თინა ბოკუჩავა - პუტინის საამებლად აკეთებს ამას ივანიშვილი

"საქართველოს ტერიტორიაზე მეორე ფრონტი, საუკეთესო შემთხვევაში, რამდენიმე დღე გაძლებდა, ეს როგორ შეიძლება ჩვენი ინტერესის ნაწილი ყოფილიყო?"

1741797960

ის იხსენებს, თუ როგორ და რატომ ჩავარდა სტამბოლის მოლაპარაკებები სამი წლის წინ, და საუბრობს უკრაინის ომზე, რომელსაც „ისტორიისა და სამხედრო ხელოვნების სახელმძღვანელოებში ისწავლიან“. უკრაინის ყოფილ თავდაცვის მინისტრს საქართველოზეც ვკითხეთ, უფრო ზუსტად კი ყბადაღებულ „მეორე ფრონტის“ კონსპირაციაზე.შენიშვნა: ოლექსი რეზნიკოვთან ინტერვიუ ჩაწერილია საუდის არაბეთში, ჯიდაში გამართულ მოლაპარაკებებამდე. შეხვედრის შემდეგ კი აშკარა გახდა, რომ რეზნიკოვის მიერ ინტერვიუში გაკეთებული ყველა პროგნოზი სრულად გამართლდა…რადიო თავისუფლება: ამ კვირაში სამი წელი შესრულდება იმ პირველი სამშვიდობო მოლაპარაკებებიდან - 28 თებერვალს უკვე ცხადი ხდება, რომ კრემლის გეგმამ, უკრაინა 3 დღეში დაეპყრო, კრახი განიცადა, მალე ისინი კიევიდან გამოვლენ, და 10-14 მარტს მხარეები - მათ შორის თქვენც ხართ - მოლაპარაკებების მაგიდას მიუსხდებიან, სტამბოლში. თავდაპირველი სიგნალები ოპტიმისტურია - ჩნდება იმედი, რომ მხარეები შესაძლოა, ცეცხლის შეწყვეტაზე შეთანხმდნენ კიდეც, მაგრამ საბოლოოდ, აქედან არაფერი გამოდის. რატომ?ოლექსი რეზნიკოვი: სტამბოლის მოლაპარაკებებს წინ უძღოდა სამი შეხვედრა ბელარუსში – იქ ჰუმანიტარული დერეფნების გახსნაზე და ტყვეთა გაცვლაზე შევთანხმდით. სტამბოლში კი გაიმართა მოლაპარაკებების კულმინაციური ეტაპი, სადაც პრეზიდენტმა ერდოღანმა სცადა შუამავლის როლის შესრულება. მას გულწრფელად სჯეროდა, რომ ომის შეჩერება შეიძლებოდა.მაგრამ ჩვენსა და რუსების მოლოდინებს შორის მკვეთრი კონტრასტი იყო. მათი მთავარი გზავნილი იყო: „კეთილი ინებეთ და დაგვნებდით.“ ჩვენ კი იქ დასანებებლად არ ჩავსულვართ. ჩვენ დროის მოგება გვჭირდებოდა – ჰუმანიტარული საკითხების მოგვარება, ტყვეების გაცვლა, და რაც მთავარია, დასავლეთის დარწმუნება, რომ ჩვენ საკმარისად ძლიერები ვიყავით, რომ ჩვენ გვერდით დარჩენილიყვნენ...რადიო თავისუფლება: იმის გამო, რომ სპეციალური სამხედრო ოპერაცია ფაქტობრივად ჩავარდა, აპირებდნენ რუსები რაიმე დათმობაზე წამოსვლას?ოლექსი რეზნიკოვი: არა. მათ მხოლოდ მოთხოვნები ჰქონდათ. უფრო სწორად, „წინადადებები“: რომ შეგვეცვალა კონსტიტუცია და უარი გვეთქვა ნატოზე. რუსული ენა უნდა გვექცია მეორე სახელმწიფო ენად. გვაიძულებდნენ შეიარაღებული ძალების არასერიოზულ მინიმუმამდე შემცირებას – მათ შორის, ტანკების, ავიაციის, საარტილერიო სისტემების რაოდენობის მკვეთრ შეზღუდვას. ასევე, [მოთხოვნებს შორის იყო] ყველა რუსულენოვანი რეგიონისთვის განსაკუთრებული სტატუსის მინიჭება – და კიდევ სხვა უამრავი ბოდვა. რუსებს მშვიდობა არ უნდოდათ — უნდოდათ წელში გატეხილი უკრაინა, რომელიც ვეღარასდროს იბრძოლებდა. ჩვენ ვთქვით: არა. ჩვენ კონსტიტუციას არ შევცვლით, რადგან უკრაინელი ხალხის უმრავლესობას ნატოსა და ევროკავშირისკენ სვლა სურს. ეს არ არის ჩვენი გადასაწყვეტი, ეს არის ჩვენი ქვეყნის სახელმწიფოებრივი არჩევანი.რუსები ლამის გაჰკიოდნენ, რომ „ნატოს ექსპანსია“ საფრთხეს უქმნიდათ. ჩვენ ვპასუხობდით, რომ მხოლოდ კეთილმეზობლური, მშვიდობიანი ურთიერთობები გვსურდა რუსეთთან. მას შემდეგ, რაც უკრაინაში შეიჭრნენ - და მეტწილად, სწორედ ამ შეჭრის გამო, ნატოს ორი ახალი წევრი შეემატა – შვედეთი და ფინეთი. ახლა რუსებს ბევრად უფრო გრძელი საზღვარი აქვთ ნატოსთან. თუ მართლაც ნატოს შეკავება სურდათ, სერიოზული წარმატებაა, ვერაფერს იტყვი...რადიო თავისუფლება: დღემდე იწერება, რომ მაშინ კიევი მზად იყო, თუნდაც დროებით, ნატოსკენ სწრაფვა გაეყინა, თუ დანარჩენ საკითხებზე შეთანხმებას შეძლებდნენ. ეს სიმართლეა?ოლექსი რეზნიკოვი: არცერთ იმ შეხვედრაზე, რომელშიც მე ვმონაწილეობდი, მსგავსი რამ არ განგვიხილავს.მეორე მხრივ, ჩემი მთავარი ფოკუსი მაინც ჰუმანიტარული დერეფნების ორგანიზება და ტყვეების გაცვლა იყო. მაგრამ გულწრფელად გეტყვით – არ მჯეროდა, რომ რუსები რაიმე სხვა შეთანხმებას დაიცავდნენ, კიდევაც რომ შევთანხმებულიყავით რამეზე. მე ორი წელი ვმუშაობდი რუსებთან, მინსკის პროცესში – უკრაინის დელეგაციის თავმჯდომარის მოადგილე ვიყავი. უამრავი საათი გამიფლანგავს მათთან „მოლაპარაკებებში“ ბერლინსა და პარიზში, „ნორმანდიის ფორმატში“. და იმ ორწლიანი პროცესიდან ერთი რამ ზუსტად გავიგე: ისინი არასდროს იცვლიან პოზიციას, თუ არ აიძულებ. არანაირი კეთილსინდისიერება, არანაირი რეალური მზადყოფნა მოლაპარაკებისთვის. ეს ყველაფერი მათი მხრიდან უბრალოდ თამაში იყო. „გვისრულებდნენ“.რადიო თავისუფლება: უკრაინა დროს იგებდა, ცდილობდა დასავლეთის მხარდაჭერის მობილიზებას. რუსები რის მიღწევას ცდილობდნენ?ოლექსი რეზნიკოვი: კარგი კითხვაა. ვფიქრობ, უბრალოდ გაოგნებულები იყვნენ, რომ მათი თავდაპირველი, სამდღიანი გეგმა ჩაიშალა, რომ ყვავილებით არ დახვდნენ უკრაინაში.მოლაპარაკებებისას ვაკვირდებოდი რუსული დელეგაციის რეაქციებს. მთავარი ფიგურა რომან აბრამოვიჩი იყო – ის იყო ერთადერთი, ვისაც კრემლთან პირდაპირი კავშირი ჰქონდა. დანარჩენები მხოლოდ დეკორაციის ფუნქციას ასრულებდნენ. ის აშკარად შოკირებული ჩანდა - როგორც ზოგადად ომის დაწყების გადაწყვეტილებით, ასევე იმით, თუ როგორ განვითარდა მოვლენები...სადღაც გულში იმედი გვქონდა: იქნებ, ამჯერად მაინც მიხვდნენ, რომ შეცდომა დაუშვეს და უკან დაიხიონ? აი, ვილაპარაკოთ - იქნებ, ახლა, როცა გაიაზრეს, რომ მაგრად „ჭამეს“, ახლა მაინც რაიმე გზა ვიპოვოთ ამ ომიდან გამოსასვლელად? დღეს, ომიდან სამი წლის თავზე, თამამად შეიძლება თქმა, რომ ჩვენი მაშინდელი იმედები ფუჭი და გულუბრყვილო აღმოჩნდა.რადიო თავისუფლება: ასევე, დღემდე ხშირად იწერება, თითქოს უკრაინასა და რუსეთს შორის შეთანხმება ხელმოწერის პირას იყო, მაგრამ სწორედ მაშინ, დიდი ბრიტანეთის მაშინდელმა პრემიერ-მინისტრმა, ბორის ჯონსონმა, ზელენსკის ურჩია, ზავი არ მიეღო და ბრძოლა გაეგრძელებინა. ეს მართალია?ოლექსი რეზნიკოვი [იცინის]: ეს უბრალოდ ურბანული ლეგენდაა. ბორის ჯონსონი ყოველთვის ძალიან აქტიურად გვიჭერდა მხარს, ზელენსკისთან ძალიან კარგი ურთიერთობა ჰქონდა. ბრექსიტის წყალობით, ევროკავშირის ბიუროკრატიის „დიპლომატიური ხელბორკილებისგან“ თავისუფალი იყო.მას ნამდვილად სძულს პუტინი და ამაზე ღიად საუბრობდა. მაგრამ მოლაპარაკებებზე მისი მხრიდან რაიმე კონკრეტულ მითითებასა თუ რჩევაზე არასოდეს მსმენია. კიდევ ერთი რამ: ზელენსკი გადაწყვეტილებებს თავად იღებს. ვერავინ, ერთი კი არა, ასი ბორის ჯონსონიც ვერ დაიყოლიებდა რაიმე ისეთის გაკეთებაზე, რასაც თვითონ ქვეყნის ინტერესების საწინააღმდეგოდ მიიჩნევდა...რადიო თავისუფლება: სანამ მიმდინარე მოლაპარაკებებზე გადავიდოდეთ, უნდა გკითხოთ პრეზიდენტ ტრამპის გადაწყვეტილებაზე – უკრაინისთვის სამხედრო დახმარების მიწოდების შეწყვეტას ვგულისხმობ. რა შედეგი ექნება ამას?