩვენ მათ გვერდით ვიდგებით, როგორც 30 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში.  ჩვენ მათ გვერდით ვიდგებით წინსვლისას.ასე რომ, თუ  საკითხები რაც დღეს განვიხილეთ განხორციელდება და კანონი სათანადოდ შეიცვლება, ეს იქნება ჩვენი პარტნიორობის გაძლიერების გზა და არა მისი დაზიანების, რაც ვშიშობ, რომ ახლა ხდება.მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი სახის საუბარი იყო რაც მე მქონდა. კანონი, კი უფრო ფართო საუბრის მცირე ნაწილია. ვრცელი საუბარი „ქართული ოცნების“ ლიდერების კომენტარებს ეხება, რომ არსებობს გლობალური ომის პარტია და რომ საქართველომ ზურგი უნდა შეაქციოს გლობალური ომის პარტიის წინაშე აღებულ ვალდებულებებს, და, რომ არსებობს დასავლეთის შეთქმულება „ქართული ოცნების“ ხელისუფლებიდან ჩამოშორების  მიზნით, მიუხედავად 12 წლიანი ძლიერი თანამშრომლობისა.  თითქოს Reddit-ის გვერდი გაცოცხლდა. ეს არის არარეალური, არასწორი და სრული გაუგებრობა საქართველოსთან საერთაშორისო თანამეგობრობის ურთიერთობის შესახებ.ამის ერთ-ერთი მაგალითია ის, რაც პრემიერმა გუშინ აღნიშნა. ჩვენ დავუკავშირდით  ყველა დაინტერესებულ მხარეს სასაუბროდ. ჩვენ მივიწვიეთ პრემიერ-მინისტრი ვაშინგტონში, რათა განგვეხილა კანონი და ჩვენი ურთიერთობები. ევროკავშირს აქ ჰქონდა დისკუსია და დაჰპირდნენ, რომ დრო დაეთმობოდა ამ კანონზე საუბარს. აქ ჩამოსვლამდე მე ვუთხარი, რომ გამიხარდებოდა ბატონი ივანიშვილის კიდევ ერთხელ ნახვა. პრემიერმა თქვა, რომ ის /ივანიშვილი/არ შემხვდება, რადგან ჩვენ დე ფაქტო სანქციები გვაქვს მასზე დაწესებული. ამ ეტაპზე მასზე არანაირი სანქცია არ არსებობს. ასეთი გავლენიანი ადამიანი რომ ასე არასწორად იყოს ინფორმირებული, შოკის მომგვრელი და გულდასაწყვეტია. როდესაც პრემიერი ამბობს, რომ ეს არის მიზეზი იმისა, რომ საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი პარტნიორი ვერ შეხვდება ამ მოქალაქეს, ეს ნიშნავს პირადი ინტერესის აწევას ქვეყნის კონსტიტუციურ ვალდებულებაზე მაღლა, [ვალდებულებაზე] რაც  გულისხმობს მეტ მუშაობას საერთაშორისო პარტნიორებთან და ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანებას.ამიტომ მე ვამბობ, რომ კანონი მხოლოდ ერთი ნაწილია ფართო საუბრისა. მაგრამ ის ასახავს იმას, რაც მე ვფიქრობ ასე მნიშვნელოვანია და შეიძლება გახდეს გარდამტეხი მომენტი დღემდე არსებულ კონსტრუქციულ და ნაყოფიერ თანმაშრომლობაში. თუ დემონსტრაციები გაგრძელდება, ჩვენ გვინდა, რომ ეს იყოს მშვიდობიანი და გვინდა, რომ პოლიციამ მშვიდობიანად იმოქმედოს. ჩვენ გვინდა, მომიტინგეები ან სხვები არ დააშინონ  – არც დემონსტრაციაზე, არც მათ სახლებში ან არ /ხელყონ/ მათი საკუთრება როგორც ეს ბოლო დღეებში მოხდა, ამ დაშინებაზე პასუხისმგებელი პირები უნდა მოიძებნონ და დაისაჯონ.თუ კანონი ევროკავშირის ნორმებთან შესაბამისობის გარეშე ამოქმედდება და აშშ-სა და სხვა პარტნიორების წინააღმდეგ მსგავსი რიტორიკა და სპეკულირება გაგრძელდება, ვფიქრობ, რომ ურთიერთობა საფრთხეშია. მხოლოდ რამდენიმე მაგალითი: აშშ-ს აქვს დაახლოებით 390 მილიონი დოლარის დახმარება გამოყოფილი  საქართველოსთვის, რომლის დახარჯვასაც ჩვენ ვგეგმავთ საქართველოს ხელისუფლებასთან. ნახევარი სამხედრო დახმარებაზე, ცოტა მეტი ან დაახლოებით მესამედი  ეკონომიკური განვითარების პროექტებზე და ინსტიტუციების მშენებლობაზე და გარკვეული ნაწილი სამოქალაქო საზოგადოებისთვის. ეს ყველაფერი უნდა გადაიხედოს, თუ ჩვენ ახლა მიგვიჩნევენ მოწინააღმდეგედ და არა პარტნიორად.და თუ კანონი ამოქმედდება  ევროკავშირის ნორმებთან შესაბამისობის დარღვევით და ადგილი ექნება  დემოკრატიის ძირის გამოთხრას და იქნება ძალადობა მშვიდობიანი მომიტინგეების – მიმართ, მაშინ ჩვენ გვექნება შეზღუდვები შეერთებული შტატებიდან. ეს არის ფინანსური და/ან მოგზაურობის შეზღუდვები იმ პირებზე, რომლებიც პასუხისმგებელი არიან ამ ქმედებებზე და მათ ოჯახებზე.მაგრამ მე ამას ვამბობ არა იმიტომ, რომ მსურს ეს მოხდეს, არამედ იმიტომ, რომ მსურს, რომ საქართველოს ჰქონდეს მშვიდობიანი გზა ევროკავშირისა და ნატოსკენ ძლიერი დემოკრატიით.და იმედია, ეს ის გზაა, რომელიც დღეს ისევ დაიწყება. და თუ არა, ძალიან მალე გადავხედავთ ამ თემებს.კითხვა უცხოური გავლენის  გამჭვირვალობის  კანონთან  დაკავშირებული პრობლემების შესახებკითხვა, თუ რა ტიპის სტანდარტებს უნდა აკმაყოფილებდეს კანონიარსებობს თუ არა სივრცე ვეტოს ფორმატში თუ არა კანონის შეცვლასთან ან განხილვასთან დაკავშირებითსახელმწიფო მდივნის წარმომადგენელი ო’ბრაიენი: ბოლო კითხვაზე პრემიერმა თქვა, რომ  დიახ.პირველ ორ კითხვაზე ორი ტიპის პასუხი მაქვს. პრობლემატური არის ის ფორმა, რომლითაც ეს კანონი შემოიტანეს, ჩვენი სურვილია ვიხილოთ, რომ საქართველო მუშაობს ინტეგრაციისთვის, ისე, როგორც  ჩვეულებრივ, ევროპული სახელმწიფოები ან პარტნიორები შეიმუშავებენ მსგავს წესებს და არა ძალისმიერად, წინააღმდეგობებისა  პარტნიორების მიერ გამოთქმული შეშფოთებების ფონზე.დღეს ჩვენ ასევე განვიხილეთ კანონთან დაკავშირებული მთელი რიგი სირთულეები. მე წამოვჭერი ზოგიერთი, ყველა არ დაეთანხმა, თუმცა ეს საკითხები ეხება იმას, რომ ეს კანონი არ არის ინკლუზიური და ეხება მხოლოდ უცხოურ და ისიც  დაფინანსების მხოლოდ ზოგიერთ  უცხოურ წყაროს. ეს ნიშნავს, რომ ის არ წყვეტს ყველა იმ პრობლემას, რომლის გადასაწყვეტადაც არის შემუშავებული.და შედეგი კი არის  იმ სუბიექტების სტიგმატიზაცია, რომლებიც ექცევა ამ კანონში. ეს ორგანიზაციები საქართველოში ერთ-ერთი ყველაზე ღიაა, რადგან ისინი საუბრობენ დაფინანსების წყაროებზე ან ასევე სხვა საკითხებზე. მაგრამ ორგანიზაციები, რომლებიც მუშაობენ დაფარულად და ალბათ, ფინანსდებიან სხვა ქვეყნებიდან, და არა  დასავლური ქვეყნებიდან, არ მოექცევიან ამ კანონის ფარგლებში. ეს სტიგმა შეიძლება იყოს ძალიან საზიანო, როგორც ვნახეთ გასულ კვირაში ვანდალიზმი და თავდასხმები იმ პირებზე, რომლებიც ამ ჯგუფებიდან არიან. სწორედ ამიტომ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო გამოთქვამს შეშფოთებას იმ კანონების მიმართ, რომლებიც შემოიფარგლება მხოლოდ უცხოური დაფინანსებით. ეს მხოლოდ ერთ-ერთი პრობლემაა.გამჭვირვალობის სფეროში არსებული მრავალი კანონი ქცევაზეა დაფუძნებული. ასე რომ, ისინი შეეხება ყველას, ვინც შეეცდება გავლენა მოახდინოს პოლიტიკაზე და ეს კანონები არ ეხება  მხოლოდ კონკრეტულ ორგანიზაციებს. ასევე ამ კანონების თანახმად დაჯარიმებამდე ისინი ექვემდებარებიან სასამართლო განხილვას. ეს კანონი კი უფლებას აძლევს იუსტიციის სამინისტროს ჰქონდეს წვდომა  ორგანიზაციის ყველა ჩანაწერზე – არა მხოლოდ ფინანსურზე, არამედ ყველა ჩანაწერზე და შეუძლია ასევე ჯარიმის დაწესება, მხოლოდ ამის შემდეგ არის შესაძლებელი  სასამართლოში გასაჩივრება. ასე რომ, ეს წარმოადგენს საპირისპირო  მიდგომას იმისა, რაც ამერიკის კანონშია მოცემული.მაგრამ ისევ და ისევ, მთავარი საკითხია ის, რომ როდესაც ჩვენ ჩავერთეთ დისკუსიაში, ევროკავშირმაც და ჩვენც ვითხოვეთ შემდგომი კონსულტაციები ამ კანონზე და გვითხრეს, რომ არა, ეს განხორციელდება სამი სწრაფი მოსმენით. და ეს არის ის, რაც ჩვენ ვნახეთ. ევროპისა და ევრაზიის საკითხებში სახელმწიფო მდივნის თანაშემწის ჯეიმს ო’ბრაიენის კომენტარი მედიასთან თბილისშიყველაზე მეტად გვაღელვებს ის, რომ საქართველო ამ საკითხებში იცავდეს ტრანსატლანტიკურ ნორმებს. ბევრ ქვეყანაში იყო შემოთავაზებული სხვადასხვა ტიპის უცხოური აგენტის კანონი და ეს ძალიან შემაშფოთებელია. სწორედ ამიტომ იყო ამდენი შეშფოთება კანონის თავდაპირველი ფორმის შესახებ და ჩვენ ძალიან არ გვსურს, რომ ეს კანონი ამოქმედდეს და აღსრულდეს იმ ფორმით, როგორი ფორმითაც ახლაა წარმოდგენილი. ასე რომ, სანამ ის საბოლოოდ ამოქმედდება, ჩვენ ვფიქრობთ, რომ უნდა დავინახოთ არსებითი ცვლილებები, თუ არა, ამას კიდევ დამატებული ის რიტორიკა, რომელსაც ვისმენთ, მიგვიყვანს შეკითხვამდე თუ რამდენად გრძელდება ჩვენი პარტნიორობა.კანონის შესაძლო ცვლილებების შესახებარა, ვფიქრობ, ეს იქნება განგრძობადი საუბარი. ის, რისი თავიდან აცილებაც გვინდა, არის ნებისმიერი სტიგმა, რომელიც დაკავშირებულია მხოლოდ გარკვეულ მცირე რაოდენობის ორგანიზაციებთან. მიმდინარეობს ევროკავშირის რეგულაციების ჩარჩოს შემუშავება, თუ როგორ უნდა დარეგულირდეს საკითხები, მაგალითად, საგარეო დაფინანსებასთან დაკავშირებით. აგრეთვე აშშ-ში გვაქვს სხვადასხვა რეგულაციები. ასე რომ, მე არ მსურს ზუსტად ვთქვა, რა გამოვა, მაგრამ ჩვენ გვინდა ავიცილოთ თავიდან ის, რაც ვნახეთ გასულ კვირაში, ეს არის საჯარო განხილვა გარკვეული ორგანიზაციების შესახებ, რაც გამოიყენა ზოგიერთმა ჯგუფმა ძალადობისთვის ამ ორგანიზაციების წარმომადგენლების ან მათი საკუთრების წინააღმდეგ.შეკითხვა მომიტინგეების შესახებ, იქნება თუ არა მათთვის საკმარისი კანონში ცვლილებები?მე მგონია, ეს მათ უნდა ჰკითხოთ.შეკითხვა ბიძინა ივანიშვილის მიმართ შესაძლო აქციების შესახებმას მიაჩნია, რომ ჩვენ ის უკვე დავასანქცირეთ. მე ვფიქრობ, რომ თუ ის არის პასუხისმგებელი ყველაფერზე და აგრძელებს ამ გზას, თუ ასე ჩავთვლით, მაშინ ამაზე ვიფიქრებთ, ამ საკითხს ძალიან სერიოზულად შევხედავთ.შეკითხვა ხომ არ იქნება სანქციების დაწესება დაგვიანებული დემონსტრანტებისთვისეს იქნება ძალიან სწრაფად. პროგნოზს ვერ გავაკეთებ. ეს არის ის, რაზეც ჩვენ ვიმუშავებთ. როდესაც ჩვენ ვაწესებთ სანქციებს, ჩვენ ამას ვაკეთებთ მკაფიო მტკიცებულებებისა და ძლიერი სამართლებრივი არგუმენტის საფუძველზე. ეს არ არის ის, რაც ერთ ღამეში კეთდება.ადგილობრივ პრესაში გავრცელდა ინფორმაცია რომ თქვენ გქონდათ სატელეფონო საუბარი ბიძინა ივანიშვილთან, ეს სიმართლეა?არა, დღეს სატელეფონო ზარი არ მქონია.ევროპისა და ევრაზიის საკითხებში სახელმწიფო მდივნის თანაშემწე საქართველოში 14 მაისს იმყოფებოდა.