ოლექსი რეზნიკოვი: ეს მოსალოდნელი იყო, ველოდი ამას და ძნელად განსაჭვრეტი ნამდვილად არ ყოფილა. ეს აბსოლუტურად გასაგები ბერკეტია, პირველი ეტაპია ძალიან მკაცრი მოლაპარაკებებისა - ვფიქრობ, ეს ფაზაა, რომელსაც გავივლით. ეს უბრალოდ სიგნალია. არ ვფიქრობ, რომ ომის მიმდინარეობაზე კატასტროფული გავლენა ექნება. ეს უფრო გზავნილია: „ბიჭებო, მოგიწევთ თქვენი მოლოდინები ცოტა შეკვეცოთ, რეალისტურად იფიქრეთ და გათვლები გააკეთეთ – ჩვენ გარეშე თუ ჩვენ გვერდით, ეს უკვე თქვენი გადასაწყვეტია.“რადიო თავისუფლება: ექსპერტების დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ თუ ამერიკა სამხედრო დახმარებას არ აღადგენს, უკრაინა მხოლოდ ზაფხულამდე თუ შეძლებს სამხედრო ოპერაციების დღევანდელი ტემპებითა და მასშტაბებით წარმოებას. თქვენ, ფაქტია, ასე არ ფიქრობთ. რატომ?ოლექსი რეზნიკოვი: მათ, ვინც ასე ფიქრობს, ავიწყდებათ, რომ სამი წლის წინ ეს ომი სხვა ტიპის ომი იყო. მაშინ ეს იყო კლასიკური, ტრადიციული ომი – საარტილერიო დუელები, ტანკები, ქვეითები, ავიაცია და ა.შ. დღეს კი ახალ ტიპის ომში ვართ, სადაც საბჭოთა ტექნიკასა და ნატოს სტანდარტის თანამედროვე შეიარაღებას ერთდროულად ვიყენებთ, და რაც მთავარია, ვიმყოფებით სრულიად ახალ – ელექტრონული ომის ეტაპზე, დრონების ომში, სადაც მასობრივად გამოიყენება უპილოტო სისტემები – ჰაერში, ხმელეთსა თუ ზღვაში. და მათ უდიდეს ნაწილს ჩვენ თვითონვე ვაწარმოებთ. ეს არის, ერთი მხრივ, ბოლო დიდი ტრადიციული ომი კაცობრიობის ისტორიაში და ამავდროულად, ახალი თავის დასაწყისი ომის ხელოვნებაში - ეს ომი აუცილებლად მოხვდება სამხედრო ისტორიის სახელმძღვანელოებში, როგორც ახალი სტანდარტი.რაც შეეხება თეთრი სახლის გადაწყვეტილებას, მას უფრო მეტი გავლენა ექნება მშვიდობიან მოსახლეობაზე, ვიდრე თავად ფრონტზე. ეს ნიშნავს, რომ მშვიდობიანი მოსახლეობაში მსხვერპლი მეტი იქნება. არ მესმის, როგორ შეიძლება ეს იყოს აშშ-ის ინტერესებში.რადიო თავისუფლება: ანუ დარწმუნებული ხართ, რომ უკრაინა ბრძოლას ნებისმიერ შემთხვევაში გააგრძელებს – ამერიკული დახმარების გარეშეც?ოლექსი რეზნიკოვი: სხვა გზა გვაქვს? ეს თვითგადარჩენის საკითხია. რუსები მათთვის ასე საყვარელ „სალიამის ტაქტიკას“ არ შეეშვებიან. ნაჭერ-ნაჭერ ეცდებიან მიწის აწაპნას, მერე დროებით გაჩერდებიან, შემდეგ ეცდებიან მორიგი ნაჭერი „დაითრიონ“.ამიტომ სხვა გზა უბრალოდ არ არსებობს – ბრძოლისთვის მუდმივად მზად უნდა ვიყოთ.რადიო თავისუფლება: ზელენსკისა და ტრამპის ბოლო შეხვედრამ თეთრ სახლში, რბილად რომ ვთქვათ, არცთუ კარგად ჩაიარა. მაინც რა მოხდა, თქვენი აზრით?ოლექსი რეზნიკოვი: ემოციების ჯახი. როცა ორივე მხარე გადალახავს ემოციურ ფონს, დარწმუნებული ვარ, ისევ დაბრუნდებიან მოლაპარაკების მაგიდასთან. დიპლომატიაში ემოციები მხოლოდ ბარიერია – მოლაპარაკებისას მთავარია ინტერესები და ის, თუ როგორ მიაღწიო შედეგს. თუ შენი ინტერესები გასაგებია ჩემთვის და ჩემი ინტერესები გასაგებია შენთვის, მაშინ შეგვიძლია შეხვედრის წერტილის ძიება დავიწყოთ.ამავე პრინციპით შეიძლება აიხსნას მინერალების შეთანხმებაც. ახლა ტრამპს შეუძლია რუსებს უთხრას: „მე უნდა დავიცვა ამერიკის ინტერესები უკრაინაში.“ ჟანრის კლასიკაა.რადიო თავისუფლება: უკრაინისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია უსაფრთხოების გარანტიები. როგორ უნდა მიიღოს ისინი ამ ადმინისტრაციისგან?ოლექსი რეზნიკოვი: თეთრი სახლის დღევანდელი პოლიტიკაა ევროპელები დაარწმუნოს, რომ სწორედ ევროპას მოუწევს უკრაინის უსაფრთხოებისათვის „ჩეკზე ხელის მოწერა“ - და არა მხოლოდ უკრაინის, არამედ მთელი ევროპის. აშშ „დროშას ააფრიალებს“, მაგრამ ხარჯები ევროპამ უნდა დაფაროს.და ეს არაა ალოგიკური – უკრაინის უსაფრთხოებაში ინვესტირება ნიშნავს, რომ ევროპის აღმოსავლეთ ფლანგს საიმედო ფარი ექნება.რადიო თავისუფლება: ბოლო კითხვა ამერიკაზე, სანამ ევროპაზე გადავალთ - ამერიკა აპირებს გამოიძიოს, სად გაქრა უკრაინისთვის გაწეული 100 მილიარდი დოლარის სამხედრო დახმარება. არის რამე გამოსაძიებელი?ოლექსი რეზნიკოვი: მხოლოდ ერთს ვიტყვი: თუ რამეა გამოსაძიებელი, თუ რამე მართლაც დაიკარგა, ის დაიკარგა აშშ-ის ტერიტორიაზე. იქ ეძებონ.რადიო თავისუფლება: ევროპაზე გადავიდეთ. რეალისტურად რომ შევხედოთ, რას უნდა ველოდოთ მათგან – სამხედრო დახმარების კუთხით, როგორც მოკლე, ისე საშუალოვადიან პერსპექტივაში?ოლექსი რეზნიკოვი: ევროპას ძალიან სერიოზული სამხედრო ინდუსტრია უმაგრებს ზურგს – გერმანია, საფრანგეთი, გაერთიანებული სამეფო, სკანდინავიის ქვეყნები. საკმარისი იქნება მხოლოდ სამი სახელი – Saab, Rheinmetall და Thales. მათ საკმარისი მარაგებიც აქვთ და წარმოების გაფართოებაც შეუძლიათ. თუ საქმეს სერიოზულად მიუდგებიან, ყველაფერი შესაძლებელია.რადიო თავისუფლება: რაც შეეხება „მსურველთა კოალიციას“ და მის პოტენციურ სამშვიდობო კონტინგენტს – განზრახვა ცალსახად კეთილშობილურია, მაგრამ როგორ იქცევა ის რეალობად? რატომ უნდა დათანხმდეს რუსეთი ამას, რის სანაცვლოდ?ოლექსი რეზნიკოვი: ვფიქრობ, რუსეთი მხოლოდ მაშინ დათანხმდება, თუ სანაცვლოდ თავის მხარესაც მიიღებს ვინმეს [სამშვიდობო ჯარებში], ვისაც თავისიანად მიიჩნევს. მაგრამ, გარკვეულწილად, ამ ახალი ტიპის ომში ადგილზე ჯარების ყოფნა აღარ არის ისეთი გადამწყვეტი, როგორც ტრადიციულ კონფლიქტებში.რადიო თავისუფლება: და ბოლოს, მინდა გკითხოთ ერთ თემაზე, რომელსაც იყენებენ როგორც საქართველოში, ისე მოლდოვაში ანტიდასავლური და ანტიუკრაინული სენტიმენტების გასაღვივებლად: რომ თითქოს კიევი თბილისსა და კიშინიოვს მეორე ფრონტის გახსნას აიძულებდა. და როგორც მაშინდელ თავდაცვის მინისტრს, ასეთი თემაზე სავარაუდოდ თქვენთან კონსულტაციის თუ დისკუსიის გარეშე არავინ დაიწყებდა ფიქრს. ასე რომ - არსებობდა თუ არა კიევის მხრიდან რაიმე ზეწოლა, რომ საქართველოს მეორე ფრონტი გაეხსნა?ოლექსი რეზნიკოვი: არა. ეს სრული სიცრუეა. რუსული საინფორმაციო ომის ნაწილია. ჩვენ ძალიან კარგად გვესმის, რამდენად მგრძნობიარე თემებია მოლდოვისთვის და საქართველოსთვის დნესტრისპირეთი და აფხაზეთი. გარდა ამისა, რა სამხედრო ინტერესი ან სარგებელი უნდა მიგვეღო აქედან? საქართველოს ტერიტორიაზე მეორე ფრონტი, საუკეთესო შემთხვევაში, რამდენიმე დღე გაძლებდა. ნებისმიერი სერჟანტი გეტყვით ამას. ეს როგორ შეიძლება ჩვენი ინტერესის ნაწილი ყოფილიყო? სხვა რელიეფი, სხვა სამხედრო სტრატეგია, სხვა შეიარაღება.ჩემს მინისტრობისას მსგავსი რამ რომ განხილულიყო, აუცილებლად მეცოდინებოდა. და სრული პასუხისმგებლობით გეუბნებით – არ ყოფილა არცერთი მცდელობა, არანაირი ზეწოლა კიევის მხრიდან. ეს არასდროს ყოფილა ჩვენი პოლიტიკის ნაწილი.ამის გარდა, მინდა დავამატო, რომ ჩვენ ძალიან ვაფასებთ იმას, რასაც ქართველები აკეთებენ და უკვე გააკეთეს უკრაინისთვის. უამრავი ქართველი იბრძვის უკრაინაში.ჩემს საკუთარ ნათესავებს, რომლებიც რუსეთმა ლტოლვილებად აქცია, პირველ რიგში ბათუმში ჰქონდათ თავშესაფარი, სანამ პოლონეთში გადავიდოდნენ. ასე რომ, ქართველების გაწეულ დახმარებას ნამდვილად ვაფასებთ. 

"ეს არის ხელისუფლების მიერ ყველა ზღვრის გადაკვეთის ერთ-ერთი აშკარა გამოვლინება"

1739002685

საქართველოს მოქალაქეების ნაწილი და სამოქალაქო საზოგადოება, ოპოზიცია, მიიჩნევენ, რომ გამკაცრებული კანონები ხელისუფლებიდან რეპრესიებზე და დემონსტრანტების სამიზნეში ამოღებაზე საუბრობს."ამერიკის ხმა" გავლენიანი ამერიკული უფლებადაცვითი ორგანიზაციის, "ჰიუმან რაითს ვოჩის" ევროპისა და ცენტრალური აზიის პროგრამის დირექტორის მოადგილეს რეიჩელ დენბერს ესაუბრა. დენბერი თვლის, რომ "ქართული ოცნება" ქვეყანაში ადამიანის უფლებების კრიზისს ქმნის და ავტორატიისთვის საჭირო ყველა ნაბიჯს დგამს.- რეიჩელ, მადლობა ინტერვიუსთვის. როგორც იცით, "ქართული ოცნება" ცდილობს, რომ გაამკაცროს ნებისმიერი კანონი, რომელიც რაიმე ფორმით ქუჩაში მყოფ დემონსტრატენტებს შეიძლება შეეხოს. მათ ადმინისტრაციულ საქმეებზე დაკავების ვადა 15-იდან 60 დღემდე გაზარდეს. შედარებისთვის, ბელარუსში ადმინისტრაციული დაკავების დრო 15 დღეა, რუსეთში კი15-30-მდე ადმინისტრაციული დანაშაულის ხასიათის მიხედვით. ეს რიცხვები და შედარება რას გეუბნებათ?- პირველ რიგში დიდი მადლობა, რომ "ჰიუმან რაითს ვოჩს" მოგვმართეთ, ახლა ნამდვილად ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ საქართველოში ადამიანის უფლებების მხრივ არსებულ მდგომარეობაზე გავამახვილოთ ყურადღება. რაც შეეხება ქვეყნებს შორის შედარებას: რუსეთი და ბელარუსი მძიმე ავტორიტარულ მიმართულებას უკვე წლებია მიჰყვებიან. "ჰიუმან რაითს ვოჩი" ცდილობს ქვეყნები არ შეადაროს ერთმანეთს და ქვეყანა მხოლოდ თავისსავე მონაცემებისა და მოვალეობების მიხედვით, ადამიანის უფლებების იმ ვალდებულებების მიხედვით შევაფასოთ, რომელიც მათ საკუთარი ნებით დააწესეს. თუმცა, ამის მიუხედავად, რიცხვები, რა თქმა უნდა, ბევრზე მეტყველებს. რა თქმა უნდა, ვცდილობთ საქართველო ბელარუსს, ან რუსეთს არ შევადაროთ და ეს არც უნდა გავაკეთოთ. მაგრამ ჩვენ ვსაუბრობთ რიცხვებზე და რიცხვები საკმაოდ ობიექტური რამაა.მნიშვნელოვანია იმის გახსენება, რომ საქართველოში, რომელსაც საბჭოთა ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის კოდექსი მემკვიდრეობით ერგო, ადმინისტრაციული დარღვევის დრო [90 დღე] შეამცირეს. ეს იყო ძალიან სწორი გადაწყვეტილება მაშინდელი ხელისუფლების მხრიდან, რადგან დაკავებულის უფლებები იმ შემთხვევაში, როდესაც ადმინისტრაციული დარღვევისთვისაა ადამიანი დაკავებული, მკაცრად შეზღუდულია.ასე რომ ვფიქრობ, ძალიან მრავლისმეტყველია ის ფაქტი, რომ "ქართული ოცნება" ამ დღეებს 60-მდე ზრდის. ეს უფრო დიდი სურათის ნაწილია, სადაც "ქართული ოცნება" ცდილობს ქვეყანაში ადამიანის უფლებების კრიზისი გამოიწვიოს.- თუმცა, ეს არაა ერთადერთი ცვლილება. საუბარია იმაზეც, რომ ზოგიერთი ადმინისტრაციული ბრალდება სისხლის სამართლის დარღვევად გადაკვალიფიცირდება, საჯარო პოლიტიკური მოხელეეების სიტყვიერი შეურაცხყოფა დასჯადი გახდება, დახურულ შენობებში პროტესტის სპეციალური ნებართვის გარეშე ჩატარება აკრძალული იქნება და ა.შ როგორ ფიქრობთ, რატომ ამკაცრებს საქართველოს მთავრობა კანონებს და ეთანხმებით თუ არა საქართველოს მოსახლეობის იმ ნაწილს, ვინც შიშობს, რომ ხელისუფლება ამ კანონებს მშვიდობიანი დემონსტრანტებისა და მათი პოლიტიკური მოწინააღმდეგეების წინააღმდეგ გამოიყენებს?- ყველაფერი რაც თქვენ ჩამოთვალეთ და ის ცვლილებაც, რომელიც აქამდე უკვე შევიდა ადმინისტრაციულ დარღვევათა კოდექსში, სრულიად განურჩეველი, თვითნებურია. ვგულისხმობ იმას, რომ, თუ არ ვცდები, ცვლილების მიხედვით, ე.წ პრევენციული დაპატიმრებაა დაშვებული და ხალხის დაპატიმრება სრულიად უმიზეზოდ შეუძლიათ. შეიძლება გეგონოს, რომ უბრალოდ დემონსტრანტი ხარ, რომელიც მთავრობის ქმედებებს აპროტესტებ და ამ დროს მთავრობამ დაგაკავოს სრულიად თვითნებურად.რაც შეეხება იმას, რატომ აკეთებენ ამას? როგორც უკვე ვთქვი, ხელისუფლებას ქვეყანა ადამიანის უფლებების კრიზისამდე მიჰყავს. დავიწყოთ იმით, რა მოხდა გაზაფხულზე, როდესაც მთავრობამ ეს ე.წ "უცხოური გავლენის" კანონი მიიღო, რომლითაც ნათლად ცდილობს ჩაახშოს ოპოზიციური და კრიტიკული ხმები და სრულად გაწმინდოს ქვეყანა ქართული არასამთავრობო სექტორისგან, რომელიც ასეთი ენერგიულია. არასამთავრობო ორგანიზაციები ძალიან კრიტიკულები არიან მთავრობისადმი, არსებული კანონების ალტერნატივებზე მუშაობენ და საქართველოს მოსახლეობას უამრავ სერვისს აწვდიან. ასე რომ, ვფიქრობ ხელისუფლებას ძალიან სურდა არასამთავრობო სექტორზე უკიდურესი კონტროლი ჰქონოდა.ასევე, მთავრობის გადაწყვეტილების შემდეგ, საქართველოს ევროკავშირთან ინტეგრაცია შეეჩერებინა, რაც ქართველი ხალხის უმეტესობის ნების წინააღმდეგ წასვლაა. ხელისუფლება ცდილობს ჩაახშოს ყველა განსხვავებული ხმა. ვფიქრობ, ისინი იმ გზას ადგანან, როდესაც ცდილობენ, რომ პრევენციულად შეზღუდონ და ჩაახშონ ნებისმერი გასნხვავებული აზრი და შეზღუდონ საზოგადოებრივი ქმედება. როგორ ჩანს, ისინი მუდმივად ქმნიან წინააღმდეგობას, მუდმივად ახდენენ სიტუაციის ესკალაციას, რომ შემდეგ ყველა ოპოზიციური ხმა ჩაახშონ.- როგორც თქვენ თქვით, ყველაფერი ე.წ "უცხოეთის აგენტების კანონიდან" დაიწყო. საქართველოში, დემონსტრაციები, სხვადასხვა პერიოდულობით, გასული წლის აპრილიდან ტარდება. ვნახეთ პოლიციის სხვადასხვაგვარი მიდგომაც დემონსტრანტებისადმი. თუ თავიდან ისინი წყლის ჭავლს, სავარაუდოდ, რეზინის ტყვიებს და ფიზიკურ ძალას მიმართავდნენ, ახლა ისინი დემონტრანტების სახლებში შედიან, ჩხრეკენ, აკავებენ მათ, სცემენ და სხვადასხვა ინფორმაციით, დაკავების შემდეგაც ძალადობენ და აშინებენ მათ. როგორ აფასებს თქვენი ორგანიზაცია იმას, თუ როგორ უმკლავდება პოლიცია ასეთ სიტუაციებს?- ჩვენ აღრიცხული გვაქვს დემონსტრანტების, აქტივისტების, სამოქალაქო თუ პოლიტიკური აქტივისტების წინააღმდეგ პოლიციის მხრიდან ძალადობის ფაქტები.ამის დოკუმენტირება [2024 წლის] ადრე გაზაფხულზე დავიწყეთ, როდესაც პროტესტები დაიწყო. დემონსტრანტებზე უმოწყალო თავდასხმები განხორციელდა არა მხოლოდ მაშინ, როდესაც ისინი აქციაზე იდგნენ, არამედ მაშინაც, როდესაც ისინი თავიანთ სახლთან იდგნენ, ან უბრალოდ ქუჩაში მიდიოდნენ, როდესაც მათ შეურაცხყოფას აყენებდა ადამიანთა გარკვეული ჯგუფი. ამ თავდასხმების ხასიათიდან გამომდინარე ნათელი იყო, რომ თავდასხმები კოორდინირებული იყო და ასევე ადვილი მისახვედრი იყო, რომ ისინი საკუთარი ნებით არ მოქმედებდნენ და დავალებას სხვებისგან იღებდნენ. ასე რომ ყველა ასეთი შემთხვევა აღრიცხული გვაქვს. [საქართველოს] პროკურატურასაც მივმართეთ, ვკითხეთ, რა კონკრეტულ ნაბიჯებს დგამდნენ გამოძიებისთვის და არადამაკმაყოფილებელზე უარესი პასუხი მივიღეთ.გარდა ამისა, აღრიცხული გვაქვს უშუალოდ აქციებზე მომხდარი, სპეცრაზმის სრულიად უმოწყალო თავდასხმები ხალხზე, რომლებიც უბრალოდ ქუჩაში იდგნენ. არ არსებობს აბსოლუტურად არაფერი, რაც ამ ტიპის ძალადობას გაამართლებს. ასევე ვერაფერი გაამართლებს იმას, როდესაც პოლიცია ხალხს გამოათრევდა და პოლიციის კორდონის უკან მიათრევდა, სადაც მათ უმოწყალოდ სცემდა მაშინაც კი, როდესაც ისინი უკვე ძირს ეცემოდნენ. ამის ერთადერთი მიზანი არის დასჯა, შურისძება და სხვებისთვის დასაშინებელი გზავნილის მიწოდება.