1713449300

- რას ფიქრობთ დღეს საღამოს, შეშფოთებული ხართ დღევანდელი კენჭისყრით?მე შეშფოთებული ვარ ამ კანონის შემობრუნებით, რომელიც უკუაგდო სრულიად საქართველოს მოსახლეობამ, რამაც მოგვცა საშუალება, რომ მიგვეღო გასული წლის ბოლოს ევროკავშირის კანდიდატობის სტატუსი. ჩვენ ამ გზაზე ვდგავართ. გვაქვს პერსპექტივა რომ ამ წლის ბოლოს დავიწყოთ ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკებები და სწორედ ამას ებრძვის დღეს ეს კანონი, და არა მხოლოდ ეს, არამედ კანონების მთელი სერია, რომელიც ეწინააღმდეგება ევროპისაკენ მიმავალ გზას. ეს გადაწყვეტილება შეესაბამება მოსკოვის ინტერესებს.- როგორ შეაფასებდით ამ კანონს, ქალბატონო პრეზიდენტო? ეს ანტიდასავლური, პრორუსული კანონია? რას უწოდებდით თქვენ მას?რუსულ კანონს, ეს არა პრორუსული, არამედ რუსული კანონია. პრეზიდენტ პუტინის მიერ მიღებული კანონების ასლია, რომლებსაც მიზნად ჰქონდათ საბოლოოდ შეებოჭათ არასამთავრობო ორგანიზაციები, ხელი შეეშალათ მათი საქმიანობისთვის, და ასევე მედიისათვის. აქ ჩვენ ამის ასლი გვაქვს. ჩვენ ვემზადებით 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებისთვის, რაც გადამწყვეტი იქნება ჩვენი ევროპული მომავლისთვის. არასამთავრობო ორგანიზაციებს მოქმედების არეალის შემცირების წინასწარი მცდელობა, ისევე როგორც საერთაშორისო დამკვირვებლების ნიშნავს ასევე ჩვენი დასავლელი პარტნიორების მოქმედების შეზღუდვას. ეს კანონი ეწინააღმდეგება ყველას, ვინც წლების განმავლობაში იბრძოდა საქართველოს დამოუკიდებლობისთვის, ინსტიტუციების გაძლიერებისთვის, დემოკრატიზაციისთვის და არის მიმართული ჩვენი ევროპელი და ამერიკელი პარტნიორების წინააღმდეგ.- ქალბატონო პრეზიდენტო, თქვენ დემოკრატიზაცია ახსენეთ. ჩვენ ვნახეთ ჩხუბის სცენები პარლამენტში და ეს არავის არ ამშვენებს, მათაც კი, ვინც ამ კანონის წინააღმდეგია, ზოგიერთმა მათგანმა ძალა გამოიყენა, როგორ მივიდა საქართველო აქამდე? ბრიუსელში ეს არ უნდა მოსწონდეთ...- არა, ეს არის გარემოება, სადაც ბევრი მხრიდან არის პროვოკაცია. ყველანაირი საშუალება არის გამოყენებული საქართველოს იმიჯის, მისი მომავლის დასაზიანებლად. თქვენ რომ აჩვენოთ კადრები, თუ რა ხდება ახლა პარლამენტის წინ, ნახავთ ხალხის უდიდეს მასას, ძირითადად ახალგაზრდებს, რომლებიც მშვიდობიანად, ღირსეულად აპროტესტებენ იმას, რაც არ სურს საქართველოს მოსახლეობას. დამოუკიდებლობიდან მოყოლებული, საქართველოს მოსახლეობის 80% აცხადებს, რომ სურს ევროპული გზა. ისინი მზად არიან დაიცვან ეს ევროპული გზა. ყველანი უნდა გავერთიანდეთ. ეს არის ჩემი გზავნილი ევროპელი პარტნიორებისთვის, საქართველოს დღეს თქვენი ყურადღება სჭირდება...- ხომ არ გაქვთ შეგრძნება რომ მიგატოვეს, რუსული ჯარები იკავებენ საქართველოს ტერიტორიის 20% 2008 წლიდან მოყოლებული, რამაც გამოიწვია აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის რეგიონების დაკარგვა. თქვენ (კანდიდატობის სტატუსის მოპოვების) მოთხოვნა გააკეთეთ 2022 წლის 3 მარტს, იმავე დღეს, რაც მოლდოვამ და სამი დღის შემდეგ, რაც ეს მოთხოვნა გააკეთა უკრაინამ. უკვე ორ წელზე მეტი გავიდა. რას სთხოვთ დღეს ევროკავშირს? დაჩქარებას?- არა. ჩვენ გასული წლის 15 დეკემბერს მივიღეთ კანდიდატის სტატუსი, რაც მთელი საქართველოს მოსახლეობის მიერ აღინიშნა როგორც დიდი გამარჯვება, ჩვენ გვაქვს პერსპექტივა რომ გაიხსნას ევროკავშირში გაწევრიანების მოლაპარაკებები წლის ბოლოს. მოსახლეობა ითხოვს რომ არავინ, განსაკუთრებით მთავრობამ, რომელიც სხვა ინტერესებს ემსახურება, არ შეძლოს ამ მოლაპარაკებების გახსნისთვის ხელის შეშლა, რადგან ისინი იღებენ კანონებს, რომლებიც პირდაპირ ეწინააღმდეგება ევროკავშირის მოთხოვნებს. მე უკვე 5 ვეტოს უფლება გამოვიყენე და მალე მეექვსედ გამოვიყენებ ვეტოს, რადგან მე ვთქვი, რომ ამას გავაკეთებ ყოველ ჯერზე როდესაც კანონის შინაარსი ან ტექსტი შეეწინააღმდეგება იმ რეკომენდაციებს, რომლებიც მოგვცეს ევროპელმა პარტნიორებმა გაწევრიანების მოლაპარაკებების დასაწყებად. ეს არის მიზანი, მიზანი არ არის დაჩქარება, არამედ ხელის შეშლის თავიდან აცილება. ხელის შეშლა მხოლოდ მოსკოვის ინტერესშია. ადგილი აქვს ჰიბრიდულ ომს საქართველოს წინააღმდეგ საპირისპიროდ იმ სამხედრო ომისა, რომელიც უკრაინაში მიმდინარეობს.- გმადლობთ ქალბატონო პრეზიდენტო! 

1712433316

მისი თქმით, ყველა მიმართულებით შენდება თავდაცვის სამი ხაზი. იქაც კი, სადაც საბრძოლო მოქმედებები არ არის."მიდგომა იგივეა, განურჩევლად მიმართულებისა. ვადების მხრივ. დასრულების ვადები დაახლოებით იგივეა, მაგრამ რაც უფრო ახლოსაა ცხელ მიმართულებებთან, იქ ყველაფერი უფრო სწრაფად შენდება. ეს არის მოთხოვნა, მაგრამ დაახლოებით იგივე ვადაში დასრულდება ყველაფერი", - განაცხადა მან.ინტერვიუ ჩერნიგოვის ოლქში ჩაიწერა, ზელენსკის თქმით, ეს არის სტრატეგიული მიმართულება."რუსეთიდან და ბელარუსიდან 30-35 კმ-ში ვართ, გზაჯვარედინია. გვესმის, რატომ აირჩიეს ასეთი პუნქტები, გვესმის, როგორ შევიდნენ რუსები, რა გზები იყო, მიმართულებები. ანუ ყველაფერი მომზადებული იყო,  ყველაფერი საგულდაგულოდ იყო გათვლილი. ორი თვეში ყველაფერი დასრულდება. ყოველ შემთხვევაში, ასეთი ვალდებულებები სამივე ხაზზეა, მაგრამ ზოგიერთ ცხელ მიმართულებით სამუშაოების 92-98% უკვე დასრულებულია", - განაცხადა ზელენსკიმ.უკრაინის პრეზიდენტმა იმედი გამოთქვა, რომ უმაღლესი რადა მალე კენჭს უყრის მობილიზაციის შესახებ კანონმდებლობის ცვლილებებს. მან ასევე ისაუბრა რუსეთის გეგმებზე და ფრონტზე არსებულ ვითარებაზე."რუსებს რაც შეეხება, 300 ათასი ფაქტი არ არის, რომ ეს არის სამხედრო მოსამსახურეების საბოლოო რაოდენობა, რომლის მობილიზებას ისინი მოახდენენ. ჩვენი ინფორმაციით, 1 ივნისისთვის ისინი მზად უნდა იყვნენ 300 ათასის მობილიზებისთვის. შემდეგ კი რუსეთში მზადება არის ძალიან მოკლე... ვფიქრობ, მათ დაახლოებით ერთი თვე დასჭირდებათ, რომ ამ რაოდენობის ხალხი ჰყავდეთ. რადგან მათ დიდი დისციპლინა არ აქვთ, შესაძლოა, პირველ დღესვე არ ჰქონდეთ დრო 300 ათასის მობილიზებისთვის“, - განაცხადა ზელენსკიმ.უკრაინული საზოგადოება სხვაგვარად გრძნობდა რუსეთის შეტევას, რომელიც 2023 წლის ოქტომბერში დაიწყო, უკრაინამ ზარალი განიცადა, იყო დანგრეული სოფლები, მიიტაცეს ავდეევკა, მაგრამ დღეს რუსები შეჩერებულია."სიტუაცია რთულია, მაგრამ მაინც სტაბილიზირებულია. მტერი არ მიიწევს წინ, ჩვენები ებრძვიან, ზეწოლას ახდენენ და ის უკან იხევს. და პირიქით, ჩვენი ბიჭები რაღაც ნაბიჯებს დგამენ წინ", - აღნიშნა პრეზიდენტმა.გარდა ამისა, მან ყურადღება გაამახვილა იმ ფაქტზე, რომ მტრის შეტევითი მოქმედებების ჩაშლის მიზნით, უკრაინამ უნდა მოამზადოს საკადრო და საშტაბო ბრიგადები."დიდი მოცულობის რეზერვები უნდა მომზადდეს. არა მხოლოდ, მთელი პატივისცემით, ახალგაზრდები, არამედ ადამიანები, რომლებსაც აქვთ გამოცდილება, გავლილი აქვთ საბრძოლო კოორდინაცია, აქვთ წინა ხაზზე გამოცდილება და ა.შ.ყველა მონაცემი კონკრეტული რაოდენობის ბრიგადების, პერსონალის, სხვადასხვა სფეროსთვის შესაბამისი აღჭურვილობის შესახებ - ეს ყველაფერი ჩვენს პარტნიორებს გადაეცა“, - განაცხადა ზელენსკიმ.უკრაინის პრეზიდენტმა ხარკოვის შესახებაც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ხარკოვს საფრთხე არ ემუქრება."ხარკოვი დღეს დაცულია და არა ცის თვალსაზრისით... რაც შეეხება თავდაცვით ხაზებს, რაც შეეხება ჩვენს ჯარს, ხარკოვს საფრთხე არ ემუქრება. ის, რომ ეს არის სასურველი მიზანი რუსები არ მალავენ - მთელი აღმოსავლეთი და არა მხოლოდ აღმოსავლეთი და ჩვენი სახელმწიფოს სამხრეთი და ისეთი ქალაქები, როგორიცაა ხარკოვი, კრამატორსკი, ეს მათი სასურველი მიზანია. მაგრამ დღეს ჩვენ აბსოლუტურად დარწმუნებული ვართ ხარკოვის რეგიონის დაცვაში", - განაცხადა ზელენსკიმ.პრეზიდენტი ხარკოვზე თავდასხმის შესახებ რუსულ სპეკულაციას გამოეხმაურა. მისი თქმით, მათ აქვთ ძალიან პროფესიონალური დეზინფორმაციის პოლიტიკა, ისინი ავრცელებენ ყალბ ამბებს დასავლური და უკრაინული მედიით, ამიტომ ყველაფერი გულდასმით უნდა შემოწმდეს.მისივე თქმით, ის, რომ უკრაინა თავდაცვის ხაზებს აშენებს, საიდუმლო არ არის - რუსებმა და ბელორუსებმა უნდა იცოდნენ, რომ არის საზღვრები და ჯარები, "დრაკონის კბილები“ ​​და ტანკსაწინააღმდეგო თხრილები."ამის დამალვა არ არის საჭირო, რადგან მათ უნდა იცოდნენ, რომ წინააღმდეგობა იქნება. ჩვენმა საზოგადოებამ, მაგალითად, ჩერნიგოვის რეგიონმა, უნდა იცოდეს, რომ ჩვენ გვაქვს ძლიერი თავდაცვა. რაც შეეხება სტრატეგიას, დღეს ჩვენ ვერ ვხედავთ ბელორუსის გეგმებს, საფრთხეებს ან შესაძლებლობებს“, - განაცხადა უკრაინის პრეზიდენტმა.რაც შეეხება სამშვიდობო სამიტს, ზელენსკის თქმით, ამ ეტაპზე მონაწილე ქვეყნების კონკრეტული სია არ არსებობს."უახლოეს დღეებში შევთანხმდებით შვეიცარიაში პირველი საინაუგურაციო სამიტის გამართვის კონკრეტულ თარიღზე, რის შემდეგაც მსოფლიოს ლიდერებს სხვადასხვა ფორმატში გავუგზავნით მოსაწვევებს... ველოდებით, რომ 80-100 ქვეყანა გვეყოლება“, -  განაცხადა ზელენსკიმ.მობილიზაციის შესახებ კანონზე საუბრისას ზელენსკიმ აღნიშნა, რომ რუსულმა პროპაგანდამ იმუშავა, რის შემდეგაც დაიწყო საზოგადოების დაყოფა მომხრეებად და მოწინააღმდეგეებად, სამხედროებად და სამოქალაქოებად."ეს დიდი შეცდომაა, დეპუტატები უნდა დამშვიდდნენ და არ დაელოდონ აპლოდისმენტებს თავიანთი პოპულიზმის გამო. უნდა იყოს მოქმედი კანონი, წინააღმდეგ შემთხვევაში, რეზერვებზე პასუხისმგებელი იქნება პარლამენტი და არა სამხედრო სარდლობა. და ეს, ვფიქრობ, მიუღებელია“, - განაცხადა პრეზიდენტმა.მისი აზრით, 4 თვე საკმარისი იყო ყველა საკამათო საკითხის განსახილველად."და ამიტომაც ვესაუბრებით პარლამენტს, რომ უახლოეს დღეებში კენჭი უყარონ შესაბამის კანონს. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი", - აღნიშნა მან.მისი თქმით, დიდი პრობლემა ის არის, რომ რუსებმა შეძლეს ისეთი გამოსახვა, თითქოს ხალხი არ იყო მზად უკრაინის დასაცავად. დღეს კი დასავლეთი უკვე სვამს კითხვას: თუ უკრაინას არ სურს მობილიზაცია, რატომ ეხმარება მას?ფრონტზე არსებულ ვითარებაზე საუბრისას უკრაინის პრეზიდენტმა აღნიშნა, რომ უკრაინას არ აქვს ჭურვები შეტევითი ოპერაციებისთვის."რაც შეეხება დაცვას, არის რამდენიმე ინიციატივა, რომელიც მუშაობას იწყებს. დღეს ყველაზე დაძაბულ ადგილებში ბრიგადები ყველაფერს სამართლიანად იღებენ. ზოგიერთ შემთხვევაში ალტერნატივად იქცა FPV დრონები, რომელთა წარმოებაც ათჯერ გაიზარდა.რაც შეეხება რუსების კონტრშეტევითი მოქმედებების ჩაშლას, არ არის საკმარისი შესაბამისი იარაღი, რაც შეეხება მათი მოქმედებების ჩაშლას ამა თუ იმ მიმართულებით, მათ სამხედრო აეროდრომებზე მუშაობას, თვითმფრინავებზე, ვერტმფრენებზე, საწყობებზე და ბაზებზე - ამისათვის არის შესაბამისი შორ მანძილზე მოქმედი ჭურვი ან იარაღი, მაგრამ ეს გვაკლია“, - განაცხადა ზელენსკიმ.მისივე თქმით, უკრაინას სრულად დასაცავად Patriot-ის 25 სისტემა სჭირდება, 6-8 ბატარეით."მე არასოდეს მილაპარაკია ამაზე, მაგრამ საიდუმლო არ არის, რადგან ეს ყველა ჩვენმა პარტნიორმა კარგად იცის. მათ იციან ის ადგილები, სადაც სისტემები უნდა იდგეს და ფუნქციონირებდეს. "პატრიოტი" თუ ანალოგები, მსოფლიოში რამდენიმე ანალოგი არსებობს, ისინიც ძალიან კარგად მუშაობენ“, - განაცხადა ზელენსკიმ.მისივე თქმით, რუსული თავდასხმებისგან დასაცავად უნდა არსებობდეს კომბინირებული თავდაცვა, საჰაერო თავდაცვის სისტემები.რაც შეეხება F-16-ებს, რაოდენობა, რომელსაც უკრაინა მიიღებს არსებულ თვითმფრინავებთან ერთად, მაინც არ იქნება საკმარისი."ეს იქნება ჩვენთვის საჭირო მოცულობის 10%. რა არის 10%? თუ იბრძვით ცაში, მაშინ იბრძოლეთ და გაიმარჯვეთ და არა უბრალოდ თქვათ, რომ გვაქვს F-16-ები“, - აღნიშნა მან.ამასთან, როგორც ზელენსკიმ განაცხადა, მას სჯერა, რომ უკრაინა შეძლებს აშშ-ის კონგრესის დადებითი ხმების მიღებას."სამწუხაროდ, ჩვენ ცოტათი მძევლები ვართ ამ სიტუაციის, რუსეთის ომი უკრაინის წინააღმდეგ აშშ-ში საშინაო პოლიტიკურ საკითხად იქცა, თუმცა ეს არის მთელი მსოფლიოს უსაფრთხოება. სამწუხაროდ, ჩვენ ვართ მძევლები იმისა, რომ ეს არის საარჩევნო პროცესი აშშ-ში. თუმცა, მჯერა, რომ გონიერება გაიმარჯვებს და დახმარებას მივიღებთ“, - განაცხადა ზელენსკიმ.მისივე თქმით, განიხილება მრავალი ვარიანტი, მათ შორის სასესხო დახმარება."ჩვენ დავთანხმდებით ნებისმიერ ვარიანტზე. მეტსაც ვიტყვი, თუ უკრაინას შესთავაზებენ პაკეტის კრედიტით გაცემას დღეს ან უსასყიდლოდ ერთ წელიწადში, ჩვენ ვიტყოდით: მხოლოდ დღეს. აქ არჩევანი არ არის, რაც მალე, მით უკეთესი", - განაცხადა ზელენსკიმ.რაც შეეხება უცხოელი ჯარისკაცების ყოფნას უკრაინაში, ზელენსკიმ აღნიშნა, რომ უკრაინა არასოდეს იქნება წინააღმდეგი, თუ ვინმეს სურს მისი  დახმარება.მისივე თქმით, ჯერჯერობით მხარდაჭერილია მხოლოდ, რომ უცხოელმა ინსტრუქტორებმა მოამზადონ სამხედროები პირდაპირ უკრაინაში. "ეს უფრო სწრაფია, ვიდრე ჩვენი ბიჭების გაგზავნა. ფაქტია, რომ თქვენ შეგიძლიათ გამოგვიგზავნოთ ისინი ჩვენთან სწავლების დასაჩქარებლად. მეორე არის ჰაბების აშენება უკრაინაში დასავლური აღჭურვილობის შესაკეთებლად”, - განაცხადა ზელენსკიმ.მისივე თქმით, ის ასევე არ არის სასაზღვრო მისიის წინააღმდეგი."საფრანგეთის პრეზიდენტმა თქვა, რომ ჩვენ შეგვიძლია საზღვარზე დავდგეთ. როგორ შეგვიძლია უარი ვთქვათ? თუ შემოგვთავაზებენ და მოვლენ, ჩვენ ამას მხარს დავუჭერთ", - აღნიშნა პრეზიდენტმა.რაც შეეხება ჯარების განლაგებას სრული გაგებით, ზელენსკიმ არ იცის მაკრონის პარტნიორებთან საუბრის დეტალები, მაგრამ აღნიშნა, რომ არ შეუძლია უცხოელების მოწვევის ინიციირება, რადგან რუსეთი ყველაფერს გააკეთებს იმისათვის, რომ პარტნიორებმა შეწყვიტონ უკრაინის დახმარება.”მაგრამ თუ არის ინიციატივები სხვა სახელმწიფოებისგან, მოდით გულწრფელები ვიყოთ, ჩვენ გვყავს მოხალისეების ფორმირებებიც, როდესაც სხვა მოქალაქეობის მქონე ადამიანები იბრძვიან უკრაინისთვის. უკრაინა არასოდეს იქნება წინააღმდეგი, თუ ვინმეს სურს მისი დახმარება”, - განაცხადა ზელენსკიმ.

1711424046

მის აქტივიზმს – როგორც თავად უწოდებს ამას – საკმაოდ დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. რამდენიმე კვირის წინ საჯაროდ განაცხადა, რომ მისი საქმიანობის გამო სექსუალური შევიწროების მსხვერპლია და პოლიციას მიმართა.ამჟამად მიმდინარეობს საქმის ადმინისტრაციული წარმოება პროფესიული საქმიანობის შესრულების დროს ექიმის მიმართ გენდერული ნიშნით განხორციელებული შესაძლო სექსუალური შევიწროების ფაქტზე, რაც გამოიხატა ონლაინ სექსუალური ძალადობის, ღირსების შემლახველი და დამამცირებელი კომენტარებისა და მიმოწერების გაგზავნით.ეკა კვირკველია ამბობს, რომ სექსუალური შევიწროების გარდა, კრიტიკისა და ბულინგის ობიექტიც გამხდარა, მათ შორის, კოლეგების მხრიდანაც.რა გამოწვევების წინაშე დააყენა პაციენტებზე ზრუნვის  სურვილმა, როგორ უმკლავდება ონლაინ თავდასხმებს და რატომ დაიწყო ვიდეოების განთავსება სოციალურ ქსელში –  ამ და სხვა საკითხებზე  ეკა კვირკველია თავის ისტორიასა და ხედვებს გვიზიარებს:რატომ დავიწყე საინფორმაციო ვიდეოების გადაღებაწლების განმავლობაში მინდოდა, რამე გამეკეთებინა პაციენტთა განათლებისთვის, რადგან ვხედავდი, რომ ადამიანებმა ელემენტარული ანატომია არ იცოდნენ. ბევრჯერ გადავდე, მაინც სპეციფიკური თემაა და ველოდი, რომ აგრესია, ნეგატივი წამოვიდოდა. მეშინოდა. თუმცა ერთხელ  ჩემთან  გაუპატიურებული გოგონა მოვიდა და ეს იყო ბოლო წერტილი –  უბრალოდ ავიღე კამერა და ბლოგი ჩავწერე.ერთხელ არასრულწლოვანმა მომწერა, რომელიც ორსულად იყო და აინტერესებდა, დაქალთან ერთად თუ შეეძლო აბორტის გაკეთება: “მომკლავენ, მშობლები სახლიდან გამომაგდებენო”. მოზარდებს დაუცველი სქესობრივი კავშირები აქვთ, არ აქვთ განათლება და ხშირად აქვთ ინფექციები. სულ გირეკავენ, რომ ასწავლო, აბორტი სად გაიკეთონ, ან გადაუდებელი კონტრაცეფცია, რაც ყველაზე პოპულარულია.ამ წლების განმავლობაში ვნახე ბევრი ტანჯული, გაუპატიურებული, დაჩაგრული, შევიწროებული ადამიანი. ისინი ვერ ხვდებოდნენ, რომ ის, რაც მოხდა, მათზე ძალადობაა და უბრალოდ, მხოლოდ აბორტზე ფიქრობენ. შეუძლებელი იყო ჩემთვის ამ ყველაფრის ყურება. გადავწყვიტე, ახლა უნდა ავლაპარაკდე-მეთქი. ვთქვი, რომ უბრალოდ, ვერ გავჩუმდები. ვიფიქრე, იქნებ შევიტანო წვლილი იმაში, რომ ჩვენს შვილებს — არ აქვს მნიშვნელობა, ჩემი იქნება თუ სხვისი — არ ჰქონდეთ ის ტრავმები, რაც ჩვენ გამოვიარეთ იმის გამო, რომ არ გვქონდა განათლება. გავიზარდეთ ისე, რომ ჩვენს მშობლებთან არ გვქონდა კომუნიკაცია ამ თემებზე.ბევრი კრიტიკა მოჰყვა ვიდეოებს, მათ შორის კოლეგებისგან. თუმცა ერთხელ ჩემი ვლოგისთვის კოლეგებთან ერთად გადავიღე რამდენიმე ვიდეო. კაც ექიმებთან ერთად როცა გამოვჩნდი — ზაზა თელიასთან, პედიატრ ძმებთან და ა.შ. აი, მაგ დროს მოხდა ჩემი აღიარება – თუ ქალი ექიმი კაცთან ერთად დგას, კარგი, მაშინ მივიღებთ. მაგ ვიდეოებს ნეგატივი არ მოჰყოლია. ძალიან მეცინებოდა ამაზე, მაგრამ თან მწყინდა.თავიდან გათვლა მქონდა ქალებზე და მათ აქტიურობას მოველოდი. ამიტომ, სიმართლე გითხრათ, ძალიან უცნაური იყო, რომ პირიქით მოხდა — ძალიან მაღალი იყო კაცების აქტივობა. ზოგადად, საქართველოში კაცების ცნობიერების დონე უფრო დაბალია და ამ საკითხებზე ნაკლები ინფორმაცია აქვთ. ამას კვლევებიც ადასტურებს. თუმცა თანდათან მივხვდი, რომ ისინი არა განათლებით, არამედ ჩემით ინტერესდებოდნენ. ძალიან ბევრი ცოლიანი კაცი იყო, ვინც მომწერა, შემომთავაზა სქესობრივი კავშირი. ამ დროს ცოლთან ერთად და შვილთან ერთად ფოტო უდევს. აქეთ ვიგრძენი თავი უხერხულად იმ ხალხთან.ჩემთვის ყველაზე საწყენი ის იყო, რომ პროფესიულ საუბრებს, ძალიან სერიოზულ და მძიმე თემებს მოჰყვა ეს ყველაფერი. არავისთან ფლირტი მე არ მიცდია ამ ჩემი ვიდეოებით.უარყოფითი გამოხმაურებებისიმართლე გითხრათ, თავიდან ძალიან დეპრესიული ვიყავი – ძალიან დიდი აგრესია ჩანდა. პოზიტიური არ ჩანდა, რადგან  ხალხს რცხვენია დადებითი კომენტარების დაწერა და  ჩემი გამოწერაც კი. ხალხი რას იტყვის, ჩემი გამომწერი რომ გახდეს — ამას პირადად მეუბნებიან. ვერც აკომენტარებენ. აი, თუნდაც ჩემმა დაქალებმა რომ დააკომენტარონ, უამრავი მამაკაცი შეიძლება შეუვარდეს და თავიანთი შიშველი სურათებიც გაუგზავნონ.მე რომ ქალი ვარ და სექსზე ვსაუბრობ, თუნდაც პროფესიულად, მათი აზრით, ყველასთან სექსი მინდა.თუმცა სხვა ჭრილშიც მაკრიტიკებენ. პირველად, რაზეც მლანძღეს, იყო 72%-იანი სარეცხი საპონი — მაგით არ უნდა დაიბანოთ ვულვა -მეთქი. მაგ ვიდეოს მერე ისე “მათრიეს”, ეგეთი ბულინგი არ მოჰყოლია ქალიშვილობის თემებზე საუბარს.ძალიან ბევრმა კოლეგამაც გამაკრიტიკა. ყველა ამბობს, რომ მოზომილად უნდა ვილაპარაკო. მე მართლა ვერ ვხვდები, რა უნდა მოვზომო, ყველაფერზე ვსაუბრობ სამეცნიერო კუთხით.როცა ცდილობ ადამიანებს დაეხმარო და ისინი გაგინებენ არაფრის გამო, ბრაზდები, სევდა გეუფლება და ფიქრობ – თუ ასეთი ამორალურია საზოგადოება, იმსახურებს ჩვენგან განათლებას?! თუმცა ეგ არის ჩაკეტილი წრე —- იმ ადამიანებს სწორედაც მაგიტომ აქვთ ეგეთი რეაქცია, რომ არ აქვთ შესაბამისი განათლება. ამიტომ ვაგრძელებ.დადებითი გამოხმაურებებიბევრჯერ მიფიქრია, რომ გავჩერდე. ძალიან ბევრჯერ. ალბათ, ყოველდღე. რაც არ უნდა ძლიერი ქალი ვიყო, მეც ადამიანი ვარ და როგორც ყველას, მაქვს სისუსტეები. სისუსტეების აღიარება სიმამაცეს მოითხოვს. არ მეშინია იმის თქმის, რომ ბევრჯერ შემშინებია რაღაც კომენტარების. თუნდაც, სექსუალური შევიწროების ნაწილში, შიშველი სურათებს რომ მიგზავნიდნენ. თუმცა, ამის პარალელურად, იმხელა დადებითი მუხტი მოდის ადამიანებისგან - ქუჩაში მხვდებიან, მაღაზიაში, უბანში, სადაც არ უნდა წავიდე.მშობლები მწერენ ხშირად, რომ შვილს მოგიყვანთ და ტრენინგები ჩაუტარეთ, წიგნი გამოგვიგზავნეთ, ნეტავ, ყველა ექიმი შენსავით გველაპარაკებოდეს და გვასწავლიდესო. უზარმაზარი ნაკადი გაჩნდა, ვინც იმიტომ მენდობოდა, რომ ყველაფერს ვხსნიდი მარტივად.ყველაზე მეტად რა მიხარია, იცით?! ტიკტოკს აქვს ანალიზის სისტემა, რომელიც გაჩვენებს, რა  ქალაქებიდან გიყურებენ და რამდენი პროცენტი. თავიდანვე დაიწყო გალით, ასევე სოხუმი და გაგრა გაჩნდა ქალაქების ჩამონათვალში და  ვიყავი უბედნიერესი. წარმოიდგინეთ, იმ ადამიანებისთვის ჯანდაცვა როგორი პრობლემაა?! ასევე, ემიგრანტები რომ მიყურებდნენ და მწერდნენ, აქ საბუთები არ გვაქვს, ექიმებთან ვერ მივდივართ და თქვენ გვეხმარებითო. ონლაინ კონსულტაციებითაც ვეხმარებოდი. ბევრი ნეგატივი  გადაიწონა ამ პოზიტიური გამოხმაურებებით.