გარდა ამისა, როგორც თქვენ ახსენეთ, არის მთელი რიგი სხვა ქმედებები, რომლებიც ხელისუფლებამ განახორციელა ხალხის დასაშინებლად: დაკითხვა, მათი სახლების რეიდები, მათთვის იმის თქმა, რომ სისხლის სამართლის გამოძიებას დაიწყებენ, ან სისხლის სამართლის საქმეზე მოწმედ დაბარება და ა.შ.ასევე მნიშვნელოვანია იმის ხაზგასმა, რაც მათ მანამდე ერთგვარი გაშავების კამპანია ჩაატარეს გასულ გაზაფხულზე და ახლანდელი სიტუაციისთვის ნიადაგი შეამზადეს. გახსოვთ, რომ ამ კამპანიის დროს თბილისის მასშტაბით მათ პოსტერებზე ცნობილი სამოქალაქო აქტივისტების, ჟურნალისტების, თუ პოლიტიკური აქტივისტების ფოტოები გააკრეს და მათ ჩირქი მოსცხეს მოღალატეების, ეკლესიის და სახელმწიფოს მტრები ეძახეს. ხელისუფლებამ ყველაფერი გააკეთა ამ ადამიანების წინააღმდეგ საზოგადოებრივი სიძულვილის და ეჭვის მობილიზებისთვის, რათა მათი დემონიზაცია მომხდარიყო.ასე რომ სახეზე გვაქვს დემონიზების მცდელობა, ძალაში ახლადშესული კანონები და ფიზიკური ძალადობა - ეს ყველაფერი ავტოკრატიის მშენებლობის საყრდენია. ესაა ნაბიჯები ადამიანის უფლებების კრიზისის გამწავავებისკენ, რომელსაც "ქართული ოცნება" დგამს.- თქვენ ნაწილობრივ ისაუბრეთ დაკავებულებზე - განიხილავს თუ არა თქვენი ორგანიზაცია მათ პოლიტიკურ პატიმრებად? ბევრს სჯერა, რომ ისინი პოლიტპატიმრები არიან, რადგან ისინი დაპატიმრებული პროტესტზე ყოფნის გამო ჰყავთ...- ყველა საქმეს ინდივიდუალურად განვიხილავთ და ვცდილობთ, რომ იმდენი საქმე განვიხილოთ, რამდენიც ფიზიკურად შესაძლებელია, რადგან ახლა ასეთი უამრავი საქმეა. მაგრამ, როდესაც ხელისუფლება ვინმეს აპატიმრებს, ან მის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის [საქმეს აღძრავს] თუადმინისტრაციულ ბრალდებას თვითნებურად, პოლიტიკური მიზეზების გამო წაუყენებს, მაშინ, დიახ, ჩვენ მივიჩნევთ მათ ადამიანებად, ვინც პოლიტიკური მიზნით იდევნება. თუმცა, რა თქმა უნდა, ყველაგარემოება და საქმე ინდივიდუალურად უნდა შევისწავლოთ.- რადგან პატიმრებზე ვსაუბრობთ - ახლა დაკავებულია ჟურნალისტი მზია ამაღლობელი, რომელიც 12 იანვრიდან შიმშილობს. მიუხედავად იმისა, რომ მისი კოლეგები, საზოგადოება ითხოვს მის შესახებ ინფორმაციის გავრცელებას, ძალიან ცოტა რამ ვიცით მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ. მთავრობისგან კი გვესმის განცხადებები, რომ ის დამნაშავეა, რომ მან ბოდიში უნდა მოიხადოს, რომ უბრალოდ ჭამა უნდა დაიწყოს და ყველაფერი მოგვარდება... რისი თქმა შეგიძლიათ მზიას საქმეზე?- ვფიქრობ, ეს არის ხელისუფლების მიერ ყველა ზღვრის გადაკვეთის ერთ-ერთი აშკარა გამოვლინება. ძალიან ბევრს ამბობს ის, რომ ერთის მხრივ პოლიციის მიერ, უამრავი ნაცემი ადამიანი გყავს და ამის ვიდეო ჩანაწერები თუ მოწმეები არსებობს, როდესაც სპეცრაზმი ხალხს ძვლების დამტვრევამდე სცემს და ამ ყველაფრის გამოძიება არ ხდება; არანაირი ნაბიჯი არ იდგმება, დაგმობა არ ხდება, არაფერი ისეთი, რომ ოფიციალური პირები მიხვდნენ, რომ ეს პრობლემაა. მეორეს მხრივ კი არსებობს მზია ამაღლობელის საქმე, როდესაც აშკარად იყო შეხლა-შემოხლა, იყო უამრავი ხალხი და როდესაც ის დაკავების ადგილს ტოვებდა, დამაბნეველი სიტუაცია იყო და რაღაც მოხდა. და უეცრად, ყველა სამართალდამცავი უწყების ძალისხმევა იმ ერთი ადამიანის დასაჯელადაა მობილიზებული, რომელიც ჟურნალისტია და ცნობილია თავისი კრიტიკულობით. ამაზე ხარჯავთ საგამოძიებო ძალებს? მართლა? ეს ძალიან სერიოზულ პრობლემებზე მიუთითებს.- შედარებისთვის - არსებობს სხვა ჟურნალისტების საქმეები, რომლებიც სცემეს, ეს პირდაპირ ეთერშიც გადაიცემოდა, მათი საავადმყოფოში გადაყვანა გახდა საჭირო, მაგრამ დღემდე არ ვიცით ვინ არიან მათზე თავდამსხმელები, გამოძიება არ დასრულებულა. მეორეს მხრივ კი არის მზიას საქმე, როდესაც პოლიციელისთვის სახეში გარტყმის გამო მას ისე ექცევიან, როგორც ვხედავთ. ამ ორის შედარებაზე რას იტყვით?- ნამდვილად, ეს მათი [ხელისუფლების] შეშფოთების მიზეზების სრულ უთანასწორობაზე და რესურსების სრულიად არასწორად გამოყენებაზე საუბრობს.მათ მთელი თავისი რესურსი დახარჯეს კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტის წინააღმდეგ. სრულიად ნათელია, რომ ისინი ასე ენერგიულად მის წინააღმდეგ მესიჯის გასაგზავნად მიდიან. ამ დროს არსებობს უამრავი ვიდეო ჩანაწერი და მტკიცებულება ადამიანებზე ძალადობის, მათი ძვლების დამტვრევის, პოლიციის მიერ ძალის გადაჭარბებისა და ამ მიმართულებით, სრულიად არაფერს აკეთებენ.მზია არ არის ერთადერთი, ვინც პროტესტის ნიშნად შიმშილობს. ადამიანები საპყრობილეში და მის გარეთ შიმშილობენ, თუმცა ჯანდაცვის მინისტრს, ან ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელს, ან ნებისმიერ სხვას მთავრობიდან მათდამი ინტერესი არ გამოუხატავს. ძალიან ცოტა ვიცით ციხის შიგნით მოშიმშილეებზე. რას იტყვით იმაზე, როგორ ეპყრობა მთავრობა საკუთარ მოქალაქეებს, ვინც ამ ფორმის პროტესტს მიმართავს?რა თქმა უნდა, შიმშილობა და ამ ფორმით პროტესტის გამოხატვა კონკრეტული ადამიანების უფლებაა, თუ თვლიან, რომ ამ ფორმით უნდა გამოხატონ თავიანთი ბრაზი ეს მათი ნებაა და მთავრობამ ამაში ხელი არ უნდა შეუშალოს.ვფიქრობ, "ქართული ოცნების" მთავრობამ ძალიან ნათლად დაგვანახა, რომ მათ არ სურთ იმ ადამიანების მოსმენა, ვინც [არსებულ მდგომარეობას] აპროტესტებს. ხელისუფლებამ უკვე გადაწყვიტა ის, თუ რა გზით სურს ქვეყნის წაყვანა. ისინი რეალობას ამახინჯებენ და საქართველოს მოსახლეობის იმ უდიდესი ნაწილის იმედებს აცრუებენ და ამახინჯებენ, ვისაც ევროპული მომავალი სურს.- ნაწილობრივ თქვენ ამაზე უკვე ისაუბრეთ, მაგრამ მაინც მინდა გკითხოთ - თქვენი ორგანიზაციის "მსოფლიო ანგარიში 2025" საქართველოს შესახებ ასე იწყება: "საქართველომ, 2024 წელს მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადადგა უკან ადამიანის უფლებების მიმართულებით". რამდენად დიდია ეს ნაბიჯი უკან და რისი გაკეთება შეიძლება ახლა?- საკმაოდ ფუნდამენტურ უკან გადადგმულ ნაბიჯებზე ვსაუბრობთ. "უცხოური აგენტების" თუ "უცხოური გავლენის" კანონი ძალიან დიდი უკან დახევა იყო. ეს არის სრულიად ახალი აზროვნების შემოტანა. ამ კანონს ძალიან სპეციფიკური და მრავალმხრივი გავლენა აქვს საქართველოს მოსახლეობაზე.ეს ასევე იყო ესკალაციის დაწყების წერტილი. "უცხოეთის აგენტების კანონიდან" მოვედით იქამდე, სადაც ახლა ვართ. ეს იყო სხვა მოვლენების დაწყების წინაპირობა. ძნელი წარმოსადგენია, რომ ყველა სხვა კანონი და რეგულაცია, რომელიც აქამდე [საქართველოს მთავრობაში] მიიღეს, სპონტანური იყო. როგორც ვთქვით, შედარებები არ მიყვარს, მაგრამ სხვა ავტოკრატიებში ასე ხდება, რაღაც იწყებს და შემდეგ იწვევს სხვა მსგავს მოვლენებს."უცხოეთის აგენტების კანონიდან" მალევე მიიღეს ე.წ "ანტი-ლგბტ" კანონი, რომელიც კრძალავს და დისკრიმინაციას უწევს ლგბტ თემის წევრებს, ზოგიერთ ე.წ ლგბტ პროპაგანდას. ესეც ავტოკრატიული სახელმძღვანელოდაა - ლგბტ თემის მიმართ არსებული სენტიმენტების ოპოზიციის წინააღმდეგ დემონიზებისთვის.    