სექსუალური შევიწროება და პოლიციისთვის მიმართვასექსუალურ შევიწროება რომ დაიწყო, თავიდანვე ძალიან ვისტრესებოდი. უდიდესი ტრავმები მივიღე. ამდენ სექსუალურ შევიწროებაზე პრინციპულად  ვეღარ გავჩუმდებოდი. ბოლო წვეთი  იყო მუქარის შემცველი ერთ-ერთი ტექსტი.  ახლა არ მინდა პერიფრაზირებაც კი. მე მართლა მეშინოდა და ახლაც მეშინია ქუჩაში მარტო გადაადგილების.რა თქმა უნდა, რთული იყო გასაჯაროება. ველოდი, რომ მეტყოდნენ —- რატომ არ დაბლოკე? ველოდი, თანამშრომლები მეტყოდნენ – დაუკელი ტონს და ცოტა შეამსუბუქე; ველოდი, მეტყოდნენ –  რატომ ვწერ ამ ვიდეოებს, თუ შეიძლება ფიზიკური განადგურებით დამემუქროს ვიღაცა?!მაგრამ, მივხვდი, რომ უდიდესი პასუხისმგებლობა დამეკისრა. გავაცნობიერე, რომ რადგან უამრავი ქალი და ოჯახი მიყურებს, ამას თუ არ გავასაჯაროებ, პრობლემა  ვერ მოგვარდება  — ვერც ჩემთვის და ვერც სხვებისთვის.თუ ჩემს პროფესიაზე არ ვისაუბრებ, რა თქმა უნდა, აღარ ვიქნები მსხვერპლი. თუ გავჩუმდებით, თუ “კარგი გოგოები” ვიქნებით და ცხრა საათის მერე სახლიდან არ გავალთ, არავინ გაგვაუპატიურებს. მაგრამ ეს არის გამოსავალი? არ არის. იმიტომ, რომ აბორტის მაჩვენებელი რჩება, ინფექციები რჩება, აივი და ნაადრევი ქორწინებები მატულობს, გენდერული ბალანსი არ გვაქვს, თანასწორობა არ გვაქვს, ოჯახში ქალებს კლავენ. ეს პრობლემები გაგრძელდება, პედოფილია და ძალადობა გაგრძელდება, სექსუალურ შევიწროება ონლაინში თუ ლაივში გაგრძელდება.“რატომ არ დაბლოკე?”ხშირად მეკითხებიან და კომენტარებშიც მიწერენ – “რატომ არ დაბლოკე?”ჩვენებაშიც ვთქვი და ახლაც გავიმეორებ – ძალიან ბევრი დავბლოკე. ასობით. ეს ნახეს კიდეც პოლიციელებმა. დავბლოკე, დავბლოკე, დავბლოკე და მერე დავფიქრდი – თუ პრეცედენტი არ დადგა იმის, რომ ეს ადამიანები გავასაჯაროვეთ, ვამხილეთ და თუნდაც შევარცხვინეთ, ამ თემას არასდროს ექნება დასასრული.ძირითადად უფრო კაცები გეუბნებიან, რომ დაბლოკო – ოჯახის წევრი მამაკაცები: რატომ დადიხარ მაგათ დონეზე? რატომ შედიხარ დეტალებში? შენ რა, არა ხარ კდემამოსილი?ოჯახში და სანათესავოში რომ მაგას მეუბნებით  და საზოგადოებაც, გგონიათ,  დაბლოკვა არის გამოსავალი? რომ არასდროს, არც ერთ ქალს აღარც ერთი ეს მოძალადე აღარ მისწერს? მე რომ ეს ადამიანები მაწუხებენ, მავიწროებენ, სხვა ქალებს კლავენ საერთოდ, ან ბავშვებს აუპატიურებენ და აშანტაჟებენ შიშველი სურათების გამოქვეყნებით, აი, ამის პრევენციისთვის რა გააკეთეთ?კითხვის დასმა, რატომ შეგავიწროვეს, რატომ გაგაუპატიურეს, რატომ მოკლეს, რატომ მოხდა შენ ცხოვრებაში ეს, არის მოძალადის მხარდაჭერა.https://netgazeti.ge/

1706526547

რა არის Energy community და რა მიმართულებებით მუშაობს ორგანიზაცია? რა არის თქვენი ძირითადი მიზნები?ენერგეტიკული საზოგადოება არის საერთაშორისო ორგანიზაცია, რომლის მთავარი მიზანია ევროკავშირის შიდა ენერგეტიკული ბაზრის პრინციპების გაფართოება სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპის მეზობელ ქვეყნებში, უკრაინაში, მოლდოვასა და საქართველოში. ჩვენი ორგანიზაცია ენერგეტიკული გაერთიანების ხელშეკრულებითაა დაარსებული, ის გადამწყვეტ როლს ასრულებს ევროპისა და მის მიმდებარე რეგიონებში ენერგეტიკული ლანდშაფტის ფორმირების მიმართულებით, მათ შორისაა: ენერგეტიკული უსაფრთხოება, კონკურენცია, მდგრადობა, ენერგეტიკული ბაზრების ინტეგრაცია, მარეგულირებელი რეფორმებისა და ინვესტიციების ხელშეწყობა ენერგეტიკულ ინფრასტრუქტურაში.ჩვენი უპირველესი მიზანია, ერთიანი ინტეგრირებული ენერგეტიკული ბაზრის ჩამოყალიბება. ეს ხედვა გულისხმობს ენერგეტიკული რეგულაციების ჰარმონიზაციას, ტრანსსასაზღვრო ენერგო ვაჭრობის გაღრმავებას და სტაბილური, უსაფრთხო, და მდგრადი ენერგომომარაგების უზრუნველყოფას ყველა მონაწილე მხარისთვის. ამით ჩვენ ხელს ვუწყობთ გლობალურ ტრანზიციას მდგრადი და განახლებადი ენერგიის წყაროებისკენ.უკანასკნელ წლებში, კლიმატის ცვლილებასთან ბრძოლის გლობალური ძალისხმევის შესაბამისად, ჩვენი დღის წესრიგი მიმართულია ენერგეტიკის სექტორში არსებული თანამედროვე გამოწვევებისა და შესაძლებლობებისკენ. დღეს ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი მიზანია ხელი შევუწყოთ ისეთი ტიპის ეკონომიკაზე გადასვლას, რომელიც ნახშირბადის გამოყენების დაბალ დონეს უზრუნველყოფს.როგორ ეხმარება Energy Community წევრ ქვეყნებს ენერგეტიკის სექტორის კანონმდებლობის ჰარმონიზაციასა და ბაზრის გახსნაში?ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნო, როგორც ენერგეტიკული გაერთიანების აღმასრულებელი ორგანო, პასუხისმგებელია ენერგეტიკული გაერთიანების ხელშეკრულებით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულებასა და აღსრულებაზე. ამასთან, გადამწყვეტ როლს ვთამაშობთ ჩვენი წევრი ქვეყნებისთვის  ენერგეტიკის სექტორის კანონმდებლობის ჰარმონიზაციასა და ბაზრის გახსნის ხელშეწყობის მიმართულებით. აღნიშნულს კი ვახორციელებთ მრავალმხრივი მიდგომით, რომელიც მოიცავს რამდენიმე ძირითად ინიციატივასა და მოქმედებას.პირველ რიგში, ჩვენ აქტიურად ვუწყობთ ხელს და მეორეს მხრივ ვაკვირდებით ენერგეტიკული გაერთიანების კანონმდებლობის აღსრულებას. ეს გულისხმობს იმის უზრუნველყოფას, რომ ჩვენმა წევრმა ქვეყნებმა დაიცვან ენერგეტიკის სექტორის მარეგულირებელი წესები  და რეგულაციები. დარღვევის შემთხვევაში, ენერგეტიკული გაერთიანების ხელშეკრულების შესაბამისად, ჩვენ ვიღებთ აუცილებელ ზომებს სანქციების აღსასრულებლად. აღსრულების პროაქტიული მექანიზმი ხელს უწყობს თანაბარი პირობების შექმნასა და დადგენილ სტანდარტებთან შესაბამისობას.გარდა ამისა, ყურადღებით ვაკვირდებით ჩვენი წევრი ქვეყნების ენერგეტიკულ სექტორში განვითარებულ მოვლენებს. ჩვენ თვალყურს ვადევნებთ მათ პროგრესს ენერგეტიკული ბაზრისა და კლიმატის პოლიტიკის განვითარების მიმართულებით და ვამზადებთ რეგულარულ ანგარიშებს მათი განხორციელების სტატუსის შესახებ. მონიტორინგის ეს  ფუნქცია ემსახურება კრიტიკული უკუკავშირის ციკლს, რომელიც საშუალებას გვაძლევს განვსაზღვროთ ის სფეროები, სადაც ქვეყნებს შეიძლება დასჭირდეთ დახმარება ან მითითება თავიანთი ენერგეტიკული პოლიტიკის რეგიონალურ და საერთაშორისო სტანდარტებთან შესაბამისობაში მოსაყვანად.დამატებით შემიძლია გითხრათ ისიც, რომ ჩვენ ხელშემკვრელ მხარეებს ვთავაზობთ იურიდიულ დახმარებას და რჩევებს. ეს მხარდაჭერა მიზნად ისახავს ჩვენს წევრ ქვეყნებში ეფექტური სამართლებრივი და მარეგულირებელი რეფორმების ხელშეწყობას. ექსპერტთა ხელმძღვანელობით ჩვენ ვეხმარებით ქვეყნებს იმის უზრუნველსაყოფად, რომ რეფორმები არა მხოლოდ შეესაბამებოდეს ჩვენს მიზნებს, არამედ ასევე ეფექტურად ხორციელდებოდეს. გარდა ამისა, ჩვენ აქტიურად ვთანამშრომლობთ დაინტერესებულ მხარეთა ფართო სპექტრთან. ეს მოიცავს მთავრობებს, მარეგულირებელ ორგანოებს, ინდუსტრიის მოთამაშეებს და არასამთავრობო ორგანიზაციებს.როგორც ცნობილია, არსებული გეოპოლიტიკური გამოწვევების ფონზე ორგანიზაცია უკრაინას სხვადასხვა პროექტებითაც ეხმარება. ძირითადად რაზეა ორიენტირებული ეს პროექტები?ენერგეტიკული საზოგადოების სამდივნო რჩება უკრაინის მხარდამჭერად ენერგეტიკის სექტორის რეფორმებისა და ევროკავშირთან ინტეგრაციის გზაზე. ევროკომისიასა და უკრაინის ენერგეტიკის სამინისტროსთან ერთად ჩვენ შევქმენით უკრაინის ენერგეტიკის მხარდაჭერის ფონდი, რომელიც წარმოადგენს ფინანსური დახმარების პლატფორმას უკრაინული ენერგეტიკული კომპანიების გადაუდებელი საჭიროებებისთვის; კერძოდ, ფონდი უზრუნველყოფს ძირითადი აღჭურვილობების, სათადარიგო ნაწილების, ტექნიკური რესურსების, საწვავისა და მასალების მიწოდებას, ასევე რესტავრაციისა და მოვლის მომსახურების გაწევას. აღნიშნული დახმარების ფარგლებში დღეისთვის უკვე გამოყოფილია 405 მილიონი ევრო.  გარდა ამისა, უკრაინის მხარდაჭერის სამუშაო ჯგუფი ეფექტურად კოორდინაციას უწევს სპეციალიზებული ენერგეტიკული აღჭურვილობის, საწვავისა და მასალების მიწოდებას. ჯამში ამ კუთხით უკვე 100 გადაზიდვა განხორციელდა და უკრაინას წარმატებით მიეწოდა აღნიშნული საქონელი. გარდა ამისა, ჩვენ ასევე მზად ვართ გავუწიოთ ყოვლისმომცველი დახმარება უკრაინას ენერგეტიკისა და კლიმატის ეროვნული გეგმის შემუშავებაში, განხორციელებასა და მონიტორინგში.საქართველოზეც ვისაუბროთ. როგორ შეაფასებდით ენერგეტიკის რეფორმის პროცესს საქართველოში? წარმატებით მიმდინარეობს?საქართველოს ენერგეტიკული რეფორმის პროცესის შეფასებისას აშკარაა, რომ იყო მიღწევებიც და გამოწვევებიც. ერთ-ერთი მიღწევა არის ელექტროენერგიის გამანაწილებელი  სისტემის ოპერატორების განცალკევება, რაც გადამწყვეტი ნაბიჯია საცალო ბაზარზე კონკურენციის ჩამოყალიბებისთვის. გარდა ამისა, საქართველოს მნიშვნელოვანი მიღწევები აქვს  ენერგოეფექტურობის სფეროში. რეფორმების მნიშვნელოვანი ასპექტი იყო ასევე განახლებადი ენერგიის სიმძლავრის აუქციონების დანერგვა, რაც ხელს უწყობს საქართველოს განახლებადი ენერგიის პოტენციალის ათვისებას. კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ნაბიჯია ენერგეტიკისა და კლიმატის ეროვნული გეგმის შემუშავება, რომელიც ითვალისწინებს ენერგეტიკის რეფორმის მიმდინარე და სამომავლო ინიციატივების დეტალურ გეგმას. გარდა ამისა, განახლებადი წყაროებიდან გამომუშავებული ელექტროენერგიის წარმოშობის სერტიფიკატების გაცემა მნიშვნელოვანი მოვლენაა საქართველოს ენერგეტიკის სექტორში.თუმცა, ისიც უნდა აღვნიშნოთ, რომ რეფორმის პროცესს დაბრკოლებებიც შეიქმნა. გასულ წელს სამდივნომ დაიწყო საქართველოსთან მიმართებაში დავის გადაწყვეტის პროცედურა ელექტროენერგიისა და გაზის გადამცემი სისტემის ოპერატორების განცალკევების ვალდებულების შესურულებლობის გამო. ასევე შეფერხებები იყო როგორც ელექტროენერგიის ბაზრის გახსნის, ისე - ბუნებრივი გაზის სექტორში ბირჟის დაარსებისა და ელექტროენერგიის ინტეგრირების პაკეტის ქართულ კანონმდებლობაში გადმოტანის მიმართულებით.მთლიანობაში, საქართველოს გზა ენერგეტიკული რეფორმისკენ არის პროგრესისა და მიმდინარე გამოწვევების ნაზავი, რომელიც მოითხოვს მუდმივ ძალისხმევას და ადაპტაციას მიზნების მისაღწევად.რა მიმართულებით აქვს საქართველოს მეტი სამუშაო ენერგეტიკის სექტორში კანონმდებლობის სრული ჰარმონიზაციის მიზნით?მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო ცდილობს თავისი ენერგეტიკული კანონმდებლობის ენერგეტიკული გაერთიანების კანონმდებლობასთან შესაბამისობაში მოყვანას, არის გარკვეული სფეროები, სადაც მეტი სამუშაოა საჭირო. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გამოწვევა ელექტროენერგიის ბაზრის გახსნის შეფერხებაა. აუცილებელია, რომ საქართველომ აამოქმედოს  ელექტროენერგიის ორგანიზებული ბაზრები დადგენილ საბოლოო ვადაში, კერძოდ, 2024 წლის 1 ივლისს. ბაზრის გახსნის შემდგომმა გადადებამ შეიძლება შეარყიოს არსებითი ნდობა, რომელიც წარმოადგენს წარმატებული საბაზრო ეკონომიკის ქვაკუთხედს. ამ მიმართულებით დროული მოქმედება გადამწყვეტია, რათა შენარჩუნებულ იქნეს ნდობა საქართველოს ენერგეტიკის სექტორის რეფორმების მიმართ.საქართველომ ასევე უნდა დაასრულოს გადამცემი სისტემის ოპერატორების განცალკევების პროცესი. განცალკევების არარსებობა აფერხებს ქვეყანაში კონკურენტული ენერგეტიკული ბაზრების განვითარებას და მათ ინტეგრაციას ევროპულ ენერგეტიკულ ბაზრებთან, განსაკუთრებით, დაანონსებული შავი ზღვის წყალქვეშა კაბელის პროექტის ფონზე.ასევე კრიტიკული საკითხია ენერგეტიკული უსაფრთხოება, განსაკუთრებით ბოლო გეოპოლიტიკური მოვლენების გათვალისწინებით. საქართველომ როგორც ელექტროენერგიის, ისე - ბუნებრივი გაზის სექტორში უნდა უზრუნველყოს შესაბამისი საკანონმდებლო ბაზის მიღება, რაც არა მხოლოდ მარეგულირებელი ნაბიჯია, არამედ, ასევე, სტრატეგიული აუცილებლობაც არის. ამას ხაზს უსვამს რუსეთის ქმედებებით განპირობებული შეფერხებებით გამოწვეული ენერგეტიკული მოწყვლადობა, რაც გამოცდილი აქვს როგორც ევროპას, ისე - საქართველოს. გარდა ამისა, ნავთობის საგანგებო მარაგების შექმნა უფრო მეტია, ვიდრე მხოლოდ გონივრული ღონისძიება; ეს აუცილებელია ეროვნული ენერგეტიკული მდგრადობის უზრუნველსაყოფად.ელექტროენერგიის ბაზრის გახსნაზე რომ გავაგრძელოთ საუბარი, როგორია თქვენი მოლოდინი ამ კუთხით საქართველოს მიმართ?ჩვენ ვუახლოვდებით საქართველოს ელექტროენერგიის ბაზრის გახსნის თარიღს -  2024 წლის 1 ივლისს - და აუცილებელია ხაზი გაესვას ამ მოვლენის აქტუალობასა და მნიშვნელობას. ბაზრის არსებულმა მოდელმა გამოავლინა გარკვეული შეზღუდვები საქართველოში კონკურენტული ბაზრის ჩამოყალიბების მიზნის მიღწევის გზაზე. შესაბამისად, აუცილებელია  ბაზრის მარეგულირებელი ჩარჩოს საფუძვლიანი გადახედვა და, შესაძლოა, მისი ცვლილებაც.ამ კონტექსტში, საქართველომ უნდა გამოავლინოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს მიერ აღნიშნული რისკები და შეიმუშაოს მათი გადაწყვეტის გზები. ამგვარი პროაქტიული მიდგომა მნიშვნელოვანია ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოსთვისაც, რათა მან შეძლოს ეფექტური და მიზანმიმართული დახმარების გაწევა გამოვლენილი რისკების სათანადოდ დასაზღვევად. 2024 წლის 1 ივლისი არ არის მხოლოდ სამიზნე თარიღი; იგი წარმოადგენს მნიშვნელოვან ეტაპს ევროპულ ენერგეტიკულ ლანდშაფტში საქართველოს ინტეგრაციის გზაზე.როგორ და რა გზებით ეხმარება Energy community საქართველოს ელექტროენერგიის ბაზრის გახსნაში?ენერგეტიკული გაერთიანება ეხმარება საქართველოს ელექტროენერგიის ბაზრის გახსნაში რამდენიმე გზით, მათ შორის, მარეგულირებელი რეფორმების განხორციელებისას ექსპერტული მხარდაჭერა, ენერგეტიკული გაერთიანების კანონმდებლობის  ეროვნულ კანონმდებლობაში გადმოტანის ხელშეწყობა, ბაზრის მოდელთან დაკავშირებული მხარდაჭერის გაწევა და აუცილებელი სამართლებრივი და ინსტიტუციური ჩარჩოების შემუშავების მხარდაჭერა. ეს დახმარება მიზნად ისახავს საქართველოში კონკურენტუნარიანი და ეფექტური ენერგეტიკული ბაზრის შექმნას, რომელიც შეესაბამება ევროპულ სტანდარტებს.ამ მხარდაჭერის თვალსაჩინო მაგალითი იყო გასულ წელს, EU4Energy მმართველობის პროექტის ფარგლებში, ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს მიერ საქართველოსთვის ტექნიკური დახმარების გაწევა უბალანსობის ანგარიშსწორების პროცესის სრულყოფისათვის. ამ ძალისხმევამ მნიშვნელოვნად გააუმჯობესა საქართველოს ენერგეტიკული ბაზრის მარეგულირებელი ჩარჩო და უზრუნველყო საბალანსო ბაზრის მზაობა მისი გახსნისთვის. გარდა ამისა, სამდივნო მზად არის, მხარი დაუჭიროს საქართველოს ელექტროენერგიის ბაზრის კონცეფციის გადახედვაში. ეს უზრუნველყოფს, რომ საქართველოს მიერ მიღებული მოდელი არა მხოლოდ ოპტიმალური იყოს ქვეყნის უნიკალური კონტექსტისთვის, არამედ ამავდროულად შეესაბამებოდეს ევროპულ პრაქტიკასა და მოთხოვნებს.წყარო: energynews.ge 

1699695901

- თქვენ ხართ სალომე ზურაბიშვილი, საქართველოს პრეზიდენტი, მეთაური ქვეყნისა, რომელიც ისევე, როგორც უკრაინა, უპირისპირდება რუსეთს. ჩვენ ვისაუბრებთ როგორც საქართველოს ევროკავშირის წევრობის კანდიდატურაზე, ასევე, უკრაინის შესახებ. ბევრი რამ წყდება ომში, ბრძოლები მიმდინარეობს ბახმუტში, ავდიივკაში, თვლით რომ უკრაინელები ამარცხებენ რუსეთს?- დიახ, უკვე წელიწად-ნახევარი გავიდა, რაც უკრაინელები წინააღმდეგობას უწევენ (რუსეთს). თავიდან ბევრი ფიქრობდა რომ ეს (ომი) გრძელვადიანი არ იქნებოდა, რომ ეს ახალგაზრდა, გამოუცდელი პრეზიდენტი დანებდებოდა. სწორედ ამას ფიქრობდა პრეზიდენტი პუტინი, რომ მისი ფსიქოლოგიური მანევრი კილომეტრიანი ტანკების რიგით ძალიან სწრაფად  გაამარჯვებინებდა. რაღაც მომენტში ამერიკელებიც ასე ფიქრობდნენ, შესთავაზეს რა მას (ზელენსკის) გასვლის საშუალება.- საინტერესოა, რომ თქვენ ამას ამბობთ, რადგან მოგვიანებით მოვუსმენთ შარლ მიშელს, ევროპული საბჭოს პრეზიდენტს, რომელიც ამბობს რომ მან სამჯერ შესთავაზა ზელენსკის წასვლა, და ზელენსკისგან უარი მიიღო.- დიახ. ვფიქრობ, რომ ზოგადად, დასავლეთი არ იყო დარწმუნებული, რომ ეს ახალგაზრდა პრეზიდენტი, (რომელიც სხვა სფეროდან იყო) სასცენო სფეროდან, წინააღმდეგობას გაწევდა და ის არაჩვეულებრივი აღმოჩნდა. უნდა ვთქვა, რომ მე მისი უპირობო გულშემატკივარი ვარ, რადგან ვიცი, რომ მსგავს ქვეყანაში, რომელიც პირდაპირი დარტყმის ქვეშაა, გადაცდომების გარეშე წინააღმდეგობის გასაწევად რამხელა ტემპერამენტია საჭირო. მან ეს ყველაფერი შეძლო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ უკრაინული საზოგადოება შიგნით არ არის დაყოფილი, რაც ასევე ძალიან იშვიათია ჩვენს დროს, მე ვსაუბრობ ქვეყნიდან, რომელიც ძალიან პოლარიზებულია, შემიძლია შევადარო. ამ ერთობის შენარჩუნება, რთულ მომენტებში, ძალიან იშვიათია.- ევროპელები მიზანმიმართულები არიან? მოგვიანებით ამ გადაცემაში ვნახავთ, შარლ მიშელი, ევროპული საბჭოს პრეზიდენტი, კი, მომხრეა რომ უკრაინა შევიდეს ევროკავშირში, მაგრამ 2030 წელს. 2030 წელი შორსაა უკრაინელებისთვის. თქვენთვის ეს შეიძლება კიდევ უფრო გვიან მოხდეს.- არა, მე ვფიქრობ რომ ეს ერთდროულად მოხდება. ეს მოხდება 2030 წელს,  2031, თუ 2029 წელს, არ ვიცი, მაგრამ ეს ჰორიზონტი იქნება მომდევნო, «big bangs», როგორც ამბობდნენ, მომდევნო წევრები შევლენ დაახლოებით ერთად. ჩვენ ტრიო ვართ, მოლდოვა, უკრაინა და  საქართველო და ეს ტრიო ჩვენთან შეიქმნა.შარლ მიშელის იდეა - 2030 არის ჰორიზონტი, რომელიც გაფართოებისთვის მოიაზრება, ძალიან საინტერესოდ მეჩვენება (შეიძლება ის აღარ იყოს ევროპული საბჭოს პრეზიდენტი). ევროკავშირში კანდიდატი ქვეყნების ეტაპობრივი ასოცირება თემატურად, იმ საკითხებზე, რაშიც ისინი მზად არიან, მაგალითად, საქართველოსთვის ტრანსპორტის, შავ ზღვაზე ტრანსპორტისა და ინფრასტრუქტურის საკითხებზე ჩვენთვის ძალიან საინტერესოა, რა თქმა უნდა, ხმის უფლების გარეშე, მაგრამ ეს წინასწარი ასოცირება უკეთესად მოამზადებდა კანდიდატებს იმაზე, რაც მათ შესაბამის მომენტში მოელით.- თქვენ ელით დახმარებას, მათ შორის, სამხედრო დახმარებას? უნდა წავიკითხოთ ევროკავშირის ხელშეკრულება, რომელიც ძალიან საინტერესოა. ყოველთვის ვფიქრობთ, რომ ევროკავშირი მხოლოდ პოლიტიკური და არა სამხედრო განზომილებაა, მაგრამ არის სამხედრო განზომილებაც: წევრ სახელმწიფოზე, მის ტერიტორიაზე აგრესიის შემთხვევაში, სხვა წევრმა ქვეყნებმა მას უნდა აღმოუჩინონ დახმარება და მხარდაჭერა მათ ხელთ არსებული ყველა საშუალებით, გაეროს ქარტიის 51 მუხლის თანახმად, კანონიერ თავდაცვაში მყოფი ქვეყნის შესახებ, მომდევნო პარაგრაფი გვიჩვენებს, რომ სწრაფად ვაფარებთ თავს ნატოს ქოლგას...- რა თქმა უნდა.- ვალდებულებები და თანამშრომლობა და ა.შ. გათვალისწინებული ნატოს მიერ მისი წევრებისთვის, რომელიც რჩება საფუძველი მათი კოლექტიური თავდაცვისა და მისი განხორციელების ინსტანცია. ვხედავთ, რომ ევროპაში შემოსვლით, კანდიდატის სტატუსითაც, თქვენ უახლოვდებით ამ ქოლგას?- ძალიან საინტერესოა, რომ ჩვენ მივიღეთ ეს თანხმობა - რეკომენდაცია ევროკომისიისგან, რომელიც კიდევ უნდა დამტკიცდეს ევროკავშირის მიერ. მაშინვე ჩატარდა გამოკითხვა ამ საკითხზე საქართველოში, ევროკავშირის მომხრეთა რაოდენობა 80%-იდან  85%-მდე გაიზარდა, აღარ მახსოვს ზუსტი რიცხვი, მაგრამ ძალიან დიდი უმრავლესობა, როდესაც მათ ეკითხებიან რატომ? ამბობს, რომ უსაფრთხოებისათვის, რომელსაც კეთილდღეობაზე, ეკონომიკურ განვითარებაზე წინ აყენებს. არის შეგრძნება, რომ როდესაც ხარ მეორე მხარეს, დაცული ხარ, არა სავალდებულოდ სამხედრო კუთხით. არის შეგრძნება, რომ მეორე მხარეს რუსეთი ვეღარ გაბედავს.- რუსეთი ახლა, ცოტა ტრივიალურად რომ ვთქვათ, "გვიწვევს"? როდესაც ის ბომბავს დნეპრის მეორე სანაპიროს, რუმინელებს ბომბები თვალწინ აქვთ, ისინი ყველაზე უარესს ცდილობენ?- ვფიქრობ, მათ ადგილზე არ ვეცდებოდი. ვფიქრობ, ჯერჯერობით ძალიან კარგად უძლებენ. როგორც ყოველთვის, რუსები ფსიქოლოგიურ ზეწოლას ახდენენ და ავიწროებენ ყველას, ბალტიის ქვეყნებს, რუმინეთს, ყველას, ვინც საზღვართანაა, მაგრამ მათ თავი შეიკავეს ამ ხაზის გადაკვეთისგან, რაც სხვა რამეს გამოიწვევდა, არ მგონია რომ გაბედონ.- დასავლეთი მიაძინეს?