ბენ ჰოჯესი - ქართველი ხალხისთვის უდიდესი საფრთხე ახლა თავისივე მთავრობისგან მოდის

1735494683

- გენერალო, დიდი მადლობა ჩვენთან სასაუბროდ დროის გამონახვისთვის. როგორც იცით, საქართველოში ბოლო დროს განვითარებული მოვლენების გამო ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა და ევროპის რამდენიმე ქვეყანამ ქართველ მაღალჩინოსნებს სანქციები დაუწესა. ივლისში ამერიკამ „ღირსეული პარტნიორის“ სამხედრო წვრთნები შეაჩერა, დაახლოებით ერთი თვეა შეწყდა სტრატეგიული პარტნიორობაც. იმ დროს, როდესაც საქართველოს დასავლელი პარტნიორები ნელ-ნელა ქვეყნის იზოლაციის გზით მიდიან, უსაფრთხოების რა გამოწვევებს უქმნის ეს საქართველოს?- პირველ რიგში, უნდა ვთქვათ, რომ ამერიკამ ვერ შეძლო ჰქონოდა ნათელი სტრატეგია ფართო შავი ზღვის რეგიონისადმი. საქართველო შავი ზღვის რეგიონის ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია. სტრატეგიულად რომ მივდგომოდით, საქართველოსთან, ასევე უკრაინასთან, თურქეთთან, მოლდოვასთან, რუმინეთთან, ბულგარეთთან- მთელ რეგიონთან, გაცილებით მეტს ვიფიქრებდით ჩვენს ურთიერთობებზე.ახლა მაქვს განცდა, რომ საკმარისი არ გავაკეთეთ. უნდა ჩაგვედო გაცილებით მეტი ინვესტიცია საქართველოს ინფრასტრუქტურაში, ახალგაზრდა ქართველების ნიჭის განვითარებაში, დემოკრატიული მცდელობების განვითარებაში. მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანაში ყოველთვის ძალიან კარგი ელჩები გვყავდა წარგზავნილი, ჩვენმა [ამერიკის] მთავრობამ სტრატეგიულად არ იფიქრა საქართველოზე, რამაც რუსეთს და "ქართული ოცნებაში" კრემლისადმი სიმპათიით, თუ შიშით განწყობილებს, ძალაუფლების ხელში ჩაგდების შანსი მისცა.ვფიქრობ, რომ, რა თქმა უნდა, ქართველის ხალხისთვის უდიდესი საფრთხე ახლა თავისივე მთავრობისგან მოდის, რომელსაც არ სურს ლეგიტიმური დემოკრატიული რეფორმები. ამით კი კრემლი იმას იღებს, რაც სურს  - გააკონტროლოს რას მოიმოქმედებს, ან არ მოიმოქმედებს საქართველო და შეაჩეროს და საქართველოს განგრძობითი სვლა დასავლეთისკენ. ესაა საფრთხე, რაც ქართველი ხალხის წინაშეა.- პრეზიდენტი ზურაბიშვილი ხშირად, განსაკუთრებით კი საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, საუბრობს რუსეთის ჩართულობაზე საქართველოს პოლიტიკაში. ის იყენებს ტერმინს “რუსული სცენარი”. როგორც თქვენი პასუხიდან მესმის, მას ეთანხმებით, ფიქრობთ რომ საქართველოს პოლიტიკაში ახლა რუსეთის გავლენა იგრძნობა?- უნდა ვთქვა, როგორი აღფრთოვანებული ვარ საქართველოს პრეზიდენტით [სალომე ზურაბიშვილით]. ის არის მაგალითი სიმამაცის, ძალისა და ნებელობისა დაუპირისპირდეს საქართველოს არალეგიტიმურ მთავრობას. რა თქმა უნდა, ვნერვიულობ იმაზეც, გარკვეულ დროს, ვინმემ რამე არ დაუშავოს მას.ვფიქრობ, რომ მთელი დემოკრატიული სამყარო მზად უნდა იყოს და ძალიან ნათლად უნდა ვთქვათ, რომ ჩვენ მხოლოდ მას [სალომე ზურაბიშვილის] ვაღიარებთ ლეგიტიმურ პრეზიდენტად. იმ შემთხვევაში, თუ მას რამე მოუვა, ამაზე პასუხი უნდა აგონ. სამწუხაროდ, ახლა ყველა ჩვენგანის ქვეყანაშიც ბევრი რამ ხდება. ამერიკა ძალაუფლების გადაცემის პროცესს გადის, ტრამპის ადმინისტრაციისგან გვესმის განცხადებები გრენლანდიაზე, კანადაზე, პანამასა და მგავს თემებზე, როგორც ჩანს, სამწუხაროდ, ისინი შავი ზღვის რეგიონზე არ არიან ფოკუსირებული.- თქვენ ისაუბრეთ იმაზე, რა უნდა გაეკეთებინა ამერიკას შავი ზღვის ფართო რეგიონისთვისა და საქართველოსთვის. მაგრამ რას იტყვით იმაზე რა უნდა გააკეთოს დასავლეთმა მომავალში? ცოტა ხნის წინ “ჰელსინკის კომისიამ” განცხადება გააკეთა, სადაც ნათქვამია, რომ ახლა დროა ამერიკამ და დემოკრატიულმა სამყარომ უზრუნველყოს საქართველოს თავისუფლება და დამოუკიდებლობა. როგორ შეიძლება რომ ამერიკამ და მისმა მოკავშირეებმა ეს უზრუნველყონ?- მიმაჩნია, რომ რეგიონისთვის თანმიმდევრული სტრატეგია არის ყველაზე მნიშვნელოვანი. საქართველოსადმი ღირებული პოლიტიკის წარმოება შეუძლებელია, თუ მას ისე განიხილავ, თითქოს განცალკევებული კუნძულია. საქართველო არის რეგიონი, რომელიც უმნიშვნელოვანესია ყველა ჩვენგანისთვის, ამიტომაც მუდმივად ვუსვამ ხაზს იმას, რომ თუ არ იარსებებს ერთიანი სტრატეგია რეგიონისადმი, შეუძლებელი იქნება მის შემადგენელ ქვეყნებთან საუკეთესოდ პოლიტიკის წარმოება.ერთდროულად უნდა მიმდინარეობდეს ეკონომიკური, დიპლომატიური, უსაფრთხოების მიმართულებით მუშაობა. უნდა არსებობდეს ერთგვარი ნამცხვრის და ჯოხის მიდგომა - უნდა არსებობდეს სტიმული საქართველოს მუდმივი ვესტერნიზაციის მოძრაობის მხარდასაჭერად ევროკავშირისკენ. მაგალითად, რეგიონულ სტრატეგიულ, უსაფრთხოების, ძალისხმევაში, უკრაინის მხარდაჭერაში მონაწილეობა. მაგრამ ასევე, საჭირო საფასურიც უნდა გადავახდევინოთ [პასუხისმგებელ პირებს].- დეკემბრის დასაწყისში, საქართველოში მიმდინარე მოვლენებზე, ქვეყნის მეგობრებმა, წერილი გამოაქვეყნეს, რომლის ხელმომწერი თქვენც ხართ. წერილში წერია, რომ “ეს აშკარად კრიტიკული მომენტია საქართველოს ისტორიაში, რომელსაც გავლენა აქვს სამხრეთ კავკასიაზე და მის ფარგლებს გარეთ”. რა გავლენასა და შედეგებზე საუბრობთ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში?- პირველ რიგში უნდა ვთქვათ, რომ საქართველოში ასობით, შეიძლება ათიათასობითაც კი, რუსია, რომლებიც ქვეყანაში იმალებიან, რადგან არ სურთ, რომ ჯარში გაიწვიონ და უკრაინაში იბრძოლონ. თუმცა ისინი უკრაინის მხარდამჭერები არ არიან. უბრალოდ, არ სურთ, რომ თავად გადაიხადონ იმის საფასური, რასაც ახლა კრემლი ჩადის.საქართველო ვერ იცავს საკუთარ სუვერენიტეტს და არის მრავალი უკანონო ვაჭრობის, შავი ბაზრის ადგილი, რაც რუსეთიდან მოდის. ეს ისეთი ქმედებებია, რისი შეჩერებაც ძლიერ, დემოკრატიულ, სუვერენული სახელმწიფოს თავისი მეგობრების დახმარებით უნდა შეეძლოს. ეს ძირს უთხრის უკრაინის დახმარების მცდელობებსაც, ასევე ძირს უთხრის სუვერენიტეტისა და საერთაშორისო სამართლის პატივისცემის იდეებს.გარდა ამისა, ჩვენ მოგვიწევს ჩინეთთან კონკურენციაც. ჩინეთი საქართველოში აწარმოებს პროექტებს, რაშიც თავისთავად არაკანონიერი არაფერია, მაგრამ იქაც უნდა გვქონდეს კონკურენცია. დარწმუნებული ვარ, რომ ამერიკის შეერთებულ შტატებსა და სხვა დასავლურ ქვეყნებს შეუძლიათ იმაზე უკეთესი პირობების შეთავაზება, ვიდრე ის დავალიანების მახეა, რაც ჩინეთის ინფრასტრუქტურულ პროექტებს მოჰყვება ხოლმე.რა თქმა უნდა, უნდა ვახსენოთ ის, რაზეც ბევრჯერ გვისაუბრია, ესაა ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის არსებობის აუცილებლობა. ეს იქნებოდა მომგებიანი საქართველოსთვის, შავ ზღვაში ვაჭრობისთვის და რეგიონში არსებული ქვეყნებისთვის. ეს კი უკანასკნელი რამაა, რაც რუსეთს სურს.- რადგან რეგიონზე ვსაუბრობთ - თქვენ ყოველთვის ამბობთ, რომ საქართველო რთულ სამეზობლოშია. იმის გათვალისწინებით, რაც ახლა ქვეყანაში ხდება, იმ დაძაბულობისა, თუ პოლარიზაციის ფონზე, რასაც ვხედავთ, ეძლევა თუ არა რუსეთს ხელსაყრელი ნიადაგი იმისთვის, რომ საქართველოსთან დაკავშირებული გეგმები უკეთ განახორციელოს?- რუსებს ნამდვილად არ ადარდებთ საერთაშორისო კანონი, ან სუვერენიტეტი, მათ ეს ნათლად დაგვანახეს. მათ უკვე წლებია ოკუპირებული აქვთ საქართველოს 20%. სულ ახლახან აზერბაიჯანის ავიახაზების თვითმფრინავი ჩამოაგდეს და უდანაშაულო ხალხი დახოცეს. ეს არაა პირველი შემთხვევა, როდესაც რუსეთი კომერციულ თვითმფრინავს აგდებს და დიდი ალბათობით, ამაზეც პასუხს დიპლომატიური, თუ ეკონომიკური მიმართულებით, არ აგებენ და მათ ეს იციან.ასე რომ დიახ, ვფიქრობ, რომ ამის საფრთხე არსებობს, განსაკუთრებით ახლა. ჩანს, რომ "ქართული ოცნების" ხელისუფლება თანამონაწილეა რუსული გავლენის ნების დართვაში.მილიონობით ადამიანმა ნახა საშინელი ვიდეოები, სადაც მომიტინგეები საშინლად სცემეს. დარწმუნებული ვარ, რომ უსაფრთხოების ძალების ყველა წარმომადგენელი, რომლებიც ამ საქმეში მონაწილეობდნენ, არ იყო ქართველი. [გამოყენებული] ტაქტიკა ნამდვილად რუსულია. ეჭვი მაქვს, რომ [საქართველოში] რუსეთის უსაფრთხოებისა და დაზვერვის ძალები არიან, რომლებიც ჩართული არიან ამაში.ისინი ნამდვილი ლაჩრები არიან - უსაფრთხოების ძალები მთლიანად შავებში ჩაცმულები, სახეები კი შავი ნიღბებით დაფარული. ამას აკეთებენ, რადგან იციან, რომ რასაც ჩადიან სისასტიკეა. ეს მიუღებელია! მათ აუცილებლად უნდა აგონ პასუხი. მთავრობის პასუხისმგებლობისთვის დაკისრების მნიშვნელოვანი ნაწილი გამჭვირვალობაა - აუცილებლად უნდა გამოვლინდეს ვინ არის თითოეული მათგანი, ვინც ახალგაზრდებს, ქალებს, მოხუცებს, დემონსტრანტებს სცემდა. ყველას ვინაობა უნდა გაჟღერდეს. 