- უნდა გავიხსენოთ, რომ საქართველო დაახლოებით ისეა, როგორც რუსეთის მიერ ყირიმის  ოკუპაცია, რომელზეც 2014 წლის შემდეგ აღარ საუბრობდნენ. ქუჩაში რომ გასულიყავით ორი ან, ორწელიწად-ნახევრის წინ, ბევრი ადამიანი გეტყოდათ, რომ საქართველო ასე თუ ისე მოგვარებული საკითხია, ბევრს დაავიწყდა. დიახ, ამას ფრანგული ნაწარმოები "დაბრმავებულები" აღწერს ძალიან კარგად, თუ "დაბრმავება"...- სილვი კოფმანის...- სილვი კოფმანის, რომელიც ძალიან კარგად აღწერს ამ სიტუაციას - იმიტომ რომ უნდოდათ რუსეთს მორგებოდნენ, არ უნდოდათ დაენახათ ისეთი, როგორიც არის. ერჩიათ მასთან საქმის დაჭერა და ფიქრი, რომ მოახერხებდნენ მის შეცვლას და რაღაც მომენტში, აღმოვჩნდით რუსეთის წინაშე, იმ რეალობის წინაშე, რომ რუსეთი არ იცვლება, ის უკრაინაში ყველაზე ნამდვილ შუქზე ჩანს, მოკლებული ყველანაირ დისიმულაციას და აქ უკვე აღარ შეიძლება თავის მოტყუება.- რუსულმა ფულმა და განსაკუთრებით, ნავთობის ფულმა ითამაშა რაიმე როლი? ფრანგების გარკვეული რაოდენობა სარგებლობდა ამით?- არ ვიცი ეს როგორ ხდება, მაგრამ ისევე როგორც გერმანიაში, გაზი რუსული გავლენის ერთ-ერთი გამტარი იყო, ასევე საფრანგეთშიც, არ ვიცი, შეიძლება ეს იყო ნავთობი, თუ ნავთობის და ფრანგული რომანტიზმის ერთობლიობა; ის აზრი, რომ საფრანგეთსა და რუსეთს შორის "ხელშეუხებელი სიყვარულის ისტორია" არსებობდა, ამ ყველაფერმა ერთად, შექმნა ის ხელშეწყობა.- ეს თქვენ შენიშნეთ, თქვენ საოცარი ფრანკოფონი ხართ და უდავოდ, ყველაზე კარგად ხედავთ ამას, არა?- მე ეს შევნიშნე. მე გარკვეული პერიოდი ვიყავი კე დორსეში (საფრანგეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროში), დიდი ხანი ვიყავი კე დორსეში და იქაც იყო გამყოფი ხაზი იმ პირებს შორის, ვინც ფიქრობდა, რომ ერთ დღეს რუსეთთან დიდი კონსენსუსი იქნებოდა მიღწეული და ისინი, ვინც.... მაგალითად გაზზე... დიდი ხნის წინ იყო დებატები იმაზე, უნდა გაზრდილიყო მასზე დამოკიდებულება, მეტი რუსული გაზი ეყიდათ თუ არა და საბოლოოდ, კარგია, რომ არ გაზარდეს მასზე დამოკიდებულება.- გეშინიათ სიმხდალის დაბრუნების? მოვისმენთ ხალხის ხმას, რომლებიც სიმპათიით არიან გამსჭვალული რუსეთის მიმართ. მაგალითად, ჩეხეთის პრეზიდენტი ამბობს, შეიძლება მოლაპარაკების დრო მოვიდა, მოლაპარაკება პუტინს ნიშნავს, თქვენ შიშობთ ამას?- არა, ყველა ამატებს მაინც, რომ ზელენსკიმ უნდა გადაწყვიტოს, თუ რა მომენტში... რა თქმა უნდა, იქნება ბოლოს მოლაპარაკებები. ეს სხვა საკითხია. ყველაფერი სრულდება მოლაპარაკებით, რომ დაფიქსირდეს საბოლოო შედეგი. მე არ ვფიქრობ, რომ...- არ არის აუცილებელი, თუ ომი იქნება უკრაინის ბოლო კვადრატული სანტიმეტრის განთავისუფლებამდე, აღარ იქნება მოლაპარაკება, ომით მოხდება დაბრუნება...- დიახ. იქნება მოლაპარაკება, რადგან რაღაც მომენტში იძულებული უნდა გახდეს რუსეთი, რომ დათანხმდეს, ეს უნდა მოხდეს მოლაპარაკებით. ზოგი ამბობს, რომ ის ბოლომდე უნდა განადგურდეს. მოლაპარაკებებით უნდა მოხდეს რუსეთის იძულება, რომ ის გახდეს სახელმწიფო, რომელიც უარს ამბობს სხვა სახელმწიფოების ტერიტორიების ოკუპაციაზე. ეს საბოლოო მოლაპარაკების გამოწვევაა. მე ოპტიმისტურად ვარ განწყობილი, რადგან ამ საბოლოო მოლაპარაკებამ უნდა მოიცვას საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიები, უნდა მოიცვას დნესტრისპირეთიდან გამოსვლაც. მხოლოდ ზელენსკი არ დაიბრუნებს სრულად უკრაინის ტერიტორიებს, რაც უმთავრესი მიზანია, მაგრამ საჭიროა, რუსეთი თავის საზღვრებში დაბრუნდეს.- ძალიან მნიშვნელოვანია რასაც ამბობთ. თქვენ წარმოგიდგენიათ და მივხვდით, რომ თქვენთვის ეს (მოლაპარაკება) იქნება ომის დასასრულის შემდეგ, ეს იქნება საბოლოო შეთანხმება, საბოლოო მოლაპარაკება, რომელიც შეეხება რუსეთის მიერ უკანონოდ დაკავებულ  ყველა ტერიტორიას, მათ შორის საქართველოში?- ძალიან მარტივია, სანამ რუსეთი იკავებს თუნდაც ერთ კვადრატულ კილომეტრ სხვის ტერიტორიას, რუსეთი ვერ იქნება ის პარტნიორი, რომელიც ისევ გვსურს ვიხილოთ ევროპული უსაფრთხოების ახალი არქიტექტურაში. ეს მოხდება რუსეთის ნორმალიზაციით, რაც ნიშნავს იმას, რომ მე მაქვს საზღვრები, მე მათ პატივს ვცემ. მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება მეზობლური ურთიერთობები, პატივისცემა და თანამშრომლობა. ჩვენ ყოველთვის მზად ვიყავით ნორმალური მეზობლური ურთიერთობებისთვის. მე ვაწარმოებდი ლავროვთან მოლაპარაკებებს რუსული ბაზების გაყვანასთან დაკავშირებით და ეს იყო სწორედ ურთიერთობების ნორმალიზების დასაწყისი.- როგორც გარკვეული რაოდენობის პოლონელები, ბალტიისპირეთის ქვეყნების ხალხი, თქვენც ფიქრობთ, რომ მოძრაობები გაგრძელდება, რომ ხვალ ჩეჩნები, ბურიატები, ციმბირელებიც მოითხოვენ თავისუფლებას? - მე არაფერს არ ვიმედოვნებ. ყველამ უნდა გადაწყვიტოს საკუთარი მომავალი. ვფიქრობ, დღეს რეალობა არის შემდეგი, არის რუსეთი თავისი საზღვრებით, და ამას პატივი უნდა სცეს. ზეგ თუ სხვა მოძრაობები გამოიხატება, ყველამ თავისი პასუხისმგებლობა უნდა აიღოს. არ ვფიქრობ, რომ ეს ახლა მოხდება. ასევე, შეინიშნება ის, რაც გამოიყენებოდა საბჭოთა კავშირის ბოლო პერიოდში, შეფარული მუქარა, რომ რუსეთისთვის უკან დახევის იძულების შემთხვევაში, დიდი აფეთქება მოხდება, რისიც ყველას ეშინია, რადგან არავინ იცის ეს როგორ დამთავრდება. ეს არ არის აფეთქება, ეს არის ნორმალიზაცია, საზღვრებში დაბრუნება და პატივისცემა.- ატომურ თემაზე რუსეთის მხრიდან ბლეფს აქვს ადგილი?- დიახ.- და ბლეფს წამოვეგეთ? შეხედულებები...- ძალიან რთულია, გასულ წლებში მე ვმუშაობდი ატომურ საკითხებზე და ამ თემაზე ძალიან რთულია თქვა, ეს ბლეფია და სერიოზულად არ აღვიქვამ, იძულებული ვართ სიფრთხილე შევინარჩუნოთ.- გულში იმედოვნებთ, რომ პუტინი და ასევე სი ძინ პინი როდისმე გასამართლდებიან? ეს ძალიან შორეულ პერსპექტივაში ჩანს, სი ძინ პინი, უიგურების გენოციდისთვის, ვლადიმერ პუტინი ბრალდებულია არა მხოლოდ ომის დანაშაულისთვის, არამედ კაცობრიობის წინაშე ჩადენილი დანაშაულისთვის. თქვენი პირადი სურვილია, რომ ეს ორი ადამიანი გასამართლდეს, პუტინი რა თქმა უნდა, უპირველესად, რადგან თქვენ უფრო გეხებათ...- მე ჩემი შინაგანი რწმენით ვფიქრობ, რომ ეს იქნებოდა ისტორიული შედეგი, რაც გარკვეულ საკითხებს თავის ადგილს მიუჩენდა. თუ მეკითხებით, ვფიქრობ, რომ ეს რეალისტურია? არა.- რატომ?- იმიტომ რომ ჩვენ რეალისტურ სამყაროში ვცხოვრობთ, სადაც ეს არ ხდება არ ვართ ალისას (საოცრებათა) სამყაროში.- შეიძლება უფრო მკაფიო ჟესტები გვქონდეს? მაგალითად, ის ჯერ კიდევ დიდი ჯვრით თუ არ ვცდები, საპატიო ლეგიონის დიდი ჯვრით არის დაჯილდოებული, უნდა მოხდეს მისი ჩამორთმევა.- დიახ, უდავოდ! ვფიქრობ, არ არის ძალიან მნიშვნელოვანი ის, პუტინია თუ სხვა ვინმე, ეს არის სისტემა.- რომელიც გაგრძელდება, შეიძლება გაგრძელდეს მის შემდეგ?- გარდა იმ შემთხვევისა, თუ არ ვაიძულებთ რომ უარი თქვან ამ იმპერიალიზმზე და დაუბრუნდნენ ნორმალიზებას, მე სხვა სიტყვას ვერ ვპოულობ. სანამ რუსეთს დავტოვებთ იმპერიალისტურად და მივცემთ საშუალებას მოიქცეს იმპერიალისტურად, მოვა ვინმე სხვა და მოიქცევა ასევე. სისტემებს საკუთარი ლოგიკა აქვთ და ტოტალიტარულ, ავტორიტარულ სისტემებს კიდევ უფრო მეტად.- ამერიკელები გვესაჭიროება უსაფრთხოების საკითხებში, ვნახეთ ახლო აღმოსავლეთში მათ მიავლინეს ორი ავიამზიდი, წყალქვეშა ხომალდი, მგონი 60 000 კაცი ჰყავთ რეგიონში, თქვენ ხართ ევროპის აღმოსავლეთით, თქვენ გრძნობთ ამას?- დიახ, მაგრამ ასევე ვხედავთ, რომ ევროპამ მიუხედავად იმისა, რომ მას არ გამოუყენებია სრული უსაფრთხოების და თავდაცვის მასშტაბი, (ეს ძველი ისტორიაა და ნელა მიმდინარეობს), იწყებს სამხედრო და ეფექტური შესაძლებლობების შეძენას. ვხედავთ პოლონეთი რას აკეთებს, რა როლი ითამაშა უკრაინასთან მიმართებაში, ვხედავთ ბალტიის ქვეყნებს, ჩეხეთს. ვხედავთ, რომ აღმოსავლეთ ევროპამ აღიქვა აუცილებლობა, მათ ეს ისედაც იცოდნენ, რადგან როგორც ჩვენთვის, მათთვისაც ევროკავშირი არის უსაფრთხოება უპირველეს ყოვლისა.- რამდენიმე სიტყვა საფრანგეთზე, თქვენ დიდი ხნის განმავლობაში ცხოვრობდით საფრანგეთში, ახლა კი ხართ საქართველოს პრეზიდენტი, სახელმწიფოს მეთაური; ვოლტერის ჰურონის მსგავსად, ზევიდან უყურებთ მოვლენებს. როგორ შეაფასებთ საფრანგეთის დამოკიდებულებას? ის საკმაოდ ცვალებადი იყო რუსეთთან მიმართებაში, თავიდან ამბობდა არ უნდა უგულებელვყოთ  რუსეთი, შემდეგ ბევრად უფრო მკაცრი იყო, განსაკუთრებით ბრატისლავაში. როგორ აფასებთ საფრანგეთის ქცევას?- ძალიან ბედნიერი ვარ დღეს, როცა ვხედავ, რომ საქართველოს, უკრაინის, მოლდოვის ძირითადი  მხარდამჭერები არიან საფრანგეთი, გერმანია, ისინი, ვინც გუშინ, ბუქარესტში მაგალითად, დაბლოკეს კანდიდატურები ნატოში. ძალიან დიდი გზა უკვე გავლილია, რაც სწორედ დაბრმავების დასასრულია. ვფიქრობ, უფრო მკაფიო ხედვაა იმისა, თუ სად არის გამოწვევები და რისი უფლება აღარ შეიძლება ჩვენს თავს მივცეთ. ამან გახსნა რეალურად გაფართოების ეს გზა ამ ქვეყნებისთვის. მე მჯერა, რომ ეს ძალიან დიდი წინსვლაა.- ქალბატონო პრეზიდენტო, დიდი მადლობა, რამდენიმე წუთში ვნახავთ შარლ მიშელს, ევროკავშირის წარმომადგენელს.- მე ვისურვებდი, რომ ჩემს შემდეგ ყოფილიყო შარლ მიშელი, ვიდრე რუსეთის საელჩოს წარმომადგენელი.- რუსეთის საელჩოს წარმომადგენელსაც მოვუსმენთ, რადგან ერთ-ერთი განვითარება არის რომ რუსეთი და ჩინეთი თავიანთ თამაშს თამაშობენ, ევროკავშირი შეხვდება ჩინეთს, და ვნახავთ შესაძლებელია თუ არა  მოლაპარაკება რუსეთთანაც კი, თუ საჭირო იქნება დიპლომატიური ურთიერთობების გაწყვეტა. თქვენ მომხრე იქნებოდით რუსეთთან დიპლომატიური ურთიერთობის გაწყვეტის?- ჩვენ არ გვაქვს რუსეთთან დიპლომატიური ურთიერთობები ოკუპაციის შემდეგ და [ოკუპირებული ტერიტორიების] ე.წ. დამოუკიდებლობის აღიარების შემდეგ.- შეიძლება ეს მოდელი იყოს ევროკავშირისთვის? ევროპული სიმამაცის ფორმა იქნებოდა ნამდვილად დიპლომატიური ურთიერთობის გაწყვეტა ქვეყანასთან, რომელიც კაცობრიობის წინააღმდეგ დანაშაულშია ბრალდებული?- ვფიქრობ, ჩვენს შემთხვევაში, როდესაც ტერიტორია არის ოკუპირებული, ეს ლეგიტიმურია და ეს პასუხობს პრინციპულ პოზიციას. არ ვფიქრობ, რომ ერთიანობისთვის, რასაც ევროკავშირი წარმოადგენს, ეს არჩევანი იყოს. ევროკავშირი ყველგან უნდა იყოს წარმოდგენილი. დიპლომატია მხარდაჭერა არ არის, დიპლომატია შეიძლება იყოს პრინციპებისა და პოზიციების შენარჩუნება. 