"ბევრი ძალაა, რომელიც საქართველოს მოსახლეობის ნების საწინააღმდეგოდ მუშაობს, მაგრამ ჩვენი მომავალი ევროპაშია"

1727801308

მოდერატორი - ქალბატონო პრეზიდენტო, თქვენს ქვეყანაში 26 ოქტომბერს არჩევნებია. როგორ ფიქრობთ დემოკრატიული ღირებულებები გაიმარჯვებს?- საქართველოში დემოკრატიული ძალები, პროევროპული ძალები ყოველთვის არსებობდა და ყოველთვის უმრავლესობას წარმოადგენდნენ. მათ იციან სადაა ჩვენი მომავალი, მათ იციან, რომ სხვა ალტერნატივა არ გვაქვს და მე დარწმუნებული ვარ, რომ საქართველოს მოსახლეობა, რომელიც ბოლო 30 წლის განმავლობაში, ომის მიუხედავად, (რომელზეც ვსაუბრობდით), რუსეთის ყველა მცდელობის მიუხედავად, რომ გადაახვევინოს საქართველოს ევროპული გზიდან, ქვეყნის მოსახლეობის 80% ევროპული გზისა და ევროპული მომავლის მტკიცე მხარდამჭერია.არჩევნები, რომელიც 26 ოქტომბერს ჩატარდება, გადამწყვეტი იქნება. ბევრი ძალაა, რომელიც საქართველოს მოსახლეობის ნების საწინააღმდეგოდ მუშაობს, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენი მომავალი ევროპაშია.ჩვენს მომავალს ასევე იცავს უკრაინაც, რომელიც იბრძვის როგორც საკუთარი დამოუკიდებლობისა და ევროპის თავისუფლებისთვის, ასევე იბრძვის ჩვენი თავისუფლებისათვის, ევროპის მომავალი უკრაინის ომის შედეგი, მოლდოვასა და საქართველოში არჩევნების შედეგებით განისაზღვრება.ეს განსაზღვრავს, მაგალითად, შავი ზღვის უსაფრთხოებას და შავი ზღვის მომავალს, რომელიც თანამშრომლობის, მშვიდობისა და კავშირებადობის ზღვაა; ეს კი, თავისთავად კავკასიაში ევროპისა და ჩვენი დასავლელი პარტნიორების როლს განსაზღვრავს; ეს განსაზღვრავს სომხეთის მომავალს, რომელიც ახლა ევროკავშირთან დაახლოების გზაზე დგას. ასე რომ ყველაფერი, რაც ამ დღეებში სასწორზე დევს, ძალიან მნიშვნელოვანია და უფრო მნიშვნელოვანი, ვიდრე სხვა ყველაფერი, და რაც რაც ამას სჭირდება, არის მშვიდობა. მშვიდობა ხალხის თავისუფალი ნების გამოხატვით საქართველოში, ისევე როგორც მოლდოვაში.- როგორც ჩანს, ხალხის თავისუფალი ნება, ყოველ შემთხვევაში, დღევანდელ ხელისუფლებასთან მიმართებაში, არის ის, სადაც დემოკრატიული თავისუფლებები უკან იხევს. რამდენად საშიშია ეს ახალი რეალობა საქართველოსთვის?- საშიშია. ჩვენ მონეტის მეორე მხარე ვართ. უკრაინა განიცდის სამხედრო აგრესიას, ჩვენ - ჰიბრიდულ ომს, პროპაგანდას, ყველა სახის ზეწოლას, შიშს. ჩვენთან ეს რუსული კანონი უკვე ამოქმედებულია და ცდილობს ზეწოლა მოახდინოს და შეზღუდოს სამოქალაქო საზოგადოება. ესაა ის, რაც არჩევნებზე სასწორზე დევს და კიდევ ერთხელ ვფიქრობ, რომ არჩევნებით ქართველი ხალხის ნება დაძლევს ამ რეალურ საფრთხეებს. მე არ შემიძლია მათი მინიმუმამდე შემცირება; ისინი ძალიან რეალურია, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რომ ქართველი ხალხის სიძლიერე (რომელსაც ბევრი ზეწოლის, შიშისა და სიძნელეების გადატანა მოუწია საკუთარი დამოუკიდებლობისა და ევროპული მომავლის დასაცავად) ამას დაძლევს.- ქალბატონო პრეზიდენტო, რას ეტყვით იმ ბევრ მოქალაქეს, რომლებმაც, როგორც თქვენ ამბობთ, 2014 წელი გადაიტანეს, მაშინ დასავლეთი არსად იყო... მათ [ქართველებმა] ნახეს რა დაემართა უკრაინას და ფიქრობენ, რომ სჯობს უბრალოდ თავი დახარონ, ეს გადაიტანონ და ვლადიმერ პუტინის გავლენას გავრცელების საშუალება მისცენ. რა არის თქვენი გზავნილი მათთვის. იმიტომ რომ, ასეთი ხალხი ბევრია...- არა, ასეთი ხალხი ბევრი არაა, რადგან 2014 წლამდეც და 2008 წლამდეც საქართველოს რუსეთთან მიმართებით დიდი გამოცდილება ჰქონდა. ეს იწყებოდა ყოველ ჯერზე, როცა საქართველო დამოუკიდებელი იყო - დაიწყო 1921 წელს, ასე იყო 1991 წლის დამოუკიდებლობის შემდეგაც. ასე რომ, მოსახლეობამ იცის, რომ თავის დახრას მშვიდობა არ მოაქვს, რუსეთთან რაიმე სახის კომპრომისი არ მოაქვს - ეს არ მუშაობს.- თუმცა ისე ჩანს, რომ ამჟამინდელი მთავრობა..- ისინი ცდილობენ [თავის დახრას], დიახ, ნარატივი ესაა….- ხალხი ამას მხარს უჭერს?- არიან ისეთებიც, რომლებიც მხარს დაუჭერენ, თუმცა, ეს მცირე ჯგუფია, რომელიც უფრო მეტად ამ ხელისუფლების გარშემოა პრივილეგიების, კორუფციის, ზეწოლის, კომპრომისის გამო. ჩვენ ისეთ სიტუაციაში ვართ, სადაც რუსული modus operandi-ის გამეორებას ვხედავთ და რუსული კანონიც ამის ნიშანი იყო; იმის გამო, რომ ხელისუფლება მხარდაჭერას ვეღარ აგროვებს, სხვადასხვა მეთოდებით, სხვადასხვა კანონებით საზოგადოებაზე ზეწოლის მოხდენას ცდილობს, მაგრამ მე ვარ საზოგადოებაში დარწმუნებული,  ჩვენ გვქონდა საკმარისი ისტორიული გამოცდილება იმისათვის, რომ ვიცოდეთ, სად არის ჩვენი მომავალი.- ამ გამოცდილებიდან გამომდინარე, თქვენი აზრით, რამდენად სავარაუდოა, რომ ვლადიმერ პუტინი სამხედრო მოქმედებებს განახორციელებს თუ საქართველოში ყველაფერი ისე არ წავა, როგორც მას სურს?- ეს, რა თქმა უნდა, არაა ის ჰიპოთეზა, რომელსაც მე გავაჟღერებ. მე არ მგონია, რომ რუსეთი იმ მდგომარეობაშია, რომ ეს სცადოს, თუმცა ვერაფერთან მიმართებაში ვერ ვიტყვით - არასოდეს, მაგრამ ვფიქრობ, რომ პოლიტიკა, რომელსაც რუსეთი დღეს საქართველოში იყენებს წარმომადგენლობითია - “ქართული ოცნება” მართლაც რუსული ინტერესების გამტარებელი გახდა.ასე რომ, ეს ნიშნავს, რომ მათი უშუალო სტრატეგია არ არის სამხედრო სტრატეგია. ვფიქრობ, უკრაინა მათთვის საკმარისია. იმედი მაქვს უკრაინა გაძლიერდება და ყველა ამ საფრთხეზე ნამდვილი პასუხი უკრაინის სოლიდარობა, უკრაინის თავდაცვის გაძლიერება და იმ ომში გამარჯვებაა, რომელსაც ჩვენთვის აწარმოებენ.ისიც გვახსოვდეს, რომ ანალიტიკოსთა უმეტესობას არ სჯეროდა, რომ ვლადიმერ პუტინი უკრაინაში ჯარს შეიყვანდა, მაგრამ მაინც გააკეთა ეს. თქვენ აღნიშნეთ, რომ ამას საქართველოში არ ელოდებით - რა არის გეგმა, თუ ეს მოხდება?თუ ასე იქნება... არ არსებობს გეგმა, რადგან საქართველო უკრაინა არაა, საქართველოს სამხედრო ძალა არ აქვს - ეს კიდევ ერთი კრიზისი იქნება თქვენთვის. (იცინის)- ბევრი [კრიზისი] გვაქვს...- ბევრი გაქვთ… ვფიქრობ, რომ ჩვენ მაგ სიტუაციაში არ ვართ და ვფიქრობ, რომ ეს არჩევნები ჩვენთვის არის ის, რაც უნდა დავიცვათ, დავიცვათ მშვიდობიანად და გამოვხატოთ საკუთარი თავი. ვფიქრობ, არჩევნებზე ქართველი ხალხის მობილიზება დღეს რეალური პასუხია.- როდესაც დასავლეთის პასუხისმგებლობაზე ვსაუბრობთ, რა არის დღეს თქვენი გზავნილი მათთვის, ვინც იტყვის - ბევრი ფული იხარჯება უკრაინაზე, ჩვენ გვინდა, რომ ეს დასრულდეს - მშვიდობა ნებისმიერ ფასად!- მშვიდობა არავითარ ფასად არ არის. ჩვენ, ვინც ისტორია ვიცით, ვიცით, რომ მშვიდობა არავითარ ფასად არ არსებობს. მშვიდობაა მხოლოდ მაშინ, როცა სამართლიანობაა, მშვიდობაა მხოლოდ მაშინ, როცა მოსახლეობა თავისუფალია და როცა ქვეყნები დამოუკიდებლები არიან. დარწმუნებული ვარ, რომ მშვიდობა იქნება მაშინ, როცა რუსეთი გაიგებს, რომ მასაც მსოფლიოს ნებისმიერი სხვა ერის მსგავსად საზღვრები აქვს, რომელსაც პატივი უნდა სცეს. მან უნდა იცოდეს, პირველ რიგში, სადაა მისი საზღვრები, პატივი სცეს საზღვრებს, პატივი სცეს მეზობლებს და საკუთარ საზღვრებს დასჯერდეს. ეს არის ერთადერთი მშვიდობა, რომელიც მდგრადია.- ამ ეტაპზე რა უნდა გავაკეთოთ ჩვენ, დასავლეთში საქართველოს დასახმარებლად? რადგან თქვენ ცხადია საუბრობთ დემოკრატიული ინსტიტუტების გაძლიერებაზე, მაგრამ ასევე, იმ კამპანიასთან ბრძოლაზე, რომელსაც რუსეთი ხალხის დასარწმუნებლად აწარმოებს, რომ თითქოს მათი ცხოვრება უკეთესი იქნებოდა მათი გავლენის ქვეშ?- არ მგონია, რომ გარედან შესაძლებელია შიგნით ხალხის დაცვა გააძლიერო. ვფიქრობ, ჩვენი ისტორიიდან გამომდინარე ვიცნობთ რუსეთს. ჩვენ უფრო გამძლე ვართ რუსული პროპაგანდის მიმართ, ვიდრე ბევრი სხვა ქვეყანა, რადგან ჩვენ ეს გამოვიარეთ. ასე რომ, ხალხი ხედავს რაც ხდება.მაგალითს მოგიყვანთ. რამდენიმე დღის წინ, წინასაარჩევნო კამპანიისთვის უმრავლესობამ, მმართველმა პარტიამ დიდი პოსტერები გამოიყენა, რომლებიც აღწერდა, ერთი მხრივ, ნგრევას უკრაინაში, მეორე მხრივ კი, მსგავს შენობებს საქართველოში, რომლებიც ძალიან კარგად გამოიყურება. ამან მოსახლეობაში დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია, რადგან საერთოდ არ შეესაბამებოდა ქართულ კულტურას, ქართულ ტრადიციას, რომ შენ მშვიდობიან ცხოვრებაზე ტრაბახობდე, მაშინ როცა, შენი მეგობარი ამ ტრაგედიაში ცხოვრობს. - და ეს აჟიოტაჟი რეალური იყო?- ეს რეალური და სპონტანური აჟიოტაჟი იყო. და მათ ზოგიერთი მსგავსი ტიპის ვიდეოს ამოღება მოუხდათ. ბილბორდებს ვერ ამოიღებდნენ.- მაშ, თქვენ ფიქრობთ, რომ ამ ბრძოლაში ყველაფერი დაკარგული არ არის?- დარწმუნებული ვარ, რომ ყველაფერი დაკარგული არაა. დარწმუნებული ვარ, რადგან ვიცნობ ქართველ ხალხს.- თქვენთვის რამდენად შემაშფოთებელია ის, რომ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნების ერთ-ერთმა კანდიდატმა არაერთხელ განაცხადა, რომ მას უკრაინაში ომის დასრულება სურს და ამისათვის ის ვლადიმერ პუტინთან მოლაპარაკებას გამართავს - დონალდ ტრამპზე ვსაუბრობ...- არ ვიცი. ერთია - რას ამბობ და მეორეა - რას გააკეთებ, როდესაც ხელისუფლებაში მოდიხარ. ვფიქრობ, რომ ამერიკის პოლიტიკა ძალიან ორპარტიულია, ყოველ შემთხვევაში, როცა ეს საქართველოს ეხება. ვიცით, რომ ის ყოველთვის ორპარტიული პოლიტიკა იყო. ვფიქრობ, უკრაინასთან დაკავშირებითაც ეს ორპარტიული პოლიტიკა იქნება, რადგან რეალობა ისეთია, არ მგონია, რომ ამერიკის რომელიმე პრეზიდენტს შეუძლია ამის იგნორირება და რუსეთისთვის, რომელიც აქამდე მართლაც აგებს ომს, მარტივი მოგების საშუალების მიცემა, რადგან ორწელიწად-ნახევრის შემდეგ, რუსეთისთვის ამ ომის ვერმოგება, რომლის დასრულებასაც სამ დღეში ფიქრობდა, უკვე დამარცხებაა.- არჩეული თანამდებობის პირისათვის საქართველო რთული ადგილია, ეს ასე გამოჩნდა თქვენს შემთხვევაშიც, რადგან ბატონი სააკაშვილი ჯერ კიდევ ციხეშია. თქვენი აზრით, ქართულ სასამართლო სისტემაში რა უნდა შეიცვალოს?- სრული რეფორმა. ეს შესაბამისობაშია “ქართულ ქარტიასთან”, რომელსაც ყველა პროევროპულმა პარტიამ მოაწერა ხელი, რომლებიც ვალდებულებას იღებენ, არჩევნების შემდეგ, მომდევნო თვეებში მალევე დაიწყონ მართლმსაჯულების სისტემის ღრმა რეფორმას.- ასე ჩანს, რომ ამ ეტაპზე საქართველოში პოლიტიკოსობა სახიფათოა...- საკონსტიტუციო სასამართლომ ჩემი იმპიჩმენტი მოახდინა, თუმცა იყო სამი მოსამართლე, რომელიც არ ეთანხმებოდა ამ გადაწყვეტილებას, რაც უკვე იმედის მომცემია. ასე რომ, ჩვენ ეს [რეფორმა] უნდა გავატაროთ და ძალიან სწრაფად. ასევე ვფიქრობ, რომ და ჩვენ ევროპელ და ამერიკელ პარტნიორებთან ერთად ძალიან სწრაფად უნდა აღვადგინოთ ევროკავშირთან და  ამერიკელ პარტნიორებთან დაახლოების პროცესი, განაახლოთ სამხედრო წვრთნები, რომლებიც არჩევნებამდე შეჩერებულია. ბევრი რამ გვაქვს გასაკეთებელი და იმედი მაქვს შევძლებთ.- გჯერათ, რომ ბატონი სააკაშვილი სამართლიან სასამართლო პროცესს მიიღებს?სასამართლო პროცესი მიმდინარეობს. ბევრი სხვადასხვა პროცესია, მხოლოდ ერთი არაა. დღეს საქართველოს ტრიბუნალებში სამართლიანი არაფერია. ასე რომ, თქვენ მოგიწევთ დაელოდოთ შემდეგს.- დიდი დროა მოსაცდელად...დაბოლოს, ქალბატონო პრეზიდენტო, გვითხარით დღეს საქართველოს რა სჭირდება ევროპისგან და შეერთებული შტატებისგან?საქართველოს მოსახლეობის მხარდაჭერა - მორალური მხარდაჭერა, რადგან ერთი თვის ვადაში ბევრი რამის გაკეთება არაა შესაძლებელი, საქართველოს მოსახლეობის მორალური მხარდაჭერა და არჩევნებზე ბევრი დამკვირვებელი - ასე იგრძნობს არჩევნების დროს საქართველოს მოსახლეობა მხარდაჭერას, მაშინაც კი, თუ დამკვირვებლები რეალურად ვერ შეცვლიან შედეგს, ისინი არ ერევიან არჩევნებში, მაგრამ ეს იმის ნიშანია, რომ ჩვენ მარტო არ ვართ. საქართველოსთვის, როგორც პატარა ქვეყნისთვის იზოლირებულად იგრძნოს თავი, ყოველთვის ყველაზე რთულია, იზოლაცია ჩვენთვის ყველაზე საშინელი კოშმარია. 