1698676945

ეს 15 წელზე მეტი ხნის წინ მოხდა. ვლადიმერ პუტინის სათამაშო წიგნი დიდად არ შეცვლილა. დღეს საქართველო, რომელსაც რუსეთთან 556 მილის საერთო საზღვარი აქვს, ცდილობს თავი დააღწიოს კრემლს, რომელიც ებღაუჭება მას. რუსეთის უკრაინაში შეჭრიდან რამდენიმე დღეში საქართველომ ევროკავშირის წევრობაზე განაცხადი წარადგინა იმ იმედით, რომ მოიპოვებდა დასავლურ სადაზღვევო პოლისს.დღეს მოვუსმენთ საქართველოს პრეზიდენტს სალომე ზურაბიშვილს; პარიზში გაზრდილი ქართველი ლტოლვილების ქალიშვილი ამბობს, რომ პუტინმა საქართველოში "ჩუმი შემოჭრა" დაიწყო, რათა გააფართოოს რუსული გავლენები.***- უკვე მესამე წელია, რუსეთი ომს აწარმოებს უკრაინაში, როგორ აისახება ეს ომი საქართველოზე და აქ ცხოვრებაზე?- ეს, რა თქმა უნდა, შეხსენებაა იმისა, რაც ჩვენმა ქვეყანამ გამოიარა და ფაქტია, რომ ეს ყოველთვის პირდაპირი საფრთხეა. უკვე რეალობაა, რომ რუსეთი ნიადაგს ტესტავს.- თქვენ ფიქრობთ, რომ რუსები საქართველოში ნიადაგს ახლა ამოწმებენ?- დიახ, ახლა.- როგორ?- აქ, მათი მარტივი გზა, ჰიბრიდული ომია.ვლადიმერ პუტინი უკრაინაში 2022 წელს შეიჭრა. სხვა მიზეზებთან ერთად, მან თქვა, რომ ეს, იქ [უკრაინაში] მცხოვრები რუსების დასაცავად გააკეთა. პრეზიდენტი ზურაბიშვილი შიშობს, რომ პუტინს მსგავსი კამპანიის განხორციელება საქართველოშიც შეუძლია.უკრაინაში ომის დაწყებიდან საქართველო 100 ათასი რუსის სახლი გახდა.- ძალიან გამაღიზიანებელია, როცა შენს ქვეყანაში გყავს ხალხი, რომელიც მტრის ენაზე საუბრობს და რომელთაც სჯერათ, რომ საკუთარ სახლში არიან.- რუსებს სჯერათ რომ სახლში არიან?- ისინი ისე იქცევიან და სჯერათ ამის, რომ საკუთარ სახლში არიან. ასე რომ, უნდა შენარჩუნდეს ზღვარი, რათა მომავალში არ გვქონდეს ისეთი ინციდენტები, რომლებიც რუსეთს საშუალებას მისცემს გამოიყენოს თავისი საყვარელი დოქტრინა - რუსულენოვანი მოქალაქეების დაცვის შესახებ.- მაშ რატომ არ ამბობს საქართველო: არა რუსებს საქართველოს საზღვრებში!- ეს ხელისუფლების საკითხია.- არ ხართ თქვენ ხელისუფლება?- მე არ მაქვს აღმასრულებელი უფლებამოსილებები... სამწუხაროდ.****ქალაქში ხშირია ანტირუსული და უკრაინის მხარდასაჭერი გრაფიტები, რომლებზეც გამოხატულია საქართველოს დროშა ევროკავშირის, აშშ-სა და ნატოს დროშებთან ერთად.საქართველოს საზოგადოების 80%-ზე მეტი მხარს უჭერს ქვეყნის ევროკავშირში გაწევრიანებას, ისევე როგორც საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი. თუმცა, გამომდინარე იქიდან, რომ მისი ქვეყანა საპარლამენტო მმართველობაზე გადადის, მისი პოსტი ცერემონიალური გახდა.მას შემდეგ, რაც ის ევროპაში წავიდა, რათა ეცადა და საქართველოს ევროკავშირის კანდიდატობისათვის გზა გაეკვალა, პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა მას კონსტიტუციის დარღვევაში დასდო ბრალი, აუკრძალა ევროპაში მოგზაურობა და შეეცადა მის იმპიჩმენტს, მაგრამ მარცხი განიცადა.პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა დემონსტრაციულად განაგრძო ლიდერებთან შესახვედრად საკუთარი სახსრებით ფრენები ევროპაში.- ისე ჩანს, რომ პრემიერ-მინისტრი არ არის დაინტერესებული ევროკავშირში გაწევრიანებით?- ეს ის კითხვაა, რომელსაც მთელი საზოგადოება სვამს: - ეს [ევროკავშირში გაწევრიანება] ისაა, რაც მათ [მთავრობას] ნამდვილად სურს, თუ ეს მხოლოდ სიტყვებია?- ეს გადამწყვეტი მომენტია. ფიქრობთ, რომ დასავლეთი, განსაკუთრებით კი, აშშ საკმარისად გულისხმიერი და მხარდამჭერია ამ მომენტში საქართველოს მიმართ?- ასე არ ვფიქრობ და მე ერთ კონკრეტულ მაგალითს მოვიყვან. უკვე 5 წელია, პრეზიდენტი ვარ და ამ დროის განმავლობაში, მე ვერ შევძელი საპრეზიდენტო დონის შეხვედრები - იქნებოდა ეს [აშშ-ის] პრეზიდენტთან, თუ ვიცე-პრეზიდენტთან... სატელეფონო საუბარიც კი. მესმის, რომ არსებობს უფრო მწვავე გამოწვევები, მაგრამ ვფიქრობ, რომ მეტი საჯარო აღიარებაა საჭირო.- რისი აღიარება?- აღიარება იმისა, რომ აშშ მხარს უჭერს საქართველოსათვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭებას. ვიცი, რომ ეს ის რიტორიკა, რომელსაც აშშ ჩვენს ევროპელ პარტნიორებთან იყენებს, თუმცა ამის გამეორება უმაღლეს დონეზე საქართველოს მოსახლეობისათვის ძალიან მრავლისმეტყველი და მნიშვნელოვანი იქნება.ევროკავშირმა გაწერა მოთხოვნების სია საქართველოსთვის, რომელიც საჭიროა კანდიდატის სტატუსის მისაღებად. ეს მოთხოვნები კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლასა და ადგილობრივი ოლიგარქების ეკონომიკური და პოლიტიკური გავლენების შემცირებას ითვალისწინებს. გადაწყვეტილებას წლის ბოლოსთვის ელოდებიან.- რა მოხდება თუ ევროკავშირი უარს ეტყვის საქართველოს?- ეს რუსეთის დიდი გამარჯვება იქნება. გამარჯვება, რომელსაც ვალია ვანიშვილი არ თმობს და უარს ამბობს, რომ ის [რუსებს] უბოძოს. 87 წლის ასაკში ის რჩება თავის პოზიციაზე თავისთვის და თავისი ქვეყნისათვის.  

1695065612

რას ნიშნავს, როცა პრემიერ-მინისტრი განათლების სამინისტროსთან შეთანხმების გარეშე მსგავს ინიციატივას აანონსებს, განათლების მინისტრი კი – კანონს არღვევს?"ბათუმელები" ამ თემაზე „ალტე უნივერსიტეტის“ ციფრული ტრანსფორმაციის ცენტრის დირექტორს და ილიაუნის პროფესორს კომპიუტერული და ელექტრული ინჟინერიის მიმართულებით, ნანა დიხამინჯიას ესაუბრა.ქალბატონო ნანა, ის რა განცხადებებიც მოვისმინეთ პრემიერისგან და შემდეგ განათლების მინისტრისგან, სინამდვილეში რა ტიპის პრობლემას აჩვენებს ქვეყანაში?მთავარი პრობლემა, რაც გამოჩნდა პრემიერის განცხადებით, არის ის, რომ მთავრობა განათლების სამინისტროსა და უნივერსიტეტებთან განხილვებისა და შეთანხმების გარეშე იღებს გადაწყვეტილებას ამხელა პროცესზე.ეს ნიშნავს, რომ საერთოდ არ აქვთ გააზრებული, ვინ არიან მთავარი აქტორები განათლების სისტემის პროცესში, ვინ არიან მთავარი შემსრულებლები და ვინ უნდა მიიღოს ამ ტიპის გადაწყვეტილება.ძალიან ცუდად მომხვდა თვალში ღარიბაშვილის ფრაზა – „ჩემი პირადი გადაწყვეტილებით“. ეს იყო ძალიან ცუდი, რადგან არავის აქვს უფლება, განათლების სისტემაში პირადად მიიღოს რაიმე გადაწყვეტილება, არანაირ საკითხთან დაკავშირებით. რადგან განათლების სისტემა არის ძალიან კომპლექსური და ყველა გადაწყვეტილება მიღებული უნდა იყოს ათობით ორგანიზაციის ჩართულობით.განსაკუთრებით ცუდად მენიშნა ის, რომ უნივერსიტეტებს საერთოდ აზრი არ ჰკითხეს.გასაგებია, რომ პრობლემა არსებობს, გასაგებია, 30 ათასი სტუდენტი არ არის პატარა რიცხვი, ვისაც შეჩერებული აქვს სტატუსი, მაგრამ ამ ტიპის გადაწყვეტილებები უნდა ეფუძნებოდეს კვლევას, ანუ ზუსტად უნდა გვცოდნოდა, როდის აქვთ სტატუსი შეჩერებული სტუდენტებს, რა მიზეზით აქვთ შეჩერებული, რადგან სტატუსს ყოველთვის ფინანსური დავალიანების გამო არ იჩერებენ სტუდენტები.დასაზუსტებელია, რა მიზეზით აქვთ ეს ფინანსური დავალიანება, ვისაც აქვს, რომელ პროგრამებზე და ასე შემდეგ, რადგან ზოგი პროგრამა 2250 ლარი ღირს და ზოგი – 7 000 ლარი.ამიტომ, ღარიბ სახელმწიფოს, რომელსაც განათლების სისტემაში აქვს ათასობით პრობლემა, არ აქვს იმის ფუფუნება, ასე მარტივად ხარჯოს ფული, ყოველგვარი განხილვისა და კვლევის გარეშე.ეს რიცხვები უნდა გამოექვეყნებინა მთავრობას აუცილებლად, უნდა შეფასებულიყო ეს ყველაფერი და ისე უნდა მიღებულიყო გადაწყვეტილება.ჩვენ არც ის ვიცით, ამ 30 ათასიდან რეალურად რამდენს სურს სტატუსის აღდგენა, არა? იქნებ საერთოდ არ არიან ეს ადამიანები ქვეყანაში, იქნებ დასაქმებულნი არიან და დრო არ რჩებათ, ლექციებზე რომ იარონ, ბევრი სხვა მიზეზი შეიძლება იყოს, რაზეც არ უსაუბრია ღარიბაშვილს.თუ, მაგალითად, შარშან შეუჩერდა სტუდენტს სტატუსი ფინანსური დავალიანების გამო, ამ შემთხვევაში სტატუსის აღდგენა მარტივია უნივერსიტეტისთვის, მაგრამ თუ ეს არის უფრო ადრეული წლების, ამ შემთხვევაში რთული იქნება, რადგან პროგრამები იცვლება ან იხურება. ამ შემთხვევაში ინდივიდუალური გეგმა სჭირდება სტუდენტს, თუ დაიხურა პროგრამა, მაშინ მობილობით სჭირდება გადაყვანა და ასე შემდეგ.შეიძლება ადამიანმა 7 წლის წინ მიატოვა სწავლა და ვთქვათ, მუშაობს, კარგი სამსახური აქვს და არ აპირებს ჯერ სწავლის გაგრძელებას, იკითხა, გაარკვია ეს ვინმემ? აი, ამას სჭირდებოდა კვლევა.თუ ვიღაცას, მაგალითად, ერთი სემესტრის დავალიანება აქვს და ვთქვათ, გადავუხადეთ ეს 1125 ლარი, თუ ეს სტუდენტი რეგიონიდანაა და თბილისში სწავლობს, რა უნდა ქნას ამ ადამიანმა? მარტო ეს ერთი სემესტრის თანხა იყო მისთვის პრობლემა?თუ პრობლემაა ბინის ქირა, რომელიც ძალიან გაზრდილია ქვეყანაში რუსების შემოსვლის გამო, ფაქტობრივად, აღარ იშოვება ხელმისაწვდომი ბინები თბილისში, ის, რომ ამ სტუდენტს ბინის გარდა სჭირდება კვების, ტრანსპორტის თანხა და ასე შემდეგ, ეს ფული საიდან უნდა მოიტანოს? აი, ამ ყველაფერს სჭირდება პირველ რიგში განსჯა.განათლების მინისტრის განცხადება რამდენად პრობლემურია – მან თქვა, რომ უნივერსიტეტებს გაუზრდის კვოტებს, თუ სტატუსაღდგენილი სტუდენტებიდან ყველა მოისურვებს დაბრუნებას.ეს ძალიან სერიოზული პრობლემაა, რადგან ამ დროისთვის უნივერსიტეტებს ყველა კვოტა შევსებული აქვთ. მაგალითად, 17 770 სტუდენტი ჰყავს ილიას უნივერსიტეტს, დაახლოებით 20 ათასია თსუ-ს კვოტაც და როგორც წესი, უნივერსიტეტები ბოლომდე ავსებენ ხოლმე ამ კვოტებს.თუ რამდენი სტუდენტის მიღების უფლება აქვთ უმაღლეს სასწავლებლებს, ამ კვოტას მათ ანიჭებს ავტორიზაციის საბჭო.ეს რიცხვი ავტორიზაციის საბჭოზე თავად უნივერსიტეტებს შეაქვთ, შემდეგ ამაზე მსჯელობს ექსპერტთა ჯგუფი და აფასებს, ამ დასკვნის საფუძველზე იღებს ავტორიზაციის საბჭო გადაწყვეტილებას.ამ ფონზე გამოდის განათლების მინისტრი და ამბობს, რომ ვისაც კვოტის პრობლემა ექნება, არ არის პრობლემა, გავუზრდით, ეს არის კანონდარღვევა.ეს ხომ იმას ნიშნავს, რომ განათლების სამინისტრო უგულებელყოფს ავტორიზაციის საბჭოს და ამ პროცესს, რასაც უნივერსიტეტები გადიან კვოტების მინიჭებისთვის?რა თქმა უნდა. და ეს ძალიან ცუდის მანიშნებელია, რადგან ჩვენი ქვეყნის მთავარი პრობლემა გაუმართავი სისტემებია. ავტორიზაციისა და აკრედიტაციის სისტემა მეტ-ნაკლებად გაიმართა ამ ბოლო წლებში ქვეყანაში, ამან გააძლიერა უნივერსიტეტების ხარისხიც, რადგან გვახსოვს წლები, როცა სადარბაზოებში იყო გახსნილი უნივერსიტეტები და ისე იძლეოდნენ დიპლომებს. ძლივს ამუშავდა ეს სისტემა, გახდა ევროპული ხარისხის აღიარების ნაწილი და ახლა, როცა მინისტრი ასეთ რამეს ამბობს, რა თქმა უნდა, ამით სისტემას არღვევს.დავუშვათ, ამ 30 ათასიდან, სულ ცოტა, 10 ათასმა გადაწყვიტა უნივერსიტეტში დაბრუნება. რა მოხდება ამ შემთხვევაში?შესაძლოა, ნაკლებად პრესტიჟულ უნივერსიტეტებს აქვთ შემორჩენილი კვოტები და მიიღონ გარკვეული რაოდენობა, მაგრამ იმ უნივერსიტეტებისთვის, სადაც შევსებულია კვოტები, ეს იქნება შეუძლებელი.აქ მარტო აუდიტორიებზე ხომ არ არის საუბარი, აქ მოიაზრება ლექტორთა კორპუსი, სასწავლო რესურსები, კომპიუტერული კლასები, ლაბორატორიები, მაშინ ამ ყველაფრის რაოდენობის გაზრდა გახდება საჭირო.შესაბამისად, ახლა, სწავლის დაწყების წინ, როცა აცხადებს ღარიბაშვილი, რომ ყველას გაუნულებს დავალიანებას, ცრუ მოლოდინს უქმნის ადამიანებს, რომ შეიძლება ამ სემესტრში აღუდგეთ სტატუსი. ეს შეუძლებელია.თუ სტუდენტს ერთ წელიწადში უნდა დაემთავრებინა სწავლა და შენ 2-3 წელიწადს უმატებ, შეიძლება არც მოინდომოს სწავლის გაგრძელება, ხომ?მაგალითად, ტექნოლოგიებსა და ინჟინერიაში სწრაფად ახლდება პროგრამები. შესაძლოა ის პროგრამა საერთოდ აღარ იყოს, რაზეც კონკრეტული სტუდენტი სწავლობდა.უკვე რამდენი წელია მსოფლიო ბანკის დაფინანსებით მიდის კვლევა (პერიოდულად გამოჩნდება ხოლმე ეს კვლევები), თუ როგორ უნდა შეიქმნას უნივერსიტეტების დაფინანსების მდგრადი სისტემა, მაგრამ ეს პროექტიც თაროზეა შემოდებული და არაფერი ვიცით, როდის დასრულდება.ძალიან დიდი პრობლემაა, როცა 2250 ლარი ღირს უნივერსიტეტში სწავლა, ეს არის თავის მოტყუება, არ შეიძლება ამ თანხად მაღალი ხარისხის განათლების უზრუნველყოფა. მაშინ, როცა კერძო სკოლებსა და საბავშვო ბაღებშიც კი ბევრად მეტი ღირს სწავლა.მაშინ, როცა სახელმწიფოს მოგვარებული არ აქვს სტუდენტური საცხოვრებლების პრობლემა და ბევრი სხვა რამ, ასეთ გაუთვლელ და დაუგეგმავად წამოსროლილ ინიციატივებს, არანაირი აზრი არ აქვს.მმართველი პარტიის მხარდამჭერებმა, იმავე დღესვე დაიწყეს აზრის გავრცელება, რომ „ეს არის პრემიერის კეთილი ნება“, „საჩუქარი“ და ასე შემდეგ. რა არის რეალურად ეს, საარჩევნო პროპაგანდის ნაწილი? ახალგაზრდების, როგორც ელექტორატის მოსყიდვა? – თქვენ როგორ ფიქრობთ?როდესაც სახელმწიფო ფულს ხარჯავს, ეს არასდროს არ არის საჩუქარი, რადგან ეს არ არის არც ღარიბაშვილის, არც ზურაბიშვილის, პარლამენტის თავმჯდომარის თუ რომელიღაც პარტიის ფული. ეს არის ჩვენი, ჩვენი მშობლებისა და შვილების ფული.სახელმწიფო, ზოგადად, საჩუქარს ვერ იძლევა ვერანაირს, ეს არის ის ფული, რომელსაც ჩვენ გამოვიმუშავებთ.იცით, რას ჰგავს ეს კონკრეტული შემთხვევა? წარმოიდგინეთ ოჯახი, რომელსაც სოციალური პრობლემები აქვს, შია და ამ დროს ოჯახის უფროსი დაბადების დღეზე საჩუქრად ყიდულობს ძვირად ღირებულ თაიგულს ოჯახის რომელიმე  წევრისთვის. შეიძლება ეს საჩუქრად აღვიქვათ, თუ ეს იქნება არასწორი ხარჯვა?დაახლოებით ასე უნდა მოვუდგეთ ამ საკითხსაც, რადგან ბიუჯეტი ხალხის ფულია, ჩვენ გამოვიმუშავებთ და ჩვენ უნდა დავხარჯოთ. არაფრით შეიძლება, რომელიღაც პარტიამ ერთპიროვნულად გადაწყვიტოს ბიუჯეტის ხარჯვა, თან ისე, რომ მათ მიერვე დანიშნული მინისტრიც კი არ ჩააყენონ საქმის კურსში და ათქმევინონ, დღეს პირველად გავიგე ამის შესახებ და ახლა დავიწყებთ უნივერსიტეტებთან მოლაპარაკებასო.რატომ ეგუებიან ამ ყველაფერს უნივერსიტეტები. ეს ხომ მათ ჩიხში შეიყვანს?საერთოდ, უნივერსიტეტები ყველაზე მთავარი ძალაა ქვეყნის განვითარებისთვის, ამიტომ მათი ასეთი იგნორირება, რასაც ახლა ვხედავთ, ძალიან დამამცირებელია.მეც ძალიან მიკვირს, რომ ისინი ამას არ აპროტესტებენ.თუმცა ჩვენ გვაქვს მაგალითები, თუ როგორ ახდენდა ხელისუფლება მათზე ზეწოლას სხვადასხვა დროს, გავიხსენოთ თუნდაც შავი ზღვის უნივერსიტეტი, რომელსაც მხოლოდ იმიტომ შეუჩერეს ავტორიზაცია, რომ ასე მოისურვა ერდოღანმა.სამწუხაროდ, ჩვენ არ ვართ მიჩვეული თანმიმდევრულ პროტესტს. იმას, რომ საკუთარ სამუშაო სივრცეში მოვითხოვოთ რაღაცის ცვლილება, რომ მაგალითად, პროფესორმა უნივერსიტეტს მოსთხოვოს წესების დაცვა, უნივერსიტეტმა განათლების სამინისტროს და ასე შემდეგ. ასეთი რამ ჩვენთან ძალიან იშვიათია.მეორე მომენტია, როდესაც სამართლიანი სისტემა არ არსებობს ქვეყანაში.ჩვენ ვიცით, რომ სკოლებში ათასობით ბავშვი შიმშილობს და არაერთი კვლევა დაიდო ამაზე. არის მოძრაობები, რომლებიც მოითხოვენ სკოლებში უფასო კვების დანერგვას, თუმცა ხელისუფლება უფულობას იმიზეზებს. ამ დროს საიდანღაც გამოჩნდა 40 მილიონი…და ეს მაშინ, როცა ვიცით, რომ სადღაც 100 ათასი ბავშვი შიმშილობს ქვეყანაში.ის ბავშვებიც კი, რომლებსაც აქვთ შესაძლებლობა სკოლის ბუფეტში შეიძინონ რაიმე, ჯანმრთელობის დამაზიანებელ საკვებს იღებენ.როცა ვამბობთ, რომ ტექნოლოგიების განვითარებაზე გადის დღეს ქვეყნის განვითარების მთავარი გზა, როგორ შეიძლება სკოლებში არ გქონდეს კომპიუტერული კლასები? არ გქონდეს ყველა საკლასო ოთახში პროექტორი, ინტერნეტი. მასწავლებლები ჯერ კიდევ დაფაზე წერით გადასცემენ ინფორმაციას. ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ, უბრალოდ, წინა საუკუნეში ვცხოვრობთ.რეგიონებში ხშირად ჩავდივარ ხოლმე და არაერთ სოფელშია ისეთი სკოლა, სადაც ბავშვს ხვდება ღირსების შემლახავი საპირფარეშო და გარემო.შეუძლებელია ასეთ დამამცირებელ გარემოში ბავშვს გამოუმუშავდეს პატივისცემა განათლების ინსტიტუციების მიმართ, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია სწავლის მოტივაციისთვის.ის, რომ ცალკეული ბავშვები წარმატებებს აღწევენ, არ ნიშნავს, რომ ჩვენ მასიურად ვიძლევით სწორ განათლებას.ექსპერტებს ვეღარ ვზრდით ქვეყანაში, რადგან ამას სჭირდება სერიოზული ლაბორატორიები, რომლებიც ძალიან ძვირი ღირს. უნდა ნახოთ უნივერსიტეტები, სადაც მოძველებული აპარატურაა შემორჩენილი და აქა-იქ თუ მიამატებენ საერთაშორისო გრანტით რაიმეს.აი, ახლა, როცა კლიმატის ცვლილებების გამო თავზე გვენგრევა ქვეყანა, როცა გზა ვერ გაგვყავს და გვირაბი, ეს არის ამ ყველაფრის შედეგი, რომ მოშლილია ქვეყანაში საინჟინრო და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების სწავლება, კვლევა და განათლება.სტემ მიმართულებებს სჭირდება სერიოზული საფუძვლიანი დაფინანსება. სახელმწიფომ უნდა განსაზღვროს თავისი პრიორიტეტები. ვიცით, რომ გვჭირდება უფრო მეტი ტექნიკური განათლება და ნაკლები ბიზნეს და იურიდიული განათლება, მაგრამ ამის დიფერენციაციასაც ვერ ვაკეთებთ სწორად. იმიტომ, რომ კვლევა, რომელსაც ეს პრიორიტეტები უნდა განესაზღვრა, ალბათ, იქამდე იქნება თაროზე, სანამ არ მოძველდება.როგორ ფიქრობთ, არჩევნებისთვისაა გამიზნული ეს ინიციატივა?ერთპიროვნული და ხმაურიანი გადაწყვეტილებები ყოველთვის მიმართულია მმართველი პარტიის საარჩევნო დივიდენდებისკენ. სხვა დატვირთვა არ აქვს. ეს არ არის გრძელვადიანი გადაწყვეტილება, რომელიც მოგვცემს გრძელვადიან ეფექტს.რისი მოლოდინი უნდა მქონდეს, როცა არც კი ვიცით, რეალურად რას აგვარებს ასე გასროლილი ამხელა ფული.სამწუხარო კიდევ ის არის, რომ ჩვენ მოსახლეობას ჯერ კიდევ არ აქვს განათლების სისტემის ისეთი აღქმა, რომ კრიტიკულად გააანალიზოს ამ ტიპის ინიციატივები და სახელმწიფოს უყურებს როგორც ცალკე მდგომ სუბიექტს, რომელიც თუ უნდა კონცერტებში დახარჯავს მილიონებს და თუ უნდა მას გადმოუგდებს 2 კილოგრამ კარტოფილს ან სკვერს გააკეთებს სადღაც, საჭირო არის თუ არა, იმის მიუხედავად."ყვავს კაკალი გააგდებინო“ – თითქოს ასეთ სუბიექტად აღიქვამს სახელმწიფოს და ამიტომ ამბობს „რა კარგია, ვიღაცას მაინც შეეშველება ეს ფული“. ამიტომ იწერს ასეთი ინიციატივებით სახელმწიფო ქულას მოსახლეობის თვალში.