ო'ბრაიენი: "ქართული ოცნება" უარყოფს რეალობას, ყველაფერი რიგზე არაა

1725782086

ჯეიმს ო'ბრაიენი, რომელიც მაისში თბილისშიც იმყოფებოდა, ამბობს, რომ "ოცნება" რეალობას არ აღიარებს და ამტკიცებს, რომ ყველაფერი რიგზეა მაშინ, როცა ეს ასე ნამდვილად არ არის. სახელმწიფო დეპარტამენტის მაღალჩინოსანი განმარტავს, რომ ამ კანონის ამოქმედებით ერთ-ერთი ის ნაწილი ზარალდება, რომლის გარეშეც არჩევნები სამართლიან და თავისუფალ გარემოში ჩატარებულად ვერ იქნება მიჩნეული. მმართველი გუნდის ნაბიჯები ჯიმ ო'ბრაიენის აზრით, რუსეთს საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში უპირატესობის მოპოვებასაც უადვილებს. „ამერიკის ხმას“ სახელმწიფო მდივნის თანაშემწე ევროპისა და ევრაზიის საკითხებში ჯეიმს ო 'ბრაიენი ექსკლუზიურად ესაუბრა.- უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ კანონი აღსრულების ახალ ეტაპზე გადადის, როცა ხელისუფლებას შეუძლია იძულებით დაარეგისტრიროს არასამთავრობო და მედიაორგანიზაციები, როგორც უცხოური ინტერესების გამტარებლები და დაუმორჩილებლობისთვის დააჯარიმოს კიდეც. რა გზავნილი გაქვთ ახლა როგორც „ქართული ოცნების“, ისე იმ ორგანიზაციებისთვის, ვინც ნებაყოფლობით არ დარეგისტრირდა?- ჩვენ გვსურს, რომ ქართველ ხალხს შეეძლოს ხმის მიცემა თავისუფალ და სამართლიან არჩევნებში. იმისთვის, რომ ეს მოხდეს, საჭიროა, ვნახოთ, რომ მთელი პროცესი კარგად მუშაობს. ეს მოიცავს სათემო გაერთიანებებს, სამოქალაქო ორგანიზაციებს, მოხალისეებს. მომდევნო რამდენიმე თვის განმავლობაში ყველა ამ ორგანიზაციას უნდა შეეძლოს ეფექტიანად, შევიწროების და ძალადობის შიშის გარეშე მუშაობა. ეს მნიშვნელოვანი რამაა.რაც შეეხება ამ კანონს, როგორც ჩვენ არაერთხელ გავიმეორეთ, ის ფუნდამენტურად ნაკლოვანია. არსებობს გზები, რომლებითაც ევროპული სახელმწიფოები თავის საარჩევნო სისტემებს იცავენ. ეს კანონი ამას არ აკეთებს.და როგორც თქვენ ახსენეთ, ერთ-ერთი საკითხი ისაა, რასაც ჩვენ თავიდანვე ვამბობდით, საუბარია იძულებაზე: ისეთი სამთავრობო სააგენტოს არსებობა, რომელიც არსებითად აიძულებს [ორგანიზაციას] რეგისტრაციას, და ამ ორგანიზაციაში არსებულ ყველა მონაცემზე მიუწვდებოდეს ხელი, არ შეესაბამება თანამედროვე ევროპულ პრაქტიკას. საქართველომ აირჩია აემოქმედებინა კანონი ამ გზით, რამაც ევროკავშირსა და ნატოში მისი გაწევრიანების პერსპექტივას უდიდესი ზიანი მიაყენა. ევროკავშირმა უკვე თქვა, რომ ევროკავშირში [ინტეგრაციის] პროცესი შეჩერებულია და ეს სრულებით იმის გამო ხდება, რომ მთავრობამ გადაწყვიტა დაეწერა ეს კანონი ისე, როგორც ეს გააკეთეს და ეს სირცხვილია.- თქვენ უპირველეს პრობლემად ამ კანონის არჩევნებზე შესაძლო გავლენას ახსენებთ. როგორ ფიქრობთ, ამ თვეების განმავლობაში როგორ აისახება იმაზე, თუ რამდენად თავისუფალ გარემოში ჩატარდება ეს არჩევნები და როგორ იქნება ის აღქმული?- დიახ, არჩევნები თავისუფალი და სამართლიანი უნდა იყოს. კარგია, რომ ეუთოს შესაძლებლობა ექნება ზოგ ნაწილში სადამკვირვებლო მისია შეასრულოს, მაგრამ ეს ორგანიზაციაც ეყრდნობა ადგილობრივ ჯგუფებს, რიგით ქართველებს იმის უზრუნველსაყოფად, რომ მოქალაქეები დარეგისტრირებულები არიან, აქვთ საჭირო ცოდნა იმისთვის, რომ ხმა მისცენ, სწორ ადგილას გამოცხადდნენ და რომ მათი ხმები დაითვალოს. ეს ყველაფერი ერთი დიდი სისტემის ნაწილია. ეს კანონი კი ცდილობს ამ სამფეხა სკამს ერთი ფეხი გამოაცალოს. ეს არ მუშაობს. შესაბამისად, მაწუხებს, რომ ეს ნიშნავს, არჩევნები არ იქნება თავისუფალი და სამართლიანი. ის ნამდვილად არ იქნება აღქმული როგორც თავისუფალი და სამართლიანი. ამის გარეშე კი საქართველო წინ შემდეგ ნაბიჯს ვერ გადადგამს.- გრძელდება ორმხრივი ურთიერთობის გადახედვა, მთავრობის პირდაპირი დახმარება შეჩერებულია, სამხედრო წვრთნები განუსაზღვრელი ვადით გადადებული, სამოგზაურო შეზღუდვები ამოქმედებული. სახელმწიფო დეპარტამენტის პრესსპიკერი ამბობს, რომ გამორიცხული არაა სხვა ზომების მიღება, ვიცით, რომ ცდილობთ არ ისაუბროთ შემდგომ ნაბიჯებზე, მაგრამ მაინც, რა არის ეს ზომები, რა ნაბიჯებიც შეიძლება გადადგათ, რა ვარიანტები არსებობს?- მე მეტს ვიტყვი იმაზე, რაც ყველაზე მეტად გვაშფოთებს. ჩვენ უკვე ავამოქმედეთ: სამოგზაურო შეზღუდვები ამერიკაში, რაც ათობით ადამიანს შეეხო, არ გვაქვს უფლება ვთქვათ, ვის, მაგრამ ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო. შევაჩერეთ დახმარება, ქართული საზოგადოების მხარდაჭერა სხვადასხვა მიმართულებით. ეს სამარცხვინოა. მაგრამ ეს აუცილებელია.ევროკავშირმა თქვა, რომ [ბლოკში] ინტეგრაციის პროცესი შეჩერებულია, და დახმარების ასევე მნიშვნელოვანი რაოდენობა გაუჩერა საქართველოს იმის გამო, თუ როგორია ეს კანონი. ჩვენ არ გვსურს ვიხილოთ იმგვარი ძალადობის, შევიწროებისა და შეურაცხყოფის დაბრუნება, რაც ამ გაზაფხულზე ვნახეთ. როცა სამოქალაქო ჯგუფებსა თუ პირებს, ვისი სახელებიც ნახსენები იყო, სტუმრობდნენ ხშირად მოძალადე ჯგუფები რუსული აქცენტით, ან ხელისუფლების წარმომადგენლები. ეს ყველაფერი არის ის, რაც არ შეიძლება ხდებოდეს. ასეთ პროცესებს უახლოეს მომავალში ძალიან დიდი ყურადღებით დავაკვირდებით.- პარალელურად, “ქართული ოცნების” ლიდერები ოპოზიციური პარტიების აკრძალვა-გაუქმების პირობას დებენ, და მათ “კოლექტიურ ნაციონალურ მოძრაობას” უწოდებენ. როგორ ჟღერს ეს თქვენთვის ნატოსა და ევროკავშირის წევრობის მსურველი ქვეყნისგან და რას ამბობს მმართველი პარტიის განზრახვებზე?- ეს არ ჟღერს, როგორც დემოკრატია. ერთ პარტიას არ აქვს უფლება გადაწყვიტოს, რომელ სხვა პარტიას აქვს [მასთან] კონკურენციის უფლება. ეს მოქალაქეების გადასაწყვეტია, რომელი პარტიები მიიღებენ პარლამენტში მანდატებს იმ სამართლიანი წესების მიხედვით, რომლებიც წინასწარვე გასაგებია. ასე რომ, დიახ, ვფიქრობ, ეს ძალიან გამამჟღავნებელი კომენტარი იყო და მიუთითებს, რომ ეს არაა მთავრობა, რომელსაც შეუძლია საქართველოს ევროპისკენ წაყვანა.- რუსეთის უსაფრთხოების სამსახურები შეერთებულ შტატებს საქართველოში ხელისუფლების ცვლილების მცდელობაში სდებენ ბრალს. ამერიკული ორგანიზაციების - NDI-ისა და IRI-ის მისამართით გაისმა ბრალდებები თბილისშიც, თითქოს ისინი ოპოზიციურ პარტიებს უჭერენ მხარს და პოლიტიკურ პროცესში ერევიან. რას ფიქრობთ ამ ბრალდებებზე და რამდენად გაშფოთებთ თავად მოსკოვის შესაძლო გავლენა როგორც წინასაარჩევნოდ, ისე კენჭისყრის დღესა თუ მის შემდეგ პროცესებზე?- ყველა, ვისაც კი რუსეთის უსაფრთხოების სამსახურების სჯერა, თავს ისულელებს. ამერიკული ორგანიზაციები ძალიან გამჭვირვალეა. ცნობილია ვისთან ვმუშაობთ. ჩვენ ვმუშაობთ ქართველების მხარდასაჭერად, რათა მათ შეძლონ თვითორგანიზება მთავრობის შიგნით, თუ - მის გარეთ. ესაა მთლიანი მიზანი. ჩვენ არ ვირჩევთ გამარჯვებულებსა და დამარცხებულებს.უცნაურია, რომ “ქართული ოცნება” კვლავ და კვლავ იგებს არჩევნებს მაშინ, როცა ამტკიცებს, რომ ჩვენ როგორღაც მათ წინააღმდეგ შეთქმულებებს ვაწყობთ. ეს სასაცილო კომენტარია.ჩვენ აქ ვართ ქართველი ხალხისთვის, ვის უმეტესობასაც, თითქმის 90 %-საც სურს ევროპისკენ წასვლა. და ეს მთავრობა და მისი ძალიან ცუდი სამართალშემოქმედებაა, რომელმაც ეს პრობლემა გამოიწვია. ჩვენ გვსურს, რომ მათ ეს გამოასწორონ იმისთვის, რომ ხალხმა თვითორგანიზება და თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების მიღება შეძლოს.- გაშფოთებთ შესაძლო რუსული ჩარევა ან მავნე ზეგავლენა საქართველოში უახლოეს მომავალში?- მინდა იმაზე ვფოკუსირდეთ, რომ ეს მთავრობის გადაწყვეტილებაა, მთავრობა აკეთებს იმას, რომ ურთულებს საკუთარ მოქალაქეებს თვითორგანიზებას, საქართველოს დიდი ხნის მეგობრებს კი - ევროპასა და შეერთებულ შტატებში - საქართველოს მოქალაქეების დახმარებას.ამ გარემოში, თუკი მთავრობა წარმატებული იქნება, რომ ლამის მთლიანად უარყოს ყველა ამ ჯგუფისთვის რესურსებზე წვდომა, ინფორმაციის მხოლოდ რუსული წყაროები გადარჩებიან. ასე რომ, რაც უნდა ყოფილიყო აქამდე, რასაც მთავრობა [ახლა] აკეთებს, რუსეთს ეს საქართველოს საინფორმაციო სივრცეში დომინირებას ბევრად უფრო უადვილებს.- საქართველოს ოპოზიცია დიდი ხანია პარტნიორებს სთხოვს, რომ უშუალოდ ბიძინა ივანიშვილი დასანქცირდეს, როგორც პირი, რომელიც მათი შეფასებით, ქვეყნის კურსის შესახებ საბოლოო პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებს იღებს. ის არც თქვენ შეგხვდათ, და არც ამერიკელ კანონმდებლებს. რას ფიქრობთ მის სანქცირებაზე, რა შეიძლება იყოს გარდამტეხი მომენტი ან მოვლენა, რომელმაც ის შეიძლება ამერიკის სანქციების სამიზნედ აქციოს?- ეს შესანიშნავი შეკითხვაა და ამაზე რამდენიმე რამის თქმა მსურს. ჩვენ არ დაგვისანქცირებია ბატონი ივანიშვილი. ის იმეორებს, ამტკიცებს, თითქოს ეს გავაკეთეთ. ვფიქრობ, ეს რეალობასთან აცდენაა. მაგრამ მთავარი ისაა, რომ ქვეყნის მომავალი საქართველოს მოქალაქეებმა უნდა გადაწყვიტონ, ისინი გადაწყვეტენ, სურთ ეს პარტია ჰყავდეთ [ქვეყნის] სათავეში, თუ - კოალიცია ან სხვა ხალხის ნაკრები. ეს მათი არჩევანია.ჩვენ არ ვაპირებთ ჩარევას და თქმას, რომ ამა თუ იმ პარტიას, ან ამა თუ იმ ადამიანის მხარდაჭერილმა პარტიამ უნდა გაიმარჯვოს. ჩვენ აქ ვართ ქართველი ხალხის დასახმარებლად იმაში, რომ საკუთარი არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა ჰქონდეს.- თქვენ პირადად შეხვდით მთავრობის მეთაურს, მმართველი გუნდის წევრებს, საქართველოში ჩავიდნენ სახელმწიფო მდივნის მოადგილე და ამერიკელი კანონმდებლებიც. სენატში სიტყვით გამოსვლისასაც თქვით, რომ “ოცნებას” უნდა ახსოვდეს, რომ არსებობს უკან დასაბრუნებელი გზა, კურსის შესაცვლელად. პრემიერი ამბობს, რომ ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობის განახლება, თავიდან დაწყებაა საჭირო. ამდენი მაღალი რანგის შეხვედრის, ჩართულობისა თუ დისკუსიის შემდეგ, გაქვთ იმის ნიშანი ან იმედი, რომ ისინი რამის შესაცვლელად შეიძლება მზად იყვნენ?- არა, ისინი უარყოფენ [რეალობას], არ აღიარებენ მას. მათ არ შეუმჩნევიათ, რომ ჩვენ დახმარების 95 მილიონი დოლარი შევუწყვიტეთ. ევროკავშირმა დაახლოებით ამდენივე ოდენობა შეუზღუდა. ევროკავშირიც ამბობს, რომ ვერ წახვალთ წინ ევროპისკენ. და “ქართული ოცნება” ცდილობს უთხრას თავის ამომრჩეველს და საქართველოს ყველა მოქალაქეს, რომ ყველაფერი რიგზეა. არა, ყველაფერი რიგზე არაა. საქართველოს სურს შეუერთდეს ევროკავშირს. იქ არსებობს მკაფიო წესები. ამ წესებზე პასუხისმგებელი პირები გეუბნებიან, რომ შენ შეცდომა დაუშვი. შეიმუშავე ცუდი კანონი. კიდევ ორი ახალი ცუდი კანონის შემუშავების ზღვარზე არიან. ეს ყველაფერი უნდა შეწყდეს იმისთვის, რომ საქართველოს მოსახლეობამ მიიღოს ის, რაც მას ასე ძალიან სურს.- პრემიერ-მინისტრმა კობახიძემ სულ ახლახან თქვა, რომ ბიძინა ივანიშვილს შესაძლოა საფრთხე ემუქრებოდეს, და მისი უსაფრთხოების განსაკუთრებული ზომები ამიტომაა მიღებული. პრემიერი ამბობს, რომ ოპოზიციაში თავდასხმების ინსცენირება იგეგმება მათ საკუთარ ლიდერებზეც, რათა წინასაარჩევნოდ ვითარება დაიძაბოს. გაქვთ თუ არა რაიმე ცნობები, ინფორმაცია ამის შესახებ, ან მსგავსი ეჭვი, წუხილი, და მთლიანობაში, როგორ ფიქრობთ, არის რისკი, რომ ამ პერიოდში ძალადობის ესკალაცია ვიხილოთ?- ეს ძალიან სერიოზული საკითხებია. თუკი ჩვენ რაიმე საფრთხის შესახებ გვეცოდინებოდა, დავეხმარებოდით მის აღკვეთაში. ამ კუთხით, უსაფრთხოების საკითხებზე საქართველოსთან ძალიან ეფექტიანი თანამშრომლობა გვაქვს. ჩვენ ყველაფერს გავაკეთებდით, რომ ეს არ მომხდარიყო. მსგავსი საფრთხის შესახებ ჩვენ არაფერი ვიცით. რაც შეეხება ადამიანების მიერ საკუთარ თავზე თავდასხმას, ეს არ ჟღერს ისეთ რამედ, რაც პოლიტიკური ოპონენტისგან უნდა დაიჯერო. ვფიქრობ, რაღაც ეტაპზე ეს უკვე სოციალური მედიის შეშლილ გვერდს ემსგავსება.ეს ყველაფერი კვლავ შეეხება იმას, რომ ქართველ ხალხს შეეძლოს, აირჩიოს, რა გზით წასვლა სურს, შეეძლოს თვითორგანიზება და ქვეყნის იმ მიმართულებით წაყვანა, რა მიმართულებაც მას სურს, რაც უნდა იყოს ეს. ჩვენ ამის მხარდაჭერას ვცდილობთ.- ამავე კვირაში ამერიკამ რუსეთის მთავრობის მიერ მართული მედია ორგანიზაციები თუ სხვა ქსელები და მათი ხელმძღვანელები არჩევნების წინ ამერიკაში საზოგადოებრივი აზრით მანიპულირების მცდელობაში დაადანაშაულა. და ამისთვის სანქციები დაუწესა. მაშინ, როცა საქართველოში რუსეთის ინტერესებზე საუბრობთ, როგორ არის უზრუნველყოფილი ის, რომ კრემლმა ამერიკელ ამომრჩეველზე არ მოახდინოს გავლენა?- დიახ, ყველაზე მნიშვნელოვანი ისაა, რომ ამერიკის მოქალაქეებს, ისევე როგორც ამომრჩევლებს საქართველოში, ჰქონდეთ თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნები და თვითორგანიზების შესაძლებლობა. ესაა დემოკრატია. ეს მოქალაქეებს ეხება.რაც ჩვენ გავაკეთეთ ოთხშაბათს, იყო ის, რომ გამოვავლინეთ ერთი ოპერაცია, რომელიც ფარულად უხდიდა ხალხს ფულს იმის თქმაში, რაც რუსეთის მთავრობამ დაწერა, ეს ძალიან კონკრეტული ქმედება იყო. ყველას მოვუწოდებდი ნახოს ის, რას ამბობს იუსტიციის დეპარტამენტი სასამართლოში. ეს არაა ტრიბუნასთან მდგარი პოლიტიკოსის განცხადება. ისინი ამ ყველაფერს ფიცის ქვეშ, სასამართლოში ამბობენ და ხსნიან, რას ვუპირისპირდებით.საქართველოს ოფიციალურ პირებს ჩვენ ისევ და ისევ ვეუბნებით, რომ გამჭვირვალობა, რომელზეც ამბობთ, რომ გსურთ, მზადაა და ხელმისაწვდომია. ყველა ამერიკული ორგანიზაცია გამჭვირვალეა, ევროპული ორგანიზაციები გამჭვირვალეა. არსებობს ამის მიღწევის გზები. მაგრამ მათ ამისთვის აირჩიეს გზა, რომელიც იუსტიციის სამინისტროს თქვენი სამეზობლოს გაერთიანების კონტროლის საშუალებას აძლევს. ეს არაა დემოკრატიული, ეს არაა ევროპის ნაწილი. ჩვენ გვინდა, რომ ისინი დაბრუნდნენ უკან, რომ ქართველმა ხალხმა შეძლოს ევროპის ნაწილად ყოფნა.

"ვუცხადებ პროტესტს რუსეთის სპეცსამსახურების მიერ მოწყობილ, არალეგიტიმური თვითმარქვია რუსული ხელისუფლების უნიჭო და მოღალატურ "ტოქშოუს"

1743156043

“მე არჩილ ცქვიტიშვილი, როგორც ქართული პოლიციის ოფიცერი, თადარიგის მაიორი, რომლის ოჯახის წევრები დაზარალდნენ ან დაიღუპნენ რუსული საღორის მიერ აფხაზეთში მოწყობილ ქართველთა გენოციდის დროს.. ვუცხადებ პროტესტს რუსეთის სპეცსამსახურების მიერ მოწყობილ, არალეგიტიმური თვითმარქვია რუსული ხელისუფლების უნიჭო და მოღალატურ ტოქშოუს.. საქვეყნოდ აჟიტირებულ ქოცთღალატის სპექტაკლს... ასევე ვაცხადებ, რომ მე არ მოვიხდი საქართველოს მტრების წინაშე ბოდიშს და არ დავუჩოქებ!!!არ დავარღვევ ჩემს მიერ სამი ათეული წლის წინ დადებულ პოლიციელის ფიცს!!დიდება უფალს  გაუმარჯოს საქართველოს  მარადიული ხსოვნა გმირებს", - წერს არჩილ ცქვიტიშვილი სოციალურ ქსელში.

"სანამ ერთი იმათგანიც კი იქნება ცოცხალი, ვინც გიორგი აწამა, ჩემთვის ომი არ დასრულდება"

1742726302

22 მარტს გავრცელდა ინფორმაცია, რომ უკრაინაში მოკლეს ოსი "ბოევიკი", რომელიც, არსებული ინფორმაციით, გიორგი ანწუხელიძის წამებაში მონაწილეობდა.

"უკრაინელებმა გაანადგურეს ყაზბეგ ტიმოვი - გიორგი ანწუხელიძის უშუალო ჯალათი/მკვლელი"

1742672328

"უკრაინელებმა გაანადგურეს ყაზბეგ ტიმოვი (ოსი სეპარატისტი) - გიორგი ანწუხელიძის უშუალო ჯალათი/მკვლელი.ჩვენს მაგივრად აიღეს სისხლი ჩვენმა ძმებმა!დიდება გმირებს!დიდება უკრაინას!დიდება უკრაინაში მებრძოლ ქართველ და სხვა ეროვნების მეომრებს!" - წერს ქაცარავა. 

"დღეს სრულიად შემთხვევით ვიგებთ, რომ ოკმელა გადაიყვანეს სხვა საპატიმროში"

1742230893

მისი განცხადებით, გიორგი ოკმელაშვილს განაჩენში უწერია ნახევრად ღია ტიპის თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებაში ყოფნა, ქსნის საპატიმრო კი დახურული ტიპის დაწესებულებაა."დღეს სრულიად შემთხვევით ვიგებთ რომ ოკმელა გადაიყვანეს სხვა საპატიმროში. არ შედგა ჩანიშნული ჩანიშნული ვიდეოქოლი, იმ მიზეზით რომ გლდანში აღარ არისო.კარგა ხანი დამჭირდა, იმის გასაგებად, სად იმყოფებოდა. ქსანში დავრეკე და ვიკითხე თქვენთან არისთქო და კი პარასკევს გადმოიყვანესო. არ უნდა ვიცოდეთ ოჯახის წევრებმა ან ადვოკატმა, ან დარეკვის უფლება არ აქვს რომ შეგვატყობინოსთქო?! - წერილი მოგივათ განყოფილებიდანო, ეხლა შაბათი-კვირა დაემთხვა და დაგვიანდება მოწოდებაო.ოკმელას განაჩენში უწერია ნახევრად ღია ტიპის თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებაში ყოფნა. ქსანში დახურული ტიპის დაწესებულება არის.დილით ადვოკატი გლდანის ციხეში იყო პატიმრებთან და მანაც მაშინ გაარკვია, როცა მოითხოვა ოკმელასთან შეხვედრა, უი ეგ გადაიყვანეს უკვე ქსანშიო.თქვენი სიცოცხლით სავსე ქალაქი ვქუნემ მე!ცეცხლი ოლიგარქიას და თქვენ მონებს!ბრძოლას მე ვერ გადამაჩვევთ", - წერს თამთა ჩხეიძე. გიორგი ოკმელაშვილს 5-წლიანი პატიმრობა მიუსაჯა. სარეკლამო კომპანია "ლიმონის" დამფუძნებელი, რეჟისორ გიორგი ოკმელაშვილი გასული წლის 15 მაისს, რუსული კანონის წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქციებისას დააკავეს. ოკმელაშვილს პოლიციელზე თავდასხმას ედავებოდნენ.

"ე.წ. "ბაბლს" ფაქტობრივად ყურადღება არ მიუქცევია მკაცრი დიპლომატიური ტექსტისთვის, სადაც მარტივად შეიძლებოდა ელჩის ძირითადი "მესიჯის" ამოკითხვა"

1742063646

"ძალიან გადაჭარბებული და ზედმეტად ემოციური ვნებათაღელვა მოჰყვა ამერიკის ელჩ დანიგანის და ბოჭორიშვილის შეხვედრას.ვნებათაღელვა ისე აგორდა, რომ ე.წ. "ბაბლს" ფაქტობრივად ყურადღება არ მიუქცევია მკაცრი დიპლომატიური ტექსტისთვის, სადაც მარტივად შეიძლებოდა ელჩის ძირითადი "მესიჯის" ამოკითხვა.ელჩი, აშშ-ში ახალ ადმინისტრაციასთან შეხვედრის შემდეგ, საქართველოში ჩამოვიდა ქვეყანასთან მიმართებაში სამოქმედო გეგმით/პრიორიტეტებით.შესაბამისად, უნდა შემდგარიყო კომუნიკაცია, რომ მომხდარიყო ამ ინფორმაციის მიმოცვლა, გადაცემა რეჟიმისათვის.რა იყო ეს ინფორმაცია, რომლის გადაცემაც მოხდა, მოგვიანებით გავიგებთ, თუმცა ფაქტია, საელჩოს მოკლე და კონკრეტულ ტექსტში წერია:"ელჩმა გააცნო ის ნაბიჯები, რომელიც საქართველოს შეუძლია გადადგას, რათა აჩვენოს ამერიკის შეერთებულ შტატებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისადმი სერიოზული დამოკიდებულება".ეს ტექსტი ნიშნავს იმას რომ აშშ-ს ახალი ადმინისტრაცია ვერ ხედავს ამ ეტაპზე "სერიოზულ დამოკიდებულებას" და ურთიერთობები "გასაუმჯობესებელია".გაუმჯობესება შესაძლოა მოხდეს მხოლოდ არსებული პოლიტიკური კრიზისის გზაზე კონკრეტული ნაბიჯების გადადგმით - ანუ დიდი ალბათობით, ახალი ადმინისტრაცია ითხოვს იმის მსგავს ნაბიჯებს, როგორსაც ვითხოვთ ჩვენ.უბრალოდ, ეს მოთხოვნა დგება დიპლომატიური ენითა და დიპლომატიური ფორმით და არაფერი აქვს საერთო "აღიარებასა" და "რეჟიმის ლეგიტიმაციასთან".ამისთვის არიან ქვეყანაში ელჩები - აქვთ თავისი ამოცანები და მათი ქვეყნების ინტერესების გამოხატვის კონკრეტული დიპლომატიური ფორმები..", - წერს ნიკა მელია.